ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Աշխատանքային օրենսգրքում առաջարկվող փոփոխությունները չեն լուծելու նոր իրավիճակից բխող խնդիրները. Թադևոս Ավետիսյան 04/27/2020 20:00 | ԼՐԱՀՈՍ
Կառավարության նախաձեռնությամբ 2020թ. ապրիլի 28-ին գումարվում է Ազգային ժողովի արտահերթ նիստ: Օրակարգի 3-րդ հարցով նախատեսված է քննարկել Կառավարության առաջարկած՝ ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի փոփոխությունների նախագիծը (հղումը՝ http://www.parliament.am/agenda.php?lang=arm): Այս նախագծի վերաբերյալ հրապարակայնորեն ներկայացված մեր որոշ առաջարկներ ընդունվել են և ներառված են նախագծում: Նման հայտարարությամբ հանդես է եկել ՀՅԴ Բյուրոյի տնտեսական հետազոտությունների գրասենյակի ծրագրերի համակարգող Թադևոս Ավետիսյանը:
Սակայն ցավոք պետք է նորից արձանագրենք, որ Կառավարության առաջարկած օրենսդրական լուծումները ամբողջական չեն՝ իրավիճակից բխող խնդիրների տեսանկյունից: Ավելին, այս նախագծի ընդունման դեպքում իրականացվող որոշ փոփոխություններ առավել կխորացնեն աշխատանքից զանգվածային ազատումների առարկայական ռիսկը:
Կարևորելով աշխատանքային հարաբերություններում առկա և առաջացող իրական խնդիրները, դրանց հավաքական լուծումների օբյեկտիվ անհրաժեշտությունը՝ հարկ եմ համարում նորից անրադառնալ այս նախագծին և ներկայացնել խնդրահարույց որոշ մանրամասներ:
Նախ՝ դրականորեն պետք է արձանագրել, որ նախագիծը լրացվել է և նախատեսվում է գործատուի կողմից աշխատանքային օրենսդրության պահանջների կատարման նկատմամբ պետական վերահսկողություն (ներառյալ՝ օրենքով նախատեսված պատասխանատվության միջոցների կիրառում) արտակարգ դրության ժամանակահատվածում: Սակայն խնդրահարույց է նշված նոր պահանջի գործնական կիրառության ապահովումը, եթե հաշվի առնենք, որ պետական այս վերահսկողությունը պետք է իրականացնի Առողջապահական և աշխատանքի տեսչական մարմինը: Պետական այս մարմինը ունի աշխատանքի ընդամենը 23 տեսուչներ՝ խիստ սահմանափակ գործառնական հնարավորություններով: Մեր երկրում միայն գրանցված աշխատողների թիվը 600 հազարից ավել է, իսկ վերահսկողության ենթակա աշխատանքային օրենսդրության պահանջները բազմաթիվ են և պահանջում են մասնագիտական բարձր պատրաստվածություն:
Հաջորդը՝ նախագծի 4-րդ և 8-րդ հոդվածները բովանդակային առումով անտեղի կրկնվում են և նման փոփոխություններն իրավակիրառական պրակտիկայում առաջացնելու են տարընկալումներ: Մասնավորապես, նախագծի 4-րդ հոդվածով արգելվում է գործատուի նախաձեռնությամբ աշխատանքային պայմանագրի լուծումը, եթե արտակարգ իրավիճակով պայմանավորված՝ աշխատողը չի ներկայացել աշխատանքի կամ խախտել է աշխատաժամանակի ռեժիմը: Այս կարգավորումը լրիվ ավելորդ է, եթե նկատի ունենանք, որ՝
1. նախագծի 8-րդ հոդվածով արգելվում է աշխատանքային կարգապահության խախտում համարել արտակարգ իրավիճակով պայմանավորված՝ աշխատանքի չներկայանալը կամ աշխատողի կողմից աշխատանքային ռեժիմը չպահպանելը,
2. իսկ ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի 223-րդ հոդվածի համաձայն՝ աշխատանքի չներկայանալու կամ աշխատանքային ռեժիմը պարբերաբար խախտելու հիմքով աշխատանքից ազատումը համարվում են կարգապահական տույժի տեսակ, որը կարող է կիրառվել, եթե առկա է կարգապահական խախտում:
