ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
ՍԴ դատավորների «պաշտոնանկությանն» ուղղված գործընթացում խախտվել է Կոնվենցիայի 5 հոդված 07/24/2020 20:04 | ԼՐԱՀՈՍ
ՍԴ դատավորներ Ալվինա Գյուլումյանի, Հրանտ Նազարյանի, Ֆելիքս Թխայանի և ՍԴ նախագահ Հրայր Թովմասյանի իրավունքների խախտման վերաբերյալ ՄԻԵԴ ներկայացվող գանգատը պատրաստ կլինի մինչև օգոստոսի 28-ը։ Այս մասին «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց միջազգային իրավունքի մասնագետ, ՄԻԵԴ-ում ՍԴ դատավորների շահերի ներկայացուցիչ Սիրանուշ Սահակյանը։
Նրա փոխանցմամբ՝ այս պահին գանգատը նախապատրաստվում է՝ հաշվի առնելով նաև նոր հանգամանքները, մասնավորապես, կարիք կար ամբողջացնելու գանգատը, քանի որ ի սկզբանե հրատապ միջոցի միջնորդություն էր ներկայացվել, իսկ գանգատին ներկայացվող պահանջները տարբեր են, ուստի՝ այս պահին կարիք կա ամբողջական գանգատ ներկայացնելու։
Իսկ թե կոնվենցիայի որ հոդվածներով սահմանված իրավունքների խախտման հիմքերով է ներկայացվելու գանգատը, Սահակյանը նշելով, որ խոսքի վերաբերելու է 8-րդ հոդվածին, որը պաշտպանում է դատավորների մասնավոր և մասնագիտական կյանքը, ինչն անձնական կյանքի անձեռնմխելիության իրավունքի մաս է կազմում, վերաբերելի հոդված է նաև արդար դատաքննության իրավունքը։
«Անձանց իրավունքների խախտումների դեպքում պետք է ապահովված լինի արդյունավետ դատական պաշտպանություն, իսկ կոնկրետ այս դեպքում դատական պաշտպանության մեխանիզմներից զրկված են եղել, ուստի՝ մերժվել է արդարադատության իրականացումը»,- նշեց Սահակյանը։
Նա տեղեկացրեց, որ կան խնդիրներ կապված սեփականության իրավունքի պաշտպանության հետ, քանի որ, մինչև կենսաթոշակային տարիքը նշանակվելով, դատավորներն ունեցել են ողջամիտ սպասում նաև իրենց աշխատավարձի պաշտպանության։
«Բացի այդ՝ կան հոդվածներ, որոնք առնչվում են խտրականությանը, այսինքն՝ այն միջոցները, որոնք ձեռնարկվել են ՍԴ դատավորների նկատմամբ, պայմանավորված են եղել նաև խտրականությամբ։ Եղել են ոչ թե ընդհանուր բնույթի միջոցառումներ, այլ՝ թիրախավորել են ոչ լեգիտիմ հիմքով՝ կոնկրետ անձերի։ Կարծում ենք, որ չարաշահվել է նաև իրավական ընթացակարգերը, որը պաշտպանվում է Կոնվենցիայի 18-րդ հոդվածով։ Այսինքն՝ գործ ունենք առավել քան 5 հոդվածի խախտումների հետ»,- նշեց Սահակյանը։
Անդրադառնալով ՄԻԵԴ-ի կողմից միջանկյալ միջոց կիրառելու մասին դիմումի մերժմանը՝ Սահակյանն ասաց, որ դրանք ինքնուրույնաբար քննարկվող հարցեր են և կարևոր է, թե ինչ հիմքով է մերժվել։
Ինչպես ավելի վաղ հայտնել ենք՝ ՍԴ դատավորներ Ալվինա Գյուլումյանի, Ֆելիքս Թոխյանի, Հրանտ Նազարյանի և ՍԴ նախագահ Հրայր Թովմասյանի գործով հունիսի 26-ին ՄԻԵԴ դիմում են ուղարկել,որով դատավորները խնդրել էին ՄԻԵԴ-ին միջանկյալ որոշում կայացնել։ ՄԻԵԴ-ը հաշված օրերի ընթացքում կամունիկացրել է և կառավարությանը մինչև հուլիսի 6-ը ժամանակ տվել՝ ներկայացնելու իրենց դիրքորոշումը։ Եվս մեկ օր էլ դիմումատուներին էր տրված՝ կառավարության դիրքորոշման վերաբերյալ կարծիք հայտնելու համար։ Հուլիսի 8-ին հայտնի դարձավ, որ ՄԻԵԴ-ը մերժել է միջանկյալ միջոց կիրառելու մասին դատավորների դիմումը։
