ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Քաղաքացիական բնակչության թիրախավորումը հանգեցնում է մարդկության դեմ ուղղված, պատերազմական հանցագործությունների. Սիրանուշ Սահակյան 09/27/2020 18:01 | Ադրբեջանական ռազմական ագրեսիա-2020
Ադրբեջանական զինուժի թիրախում կրկին քաղաքացիական անձինք են, քաղաքացիական բնակավայրերը, մինչդեռ՝ զինված ընդհարումների պայմաններում գործում է «Միջազգային մարդասիրական իրավունքը», որի պաշտպանության ներքո է գտնվում քաղաքացիական բնակչությանը։ Միջազգային իրավունքի մասնագետ Սիրանուշ Սահակյանը «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում հայտնեց, որ, եթե որպես հարձակման օբյեկտ դիտարկվում է քաղաքացիական բնակչությունը կամ քաղաքացիական օբյեկտները, դրանք հանգեցնում են մարդկության դեմ ուղղված կամ պատերազմական հանցագործությունների։ Դրանք ոչ միայն դատապարտելի են միջազգային իրավունքով , այլ նաեւ պետք է որպես կանոն հանգեցնեն նաև անհատների միջազգային քրեական պատասխանատվության՝ լինի դա ներպետական օրենսդրության, թե էսկալացիայի բնույթից ելնելով անգամ միջազգային քրեական դատարանի կողմից։
Հիշեցնենք, որ այսօր վաղ առավոտյան հակառակորդն Արցախի ուղղությամբ հարձակում է սկսել։ Ադրբեջանական զինված ուժերը թիրախավորել են քաղաքացիական բնակչությունը և հրետակոծելով մեծ տրամաչափի զենքերով։ Քաղաքացիական բնակչության շրջանում կան վիրավորներ, զոհեր։ Հակառակորդը նաև թիրախավորել է Արցախի մայրաքաղաք Ստեփանակերտը։ Ստեղծված իրավիճակով պայմանավորված՝ ՀՀ-ում և ԱՀ-ում հայտարարվել է ռազմական դրություն և զորահավաք։
Այս տեսանկյունից արդեն իսկ նկատելի է, որ թիրախավորվել են քաղաքացիական օբյեկտներ, կան զոհեր և վիրավորներ, Ադրբեջանն ագրեսիա է դրսևորում ՀՀ-ի և ԱՀ-ի դեմ, նաև Միջազգային հումանիտար իրավունքի նորմերի կոպտագույն խախտումներ է թույլ տալիս։
Սահակյանը գտնում է, որ ՄԻԵԴ դիմելու հնարավորությունները կան, սակայն գործընթացն ունի որոշակի առանձնահատկություններ և այն ոչ թե կանխում է, այլ՝ իրավական արձագանք է տալիս, որը կարող է տարիներ տևել։ Բացի այդ՝ միջազգային փորձն ուսումնասիրելու դեպքում տեսնում ենք, որ մի շարք կոնֆլիկտներով, օրինակ՝ Ուկրաինայի և Ռուսաստանի միջև կոնֆլիկտով, միջպետական գանգատներ են ներկայացվել և այդ միջպետական գանգատի շրջանակներում Ուկրաինան պահանջել է, որ ԵԴ-ն հայցի ապահովման միջոց կիրառի և պահանջի ռուսական կողմից՝ դադարեցնել որոշակի տեսակի ռազմական գործողություններ։ Սահակյանը հետաքրքրական համարեց այն հանգամանքը, որ ՄԻԵԴ-ն հայցի ապահովման միջոց է ձեռնարկել՝ երկու կողմերին կոչ անելով ձեռնպահ մնալ ռազմական լուծումներից, ուստի՝ տեսական և գործնական առումով նման հնարավորություններ կան, թեև ուկրաինական միջադեպը համադրելի չէ և միջազգային շատ դերակատարների ակնհայտ շահագրգռվածություն է եղել և դրա կիրառումը որպես բացառիկ դրվագ կարող է պայմանավորված լինել մեծ քաղաքականությամբ, սակայն, ըստ փորձագետի, միջպետական գանգատների ներկայացման պայմաններում նման հնարավորություն տեսականորեն գործում է։
