Փաստ ինֆո

Բեյրութում օգոստոսի 4-ին տեղի ունեցած աղետալի պայթյունի վերաբերյալ երկու վարկած է շրջանառվում։ Դրանցից մեկն այն է, որ արձանագրված պայթյունն ահաբեկչական հարձակման և հատկապես արտաքին միջամտության հետևանք է։ 

Արաբագետ Արմեն Պետրոսյանը «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց, որ պայթյունի այս տարբերակը քիչ հավանական է՝ հաշվի առնելով հումանիտար այն հետևանքները, որոնք արձանագրվեցին պայթյունի պատճառով. «Հիմնականում տուժեց քաղաքացիական բնակչությունը։ Այսինքն 100-ից ավել զոհեր, անհետ կորածներ, հազարավոր վիրավորներ, հսկայական նյութական վնաս քաղաքացիական ենթակառուցվածքներին, ինչը որևէ կերպ չի տեղավորվում մարդասիրական իրավունքի կամ սկզբունքների համատեքստում։ Եթե նման գործողությունն արտաքին միջամտության հետևանք է, ապա դրա հետևում կանգնած ուժը բավականաչափ մեծ միջազգային ճնշման է բախվելու, որովհետև սրա ուղղակի պատասխանը Լիբանանի կողմից կարող է պատերազմ հայտարարելը լինել»,-ասաց արաբագետը՝ նկատելով, որ եթե անգամ դա է պայթյունի պատճառը, ապա միանշանակ ձախողված ռազմական օպերացիա է, որի հետևում կանգնած ուժը միջազգային լուրջ պատասխանատվություն է կրելու։

Արմեն Պետրոսյանը նկատեց՝ Լիբանանի և մասնավորապես Լիբանանում ազդեցիկ Հիզբալլահ շիայական խմբավորման հետ խնդիր ունի Իսրայելը։ Վերջին մի քանի օրերին Հիզբալլահի և Իսրայելի միջև. «Հիզբալլահի և Իսրայելի միջև նույնիսկ երկու անգամ սահմանային բախում է գրանցվել, սակայն հաշվի առնելով Իսրայելում տեղի ունեցող ներքաղաքական գործընթացները, կորոնավիրուսով պայմանավորված ճգնաժամը, այս պահին նման բնույթի արտաքին ռազմական հակամարտություն հրահրելը նրանցից որևէ մեկին ձեռնտու չէր։ Եթե անգամ Իսրայելի իշխանությունն է նման արկածախնդրության հետևում կանգնած, ապա դա նրանց համար կարժենա իշխանությունից զրկվել»,-ասաց արաբագետը՝ ընդգծելով, որ քիչ հավանական է արտաքին գործոնը։

Բեյրութի նավահանգստում գտնվում են հիմնական տնտեսական, տարաբնույթ պարենամթերքների պահեստները։ Այս պայթյունի հետևանքով ամենամեծ վտանգը, որի առջև կանգնելու են Լիբանանի իշխանությունները, արաբագետի խոսքով պարենամթերքի խնդիրն է.

«Առկա տեղեկատվության համաձայն՝ այդ ամոնիումի նիտրատի պահեստների հարևանությամբ են գտնվել նաև հացահատիկի պահեստները և Լիբանանի հացահատիկների պահուստների մոտ 85 տոկոսն այրվել, վերացել է։ Լիբանանում առաջիկայում հացի խնդիր է առաջանալու։ Տեղեկատվություն է տարածվել, որ Լիբանանի նախագահը հանձնարարական է իջեցրել սահմանափակել ալյուրի վաճառքը հացի հիմնական արտադրամասերին»,-ասաց Արմեն Պետրոսյանը։

Երկրում արդեն իսկ շատ լուրջ ճգնաժամ էր, իսկ այս պայթյունի հետևանքները կնպաստեն այդ ճգնաժամի խորացմանը։ Պայթյունը համալիբանանյան աղետ է, վերքերը դեռ թարմ են, բայց դրա ուղղակի հետևանքների թոթափումից հետո խնդիրները կրկին սրվելու են կամ տեղափոխվելու են քաղաքական օրակարգ։

Արաբագետը նշեց՝ այս պայթյունի հետևանքները պետք է դիտարկել ավելի լայն կոնտեքստում. «Եթե մարդկային գործոնն է պատճառը, ապա դա պետք է կապել նաև ընդհանուր առմամբ Լիբանանի կառավարման համակարգի տարբեր օղակներում եղած խորքային խնդիրներով, անփութությամբ, որը մեծ հաշվով հանգեցրել է այս ճգնաժամին»,-ասաց Արմեն Պետրոսյանը՝ ընդգծելով, որ այս ընդհանուր գործոնների կոմպլեքսում ավելանալու են լիբանանահայության արտագաղթի տեմպերը։

Աղբյուր` Փաստինֆո