Սիրանուշ Սահակյանը նշեց, որ ՄԻԵԴ-ը ոչ թե չի համաձայնել ներկայացված փաստարկներին, այլ պարզապես գտել է, որ իր դատական պրակտիկայում միջանկյալ միջոցի կիրառման շրջանակը նեղ է և այդ նեղ կիրառության պայմաններում ՄԻԵԴ-ը պաշտպանում է կյանքը և առողջությունը, իսկ այլ տեսակի արժեքներ ՝ այդ ինստիտուտի միջոցով ՄԻԵԴ-ում դեռևս չեն պաշտպանվում, ուստի՝ միջանկյալ միջոց կիրառելու մասին դիմումը մերժվել է դատարանի շրջանակներից դուրս լինելու հիմքով։ Սիրանուշ Սահակյանը հայտնեց, որ լինում են դեպքեր, երբ ՄԻԵԴ-ը մերժում է անհիմն լինելու հիմքով, ինչն այս դեպքում վերաբերելի չէ։ Բացի այդ՝ Սահակյանն ընդգծեց, որ որևէ կապ գոյություն չունի միջանկյալ միջոցի բավարարման և գործի ելքի միջև և գործերի շատ փոքր տոկոսի՝ 1 տոկոսը չգերազանցող դեպքերում է ՄԻԵԴ-ը կիրառում նաև միջանկյալ միջոց, բայց մնացած 99 տոկոս գործերով մեծ պատրաստականությամբ արձանագրում է իրավունքների խախտումներ։ Նրա խոսքով՝ եղել են շատ ավելի վատ դրսևորումներ, երբ միջանկյալ միջոցը կիրառվել է, բայց հետագայում ՄԻԵԴ-ը մերժել է խախտման արձանագրումը, ինչը նշանակում է, որ հակառակ պնդումը, որ միջանկյալ միջոցի բավարարման դեպքում անպայման արձանագրվելու է նաև իրավունքների խախտում, անհիմն է։
«Միջանկյալ միջոցի կիրառման նպատակն այլ է և չի համընկնում գործի ըստ էության լուծման հետ։ Դատարանի պրակտիկան քարացած չէ, ունեցել ենք բազմաթիվ դեպքեր, երբ դատարանը մի փուլում մերժել է միջանկյալ միջոցի կիրառումը, իսկ հետագա փուլերում՝ բավարարել։ Այսինքն՝ այս առումով էլ դատարանը շատ դինամիկ է աշխատում և շահարկումները, որ միջանկյալ միջոցի մերժումն ազդեցություն կունենա կամ խոսում է այն մասին, որ ՄԻԵԴ-ը չի արձանագրելու իրավունքների խախտում, անհեթեթ է և որևէ իրավական հիմնավորվածություն չունի »,- ընդգծեց Սահակյանը։
Նշենք, որ հուլիսի 22-ին հայտնի դարձավ, որ ԱԺ նախագահ Արարատ Միրզոյանը ստորագրել է «Սահմանադրական դատարանի մասին» սահմանադրական օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին օրենքը և, որ այն ուժի մեջ կմտնի պաշտոնական տեղեկագրում հրապարակման պահից։ Հատկանշական է, որ ՀՀ նախագահ Արմեն Սարգսյանը «Սահմանադրական դատարանի մասին» սահմանադրական օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին օրենքն ստորագրելու համար նախատեսված 21-օրյա ժամկետում այն չի ստորագրել եւ ոչ էլ դիմել՝ ՍԴ՝ օրենքի սահմանադրականության հարցը պարզելու համար։ Մինչդեռ՝ գործող իրավակարգավորումների համաձայն՝ նշված ժամկետում օրենքը չստորագրելու դեպքում նախագահը պետք է դիմի ՍԴ՝ օրենքի Սահմանադրությանը համապատասխանության վերաբերյալ որոշում ստանալու, որն այս դեպքում չի իրականացվել։
