Փաստ ինֆո

Euronews-ի թուրքական ծառայության փոխանցմամբ՝ Թուրքիայի ԱԳՆ մամուլի խոսնակ Համի Աքսոյը հայկական կողմից չափն անցնելու և անպատասխանատվության օրինակ է որակել Սևրի դաշնագրի վերաբերյալ Հայաստանի հայտարարությունը, Արևելյան Միջերկրականի վերաբերյալ կարծիք հայտնելը։ ԱԳՆ բարձրաստիճան խոսնակը չի վարանել նկատել, թե Հայաստանը շփոթում է աշխարհագրությունը իրար խառնելով Միջերկրական ծովն ու Սևանա լիճը։ Ըստ վերջինիս բնորոշումների՝ Հայաստանը ոչինչ չի սովորել պատմությունից, մինչդեռ լավ կլիներ հայկական կողմը չմոռանար Ադրբեջանի կողքին մշտապես կանգնած լինելու Թուրքիայի պատրաստականության մասին։

Թուրքիայի ԱԳՆ բարձրաստիճան պաշտոնյայի բերանով հնչեցված սպառնալիքների վերաբերյալ «Փաստինֆո» լրատվականը զրուցել է ԵՊՀ արևելագիտության ֆակուլտետի դեկան, պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Ռուբեն Մելքոնյանի հետ. «Թուրքիայի ջղագրգիռ արձագանքը ցույց է տալիս, որ որոշակի թեմաներ, որոնք իր համար գերզգայուն են և որոնց ուղղությամբ նա շարունակ քայլեր է անում և՛ հասարակական, և՛ քաղաքական մակարդակում ոտնահարելով միջազգային տարբեր չափորոշիչներն, իր համար բավական ցավոտ կարող են լինել։ Կարծում եմ Հունաստանի և Կիպրոսի հետ կապված ՀՀ ԱԳՆ-ի հայտարարությունն ավելի քան տեղին էր։

Միջերկրական ծովում Թուրքիայի իրականացրած քայլերը և, առհասարակ, թուրքական կողմի նկրտումներն, իրենց ձևակերպմամբ՝ ծովային հայրենիքում ավելի մեծ տարածքներ ձեռք բերելու ուղղությամբ, այսինքն՝ ծովային տիրույթում ավելի մեծ ներկայացվածություն ձեռք բերելու նպատակով, համարվում են Թուրքիայի այսօրվա արտաքին քաղաքականության ամենակարևոր ուղղություններից մեկը՝ խորհրդանշելով թուրքական ծավալապաշտությունը, ագրեսիվ քաղաքականությունը և այլն»,- ասել է նա։

Ռ.Մելքոնյանի կարծիքով՝ Թուրքիայի արտգործնախարարի մամուլի խոսնակի այս հայտարարությունը պետք է բավական լուրջ ընդունել, և գիտակցել, որ, փաստորեն, հայկական կողմի թիրախային հարվածները հասնում են իրենց նպատակակետին։ Այն կետերը, որոնք շեշտված են մեր արտգործնախարարության կողմից արված հայտարարության մեջ, Թուրքիայի համար գերզգայուն ազդակներ են և ցույց են տալիս նրանց լուրջ կոմպլեքսավորվածությունն այդ հարցերի նկատմամբ։ Ինչ վերաբերում է թուրքական հայտարարության մեջ եղած ոչ դիվանագիտական շեշտադրումներին և Սևանա լճի հիշատակմանը, ապա Թուրքիան պետք է իմանա, որ ինքն այն երկիրն է, որն ընդհանրապես իրավունք չունի խոսելու նման շեշտադրումներով, որովհետև արհեստականորեն ներթափանցում է տարածաշրջանային տարբեր կոնֆլիկտների մեջ, որոնց հետ ինքը որևէ առնչություն չի կարող ունենալ՝ օրինակ՝ ի՞նչ գործ ունի Թուրքիան Սիրիայում, Լիբիայիում և այլուր։ Էլ չասենք, որ նրանք փորձ են անում նաև ներթափանցել Արցախյան կոնֆլիկտի մեջ նույնպես։ Հետևաբար, ՀՀ ԱԳՆ-ի արձագանքն ավելի քան բնական է, այն պարզ պատճառով, որ առաջին հերթին Հունաստանն ու Կիպրոսը մեզ համար բարեկամ երկրներ են։ Ակնհայտ է, որ այլ երկրների տարածքային ամբողջականության նկատմամբ ոտնձգություններ իրականացնելու Թուրքայի ոճն ու այլ ազգերին պատկանող տարածքների նկատմամբ ագրեսիայի իրականացումն այդ երկրի ստանդարտ ոճն է, որի թիրախներից մեկն էլ՝ կա և միշտ եղել է Հայաստանն ու հայությունը։ Այնպես որ, Հայաստանը լիովին իրավասու է այդպիսի հայտարարություն անելու համար որպես մի ազգ և պետություն, որի տարածքների մեծ մասը Թուրքիան նման ոճով յուրացրել է տասնամյակներ առաջ։

«Փաստինֆո»-ի հարցին՝ արդյո՞ք բացահայտ սպառնալիքներ չեն պարունակում Թուրքիայի ԱԳՆ մամուլի խոսնակ Համի Աքսոյի՝ Հայաստանը ոչինչ չի սովորել պատմությունից, մինչդեռ լավ կլիներ հայկական կողմը չմոռանար Ադրբեջանի կողքին մշտապես կանգնած լինելու Թուրքիայի պատրաստականության մասին խոսքերը ԵՊՀ արևելագիտության ֆակուլտետի դեկան, պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Ռուբեն Մելքոնյանը պատասխանում է՝ միանշանակ սա թուրքական ոճով արված սպառնալիք է ՀՀ-ի և Արցախի անվտանգության նկատմամբ.

«Առհասարակ, Թուրքիայի որդեգրած պաշտոնական հայտարարությունների ոճը բացահայտ սպառնալիքների տարրեր է պարունակում՝ ոչ միայն Հայաստանի Հանրապետության նկատմամբ։ Թուրքիայի պաշտոնական հայտարարություններն, ըստ էության, սպառնալիքներ են, ապակառուցողական տարրերով հագեցված տեքստեր և խորհրդանշում ու խոսում են Թուրքիայի միջազգային չափորոշիչներից և քաղաքակիրթ աշխարհի նորմերից բավականին հեռու լինելու հանգամանքը։

Անպայմանորեն վերոհիշյալ հայտարարության հատկապես այդ դրվագը պետք է ընկալել որպես ՀՀ-ի և Արցախի նկատմամբ ուղիղ և ագրեսիվ սպառնալիք։ Անդրադառնալով պատմությունից դասեր չքաղելու վերաբերյալ թուրք պաշտոնյայի ակնարկին, ապա այստեղ պետք է ասել հետևյալը՝ Հայաստանը պատմությունից հիանալի դասեր է քաղել, ամենամեծ դասն էլ եղել է հենց Թուրքիայի ցեղասպան քաղաքականությունը, որի տարբեր դրսևորումներ այդ երկրի որդեգրած պաշտոնական քաղաքականության միջոցով մինչև այսօր էլ շարունակվում են»։

Հիշեցնենք, որ օրեր առաջ Հայաստանի ԱԳՆ-ն հայտարարություն էր տարածել, որում դատապարտում էր Թուրքիայի ապօրինի և սադրիչ գործողությունները Միջերկրականի արևելյան ջրերում և իր զորակցությունն էր հայտնել Հունաստանին և Կիպրոսին։

Հեղինակ՝ Նվարդ Մանվելյան

Աղբյուր` Փաստինֆո