Ինչ վերաբերում է ՄԻԵԴ դիմելուն, ապա 2016թ դեպքերի վերաբերյալ ՄԻԵԴ-ում արդեն իսկ քննվում են գործեր, որն առնչվում են կյանքի իրավունքի խախտումներին, խոշտանգումներին, անձնական կյանքի միջամտությանը և քաղաքացիական բնակչության գույքային իրավունքների պաշտպանությանը։
Սահակյանը պարզաբանեց, որ պատերազմական իրավիճակներում թեև գործում է Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիան, սակայն գործածվում են նաև հատուկ նորմեր, մասնավորապես՝ Մարդու հումանիտար իրավունքը և ՄԻԵԴ-ն այդ երկու իրավունքները է միաժամանակ է կիրառում։ Սահակյանն ընդգծեց, որ հավասարապես գործում է քաղաքացիական բնակչության շրջանակներում կյանքի իրավունքը, խոշտանգումներից զերծ մնալու իրավունքը, սեփականության պաշտպանության իրավունքը և այդ հարցերով ՄԻԵԴ-ից պաշտպանություն կարելի է ակնկալել, սակայն որոշակի առանձնահատկություններ կան զինվորականների համար, մասնավորապես, այն ԶՈՒ-երի ներկայացուցիչների, որոնք անմիջականորեն ներգրավված են կոնֆլիկտում, ապա նրանց կյանքից զրկելն ինքնուրույն չի պաշտպանվում Մարդու իրավունքների ներքո, քանի որ Հումանիտար իրավունքի տեսանկյունից հակամարտող կողմերի պայքարում հակառակորդին սպանելն արգելված չէ և այլ հարց է, որ որոշակի գործողություններ չեն կարող կատարվել դիակների, ռազմագերիների առնչությամբ և այդ դեպքում կիրառելի է լինում ՄԻԵԿ-ն, սակայն փոփոխված կանոններով։
Նշենք, որ բոլորովին վերջերս Ադրբեջանի զինված ուժերի կողմից կրկին թիրախավորվել էր խաղաղ բնակչություն, թեև, մասշտաբների տեսանկյունից այս երկու դեպքերը համեմատելի չեն։ Հուլիսի 12-ից 16-ն ժամանակահատվածում Ադրբեջանի զինված ուժերը Տավուշի մարզի տարբեր բնակավայրերի և հայկական մարտական հենակետերի ուղղությամբ տարբեր տրամաչափի զինատեսակներից կրակ են արձակել։ Տավուշի մարզի տարբեր բնակավայրերի վրա արձակված կրակոցների հետևանքով վնասվել է բնակելի տներ, գործարաններ, մանկապարտեզ, գերեզմանատուն, վիրավորել քաղաքացիներ։
Ստացվում է՝ բնակելի ենթակառուցվածքների թիրախավորումը դարձել է ադրբեջանական ձեռագրի մաս։ Սիրանուշ Սահակյանը «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց, որ կա նաև քաղաքացիական բնակչությանն ահաբեկելու տարր, որը պատերազմի վարման տեսանկյունից կարող է նաև քարոզարշավի մաս լինել և այդ ձեռագիրն ուրվագծվել է թե՛ 2016թ, թե՛ առանձին սահմանային միջադեպերում և տենդենց է նկատվում, որ, քաղաքացիական բնակչությանը հարձակման օբյեկտ դարձնելով, նպատակ են հետապնդում կոտրել ոգին, սակայն փորձագետն առանձնացրեց մեկ այլ հանգամանք ևս, երբ նույն ադրբեջանական զինուժը հարձակվողական տեխնիկան տեղադրում է իր իսկ քաղաքացիական բնակչության շրջանակում և հարձակվում բնակավայրերի վրա, իսկ պատասխան հրետանակոծության դեպքում վնասվածքներ է ստանում նաև սեփական բնակչությունը։ Այլ կերպ ասած՝ հակառակորդը հաճախ սեփական քաղաքացիներին օգտագործում է որպես կենդանի վահան, ինչն անթույլատրելի է Միջազգային հումանիտար իրավունքի տեսանկյունից։
Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
03/29/2024 11:55 Աննկարագրելի քաոս էր,երեխաներին ասել ենք՝ չխոսեք,վերև չնայեք, թուրքերի միջով ենք գնում.գաղթը՝ ՇոշիցՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 03/29/2024 08:17 Ոսկեպարցիներն անհամբեր սպասում են․ «Հրապարակ»
- 03/29/2024 08:13 Սաղաթելյանները՝ իշխանության թիրախում․ «Հրապարակ»
- 03/29/2024 08:08 Դիանա Գալոյանը նոր պաշտոն կստանա՞․ «Հրապարակ»
- 03/29/2024 08:04 Փաշինյանը ոչինչ չի խնայում անձնական պաշտպանության համար․«Հրապարակ»
- 03/29/2024 07:57 Գյումրիում Նիկոլ Փաշինյանին շատ «ջերմ» ընդունելություն են ցույց տվել. «Ժողովուրդ»
- 03/29/2024 07:48 Նոր դիվանագիտական սկանդալ է հասունանում արտգործնախարարությունում . «Ժողովուրդ»
- 03/29/2024 07:46 Բաղմանյանի մեղավորությունը չի հաստատվում, նրա դեմ ցուցմունք տվողը մեկ միլիոն դոլար պարտք է բանկին. «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
- 03/04/2024 15:56 Ալիևը և իր վարչակազմը ընդմիշտ կմնան վախի մեջ, հայ զինվորականը չի համակերպվելու ունեցած կորուստների հետ․ Դավիթ Տոնոյան
- 02/17/2024 19:12 ԲԴԽ-ի մեսիջը հստակ էր. ցուցումները չկատարող դատավորները կքարկոծվեն հրապարակայնորեն. Նախշքարյան (տեսանյութ)
- 02/13/2024 21:42 Ադրբեջանը խուսափելու է իրական բանակցային գործընթացից. որոշակի հանձնառություններ է ստանձնել՝ Իրանի դեմ կատարելու, որոնք իրականացնելու ցանկություն այս պահին չունի. Ձյունիկ Աղաջանյան
Մեկնաբանություն
- 03/28/2024 18:41 Հայ ժողովրդին վախեցնում է ադրբեջանի պատերազմով, իսկ ինքը վախենում է Արցախի նախագահից․ և ոչ միայն․․․
- 03/26/2024 13:03 Ադրբեջանի հերթական պահանջը. Արթուր Խաչատրյան
- 03/25/2024 18:12 ԱԺԲ-ն ներկայացրել է, թե ինչ պահանջներ են ներկայացվել Նոր Նորքի ոստիկանության բաժնի մոտ
- 03/25/2024 16:19 Մեկնարկում է «Արցախի երիտասարդության որոշիչ ձայնը» ծրագիրը. Մետաքսե Հակոբյան
Արխիվ
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 03/28/2024 23:41 Վեց ծառայակիցների հետ սեռական հարաբերություն ունեցած ոստիկանը 500 հազար դոլար կստանա
- 03/28/2024 18:28 Կինը բռնել է ամուսնուն դավաճանելիս՝ առողջ ապրելակերպի հանդեպ ունեցած սիրո շնորհիվ
- 03/27/2024 23:52 Նույն քաղաքի երեք ուսուցչուհիների ձերբակալել են աշակերտների հետ սեռական հարաբերություններ ունենալու համար
- 03/27/2024 16:30 «Տիտանիկ»-ի հերոսուհու կյանքը փրկած դուռը աճուրդում վաճառվել է 718 հազար դոլարով
Հետաքրքիր է իմանալ
- 03/25/2024 18:55 Գիշերը Լուսնի խավարում է եղել. ինչ ազդեցություն ունի այն մարդու վրա
- 03/25/2024 16:49 Խաբարովսկի երկնքում անհայտ օբյեկտ են նկատել. (տեսանյութ)
- 03/25/2024 13:21 Արեգակնային բռնկումից հետո Երկիրը ծածկվել է հզոր մագնիսական փոթորիկով. սրանից ավելի ուժեղը գրանցվել է շուրջ 20 տարի առաջ
- 03/22/2024 17:29 Իլոն Մասկը ազդարարել է նոր ուղեղային իմպլանտի մասին, որը կույրերին թույլ կտա տեսնել