Սիրանուշ Սահակյանի կարծիքով՝ նախագահը դրսևորել է անգործություն և չստորագրելու մեկ հիմնավոր միջոց կա՝ պետք է դիմեր ՍԴ, ինչն այս դեպքում չի կատարել և գործ ունենք Սահմանադրական դելիկտի հետ, սակայն Սահմանադրությունը կանխատեսել է նաև երրորդ տարբերակը և նախագահի անգործության հետևանքները չեզոքացրել է՝ փաստաթուղթը ստորագրելու լիազորությունը վերապահելով ԱԺ նախագահին։
«ԱԺ նախագահը նման անգործության պարագայում կարող էր օրենքը ստորագրել և այս առումով մենք իրավական խնդիր չունենք։ Իհարկե այլ հարցեր են առաջ գալիս, որ առնվազն պետության գլուխը պետք է ունենար լուրջ շարժառիթներ՝ փաստաթուղթը չստորագրելու համար և, եթե երկրի ղեկավարը չի ստորագրում այդ օրենքը, բայց այն երկրի ԱԺ նախագահի ստորագրմամբ ուժի մեջ է մտնում, ինչ հետևություններ պետք է հասարակությունը կատարի»,- նշեց Սահակյանը։
Հիշեցնենք, որ երկրի խորհրդարանական մեծամասնությունը հունիսի 22-ին հակասահմանադրական ճանապարհով՝ առանց ՍԴ դրական եզրակացությունն ստանալու, փոփոխություններ կատարեց երկրի մայր օրենքի՝ Սահմանադրության մեջ, որից օրեր անց հայտարարվեց, որ թե դադարել են ՍԴ երեք դատավորի՝ Ալվինա Գյուլումյանի, Ֆելիքս Թոխյանի եւ Հրանտ Նազարյանի լիազորությունները եւ նրանք պետք է անհապաղ վայր դնեն՝ Բարձր դատարանի դատավորի լիազորությունները։ Նշենք, որ «Սահմանադրական դատարանի մասին» ՀՀ սահմանադրական օրենքի 8-րդ հոդվածում ամրագրված էր Սահմանադրական դատարանի դատավորի անփոփոխելիության սկզբունքը, ինչը դատական իշխանության անկախության երաշխիքներից մեկն էր։
Ընդ որում՝ ՍԴ դատավորների լիազորությունները դադարեցված համարվեցին՝ նախքան ՍԴ մասին օրենքում փոփոխություններ կատարելը, թեեւ հենց այդ օրենքով է կանոնակարգվում դատավորների լիազորությունների դադարեցման ու նշանակման կարգը։ «Սահմանադրական դատարանի մասին» սահմանադրական օրենքում փոփոխություններ կատարվեցին միայն հունիսի 30-ին, որն, ինչպես նշեցինք, ԱԺ նախագահի կողմից ստորագրվել է նախօրեին։
Նկատենք, որ հունիսի 25-ից հետո Հայաստանում ձեւավորվել է սահմանադրական ճգնաժամ՝ տապալվել են ՍԴ նիստերը, չեն հրավիրվում աշխատակարգային նիստեր, ՍԴ մուտք եղած դիմումները մնում են անհետեւանք։
Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02 Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասինՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 04/25/2024 08:19 Տարածվել ա, կարդացվել ա՝ բավարար ա, էլի․ «Հրապարակ»
- 04/25/2024 08:16 Ընդդիմադիրները հիասթափված են․ «Հրապարակ»
- 04/25/2024 08:13 Ինչ ցանել ես, այն էլ կհնձես. Ծիծեռնակաբերդում տեղի ունեցած միջադեպից հետո թերեւս, արժե թարմացնել ՔՊ-ականների հիշողությունը. «Ժողովուրդ»