Հետևաբար, եթե արտակարգ իրավիճակում աշխատանքի չներկայանալը կամ աշխատանքային ռեժիմը չպահպանելը չի կարող համարվել կարգապահական խախտում, ապա նաև՝ այդ հիմքերով գործատուն չի կարող աշխատողին ազատել աշխատանքից:
Վերջում ամենակարևորը՝ արտակարգ բնույթ կրող հանգամանքների կանխարգելման և դրանց հետևանքների վերացման ժամանակահատվածում հարկադիր պարապուրդի համար աշխատողի վարձատրության բեռն անհամաչափորեն դրվում է գործատուի վրա: Այսպիսի կարգավորումը գործնականում հղի է անցանկալի ելքերով՝ աշխատանքից զանգվածային ազատումներ, աշխատավարձի վճարման ժամանակավորապես դադարեցում:
Մասնավորապես, հարկադիր պարապուրդի դեպքում գործատուն պետք է վճարի աշխատողին՝ նրա միջին աշխատավարձի առնվազն 67 տոկոսի չափով: Կառավարությունը նախատեսել է գործատուին տրվող պետական աջակցություն, որը կազմում է մեկ աշխատողի հաշվով միջին աշխատավարձի շուրջ 20 տոկոսը: Եվ սա էլ այն դեպքում, երբ գործատուն 2020թ. հունվար-մարտ ամիսներին չի կրճատել աշխատողների հաստիքները և աշխատավարձի ֆոնդը:
Ստացվում է, որ գործատուն պետք է կատարի վարձատրությանն ուղղվող իր ծախսերի հիմնական մասը՝ երկու-երրորդը, որոնք իր համար եկամուտներ ու շահույթ չեն ապահովում և առավելապես ունեն սոցիալական բնույթ: Իսկ պետությունը լավագույն դեպքում պարտավորվում է փոխհատուցել այդ ծախսերի առավելագույնը 30 տոկոսը: Այս աջակցության հիմնական մասը՝ շուրջ 80 տոկոսը պետությունը հետ է ստանալու եկամտահարկով, որը գործատուն պետք է վճարի այդ նույն հարկադիր պարապուրդի համար վճարվող աշխատավարձից:
Ակնհայտ է, որ առաջարկվող այս փոփոխություններով չի լուծվում պետական անհրաժեշտ աջակցությամբ զանգվածային ազատումների կանխարգելման հիմնական խնդիրը: Եվ առավել բարձրանում է սոցիալական տեսանկյունից խնդրահարույց, սակայն գործատուների համար օրենքով սահմանված մյուս հնարավորություններն իրացնելու հավանականությունը՝
1. ժամանակավորապես դադարեցնել տնտեսական գործունեությունը, իրականացնել զանգվածային ազատումներ և չկատարել շահույթ չապահովող վերը նշված ծախսերը, կամ՝
2. օգտվել ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի 186-րդ հոդվածի 6-րդ մասով նախատեսված կարգավորումից և անհաղթահարելի ուժ համարվող պատճառներով պայմանավորված ընդհանրապես չվճարել աշխատավարձ՝ չակնկալելով նաև պետական վերը նշված աջակցությունը:
Ի դեպ, վերը նշված ծրագրով գործատուներին պետական աջակցության չափից բացի խնդրահարույց է նաև շահառուների համար նախատեսված սահմանափակումը: Մասնավորապես, 2020թ. հունվարի տոնական ոչ աշխատանքային օրերին բազմաթիվ կազմակերպություններ աշխատել են և այդ օրերի համար իրենց աշխատողներին վճարել են կրկնակի աշխատավարձ՝ ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի 185-րդ հոդվածի պահանջով: Իսկ մարտին իրենց աշխատողներին կամ նրանց մի մասին վճարել են հարկադիր պարապուրդի համար՝ միջին աշխատավարձի երկու-երրորդի չափով, որը պայմանավորված էր արտակարգ դրության ռեժիմի սահմանափակումներով:
Փաստորեն, այդ կազմակերպությունները հունվար-մարտ ամիսներին որևէ աշխատողի չեն ազատել աշխատանքից, վճարել են աշխատավարձեր՝ օրենքի պահանջների պահպանմամբ, սակայն օբյեկտիվ հանգամանքների բերումով նվազել է նրենց աշխատավարձի ֆոնդը հունվար-մարտ ամիսների և այդ կազմակերպություններին չի տրամադրվում նույնիսկ պետական վերը նշված աջակցությունը:
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02 Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասինՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 04/20/2024 08:23 Արամ Սարգսյանի մտերիմին 1 բուլդոզերի համար 700 հազար դոլար են տվել․«Հրապարակ»
- 04/20/2024 08:18 Արցախի վերնախավը հավաքվել էր․ «Հրապարակ»
- 04/20/2024 08:13 Փաշինյանի հերթական նվերը՝ Ադրբեջանի․ «Հրապարակ»
- 04/20/2024 08:10 Տավուշում սահմանազատման և սահմանագծման գործընթացը բխում է նոյեմբերի 9-ի փաստաթղթից. «Ժողովուրդ»
- 04/20/2024 08:07 Վահագն Հովակիմյանն ու ՄԻՊ-ը կգնան ԱԺ․ «Հրապարակ»
- 04/20/2024 08:05 Մինչ Տավուշի հողերի հանձնման հարցն էր լուծվում , Փաշինյանը բեմականացում էր վայելում․«Հրապարակ»
- 04/20/2024 07:41 Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողով հանձնված գրությունների մեծ մասը ՀՀԽ անդամների այլ վճարովի աշխատանքի անհամատեղելիության վերաբերյալ են. «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
- 03/04/2024 15:56 Ալիևը և իր վարչակազմը ընդմիշտ կմնան վախի մեջ, հայ զինվորականը չի համակերպվելու ունեցած կորուստների հետ․ Դավիթ Տոնոյան
- 02/17/2024 19:12 ԲԴԽ-ի մեսիջը հստակ էր. ցուցումները չկատարող դատավորները կքարկոծվեն հրապարակայնորեն. Նախշքարյան (տեսանյութ)
Մեկնաբանություն
- 04/19/2024 13:36 Խոշտանգման հետևանքները՝ Շենգավիթի քննչական բաժնում․ փաստաբանն ահազանգում է
- 04/18/2024 16:43 Ֆրանկ Փելոնն ԱՄՆ-ին կոչ է արել ռազմական օգնություն ցուցաբերել Հայաստանին
- 04/18/2024 15:26 Ալիևը ասել է քայլերի հաջորդականությունը՝ սկզբում կպահանջեն ոչ անկլավային տարածքները, հետո անկլավայինը, հետո ճանապարհներ կուզեն դեպի անկլավներ. սա ՀՀ օկուպացիայի ու խեղդելու ծրագիր է.Հայրապետյան
- 04/18/2024 11:52 Վաղը Սամվել Վարդանյանին հրավիրում են հարցաքննության․խոշտանգման գործով սայլը տեղից շարժվում է․ փաստաբան
Արխիվ
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 04/19/2024 23:53 Հայտնել են երջանիկ կյանքի համար սեքսի իդեալական հաճախականությունը
- 04/19/2024 22:52 Ծնողները դստեր ննջասենյակում հայտնաբերել են մանկապիղծի թաքնված տեսախցիկը
- 04/18/2024 23:54 Սուրճի ևս մեկ օգտակար հատկություն է հայտնաբերվել
- 04/18/2024 23:38 Կինը բժշկի այցի շնորհիվ բացահայտել է ամուսնու դավաճանությունը
Հետաքրքիր է իմանալ
- 04/16/2024 18:04 Տիեզերական աղբն ընկել է Երկրի վրա ու ծակել տան տանիքը
- 04/15/2024 18:24 Հայտնաբերվել են մոլորակի ամենաառաջին մարդկանց մնացորդները, որոնք 1,86 միլիոն տարվա վաղեմություն ունեն
- 04/04/2024 19:00 Ծերացման դեմ պայքարում հետազոտողները նոր բացահայտում են արել
- 04/03/2024 16:05 Կինը երկվորյակներ է լույս աշխարհ բերել 22 օրվա տարբերությամբ