- 04/25/2024 08:10 «Քարֆուրի» տերերը հեռանում են Հայաստանից․ «Հրապարակ»
- 04/25/2024 08:03 Գերիների հարցով կակտիվանան․ «Հրապարակ»
- 04/25/2024 07:53 Դեսպան չնշանակվեց, կուսակցությունն էլ, փաստացի, գոյություն չունի. «Ժողովուրդ»
- 04/25/2024 07:50 Բնակարան, մեքենա․ ի՞նչ հայտարարագիր է ներկայացրել Տավուշի նոր դատախազը. «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 04/22/2024 20:39 Ինչ իմանամ ինչի են ականազերծում, երևի ժողովուրդ շատ է հավաքվել՝ ականազերծում են, որ չգնան թփուտների մեջ թեթևանալու ու պայթեն... Կոռնիձորի Արո
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
- 03/04/2024 15:56 Ալիևը և իր վարչակազմը ընդմիշտ կմնան վախի մեջ, հայ զինվորականը չի համակերպվելու ունեցած կորուստների հետ․ Դավիթ Տոնոյան
Մեկնաբանություն
- 04/20/2024 20:35 Մի տարբերություն էլ կա Հայաստանի ու Վրաստանի միջև՝ Վրաստանում ինքնիշխանությունն աճուրդի հանած Սահակաշվիլին բանտում է, Փաշինյանը՝ դեռ ոչ. Թևանյան
- 04/20/2024 18:25 Ե՞րբ է Ադրբեջանը նախատեսում տիրանալ Տավուշի տարածքներին, և ի՞նչ պետք է իմանանք մենք՝ կանխելու համար. Հոխիկյան
- 04/20/2024 16:43 Տիգրան Համասյանին և համերգին կազմակերպիչներին առաջարկում եմ դադարեցնել համերգը. Իշխանյան
- 04/20/2024 14:40 Մինչև Միջանցք տալն անվանափոխվելու են Երևանի թաղամասերի անունները. Դանիելյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 04/25/2024 22:46 Թումանյան փողոցում գտնվող ռեստորաններից մեկի ծխատարում հրդեհ է բռնկվել
- 04/25/2024 19:49 Կիրանցում ականազերծման աշխատանքների ընթացքում վիրավորում է ստացել զինծառայող. ՊՆ-ն հաստատում է
- 04/25/2024 19:24 Կիրանցում ականի պայթյունից քաղաքացի է վիրավորվել. Հրատապ
- 04/25/2024 10:19 Ուղևորը վարորդի աչքերին քիմիական նյութ է փչել. վերջինս այրվածքներով տեղափոխվել է հիվանդանոց. shamshyan.com
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 04/26/2024 00:08 Ուսուցչուհին դասարանում սեռական հարաբերություն է ունեցել 14-ամյա պատանու հետ
- 04/23/2024 22:11 Ամուսիները փորձել են մի կնոջ դավանափոխ անել դեպի իսլամ՝ ինտիմ լուսանկարների միջոցով
- 04/23/2024 00:43 Նորածին դստերը անտառում թողած կնոջը դատապարտել են 40 տարի անց
- 04/21/2024 22:49 Կինը հոր օգնությամբ վրեժ է լուծել դավաճան զուգընկերոջից
Հետաքրքիր է իմանալ
- 04/16/2024 18:04 Տիեզերական աղբն ընկել է Երկրի վրա ու ծակել տան տանիքը
- 04/15/2024 18:24 Հայտնաբերվել են մոլորակի ամենաառաջին մարդկանց մնացորդները, որոնք 1,86 միլիոն տարվա վաղեմություն ունեն
- 04/04/2024 19:00 Ծերացման դեմ պայքարում հետազոտողները նոր բացահայտում են արել
- 04/03/2024 16:05 Կինը երկվորյակներ է լույս աշխարհ բերել 22 օրվա տարբերությամբ