Փաստ ինֆո

Գաղտնիք չէ, որ առօրյա կյանքում մարդիկ իրենց կենցաղային խնդիրները կարգավորելու համար բանկերից կամ վարկային կազմակերպություններից վարկ են վերցնում։ Սակայն շատ հաճախ տարբեր պատճառներով չեն կարողանում այդ գումարները։ «Փաստինֆո»-ի «Եղեք իրազեկ» հաղորդման ժամանակ փաստաբան Մինաս Մուրադյանը ներկայացրել է օրենսդրական կարգավորումները։

Ի՞նչ անել եթե հայտնվել եք նմանատիպ իրավիճակում։

Սնանկություն. ֆիզիկական անձին սնանկ ճանաչելու հիմքերը, կարգը և ժամկետները
Սնանկության դիմում կարելի է ներկայացնել ինչպես իրավաբանական անձի, այնպես էլ ֆիզիկական անձի դեմ: Սնանկության մասին ՀՀ օրենքը սահմանում է այն հիմքերը, որոնց դեպքերում հնարավոր է դիմել դատարան պարտապանին սնանկ ճանաչելու նպատակով։
Սնանկության գործերի վարումն իրականացվում է մասնագիտացված դատարաններում, տվյալ դեպքում ՀՀ Սնանկության դատարանում։
Պարտապանին սնանկ ճանաչում է դատարանը կամ պարտատիրոջ կողմից տրված դիմումի հիման վրա (հարկադրված սնանկություն), կամ երբ պարտապանն ինքն է կամավոր կերպով դիմում դատարան իրեն սնանկ ճանաչելու պահանջով (կամավոր սնանկություն):

1) կամավոր սնանկություն
Պարտապանը սեփական նախաձեռնությամբ կարող է դիմում ներկայացնել սնանկ ճանաչվելու համար հետևյալ պայմանների միաժամանակյա առկայության դեպքում.
• եթե պարտավորություններն գերազանցում է 1 միլիոն դրամը
• Պարտապանի ակտիվները գնահատվել են 1 միլիոն դրամից ցածր արժեքով (այսինքն՝ անձին պատկանող գույքի արժեքը ցածր է 1 միլիոն դրամից)

Կամավոր սնանկության դիմում ներկայացնելու և այն հետ վերցնելու իրավունք ունեն`
ա) իրավաբանական անձանց անունից՝ դրա լիազորությունն ուեցողները
բ) ֆիզիկական անձի անունից` տվյալ ֆիզիկական անձը կամ նրա ներկայացուցիչը:

Կամավոր սնանկության դիմում ներկայացնելիս պարտապանը պարտավոր է ներկայացնել հետևյալ փաստաթղթերը`
ա) պարտապանին սեփականության իրավունքով պատկանող գույքի ցանկը (ներառյալ` կապիտալ և ֆինանսական ներդրումները, հիմնական և շրջանառու միջոցները, ինչպես նաև ոչ նյութական ակտիվները և նշված կազմին չպատկանող այլ միջոցները)
բ) պարտապանի պարտատերերի և պարտապանների ցուցակը, նրանց անունները (անվանումները), բնակության (գտնվելու) վայրը, պարտավորությունների բնույթը և չափը:
ե) պարտապանի հայտարարությունը` ֆինանսական առողջացման մտադրության մասին.
զ) տեղեկություններ (ապացույցներ) այլ գույքային իրավունքների մասին:

Դիմումին կից ներկայացվող փաստաթղթերը ներկայացվում են բնօրինակով կամ պատշաճ վավերացված պատճենի ձևով:

Եթե կամավոր սնանկության դիմումը ներկայացվել է օրենքի պահանջներին համապատասխան, և առկա չեն այն վերադարձնելու կամ մերժելու հիմքեր, ապա դատարանը կայացնում է որոշում դիմումը վարույթ ընդունելու մասին, և այնուհետև, այդ պահից սկսած՝ ոչ ուշ, քան 3 օրվա ընթացքում առանց դատական նիստ հրավիրելու վճիռ է կայացնում պարտապանին սնանկ ճանաչելու մասին։

Դատարանի` սնանկության գործն ըստ էության լուծող դատական ակտերը (որոշումները, վճիռները) օրինական ուժի մեջ են մտնում հրապարակման պահից։

Անձի սնանկ ճանաչվելուց հետո տվյալ գործով նշանակվում է սնանկության կառավարիչ, ով սկսում է պարտապանի անվամբ գույքի հայտնաբերմանն ու իրացմանն ուղղված գործողություններ։

Ֆիզիկական անձի սնանկության գործը պարտավորությունների կատարումից ազատելով ավարտելու մասին վճռի օրինական ուժի մեջ մտնելուց հետո սնանկ ճանաչված ֆիզիկական անձն ազատվում է բոլոր դրամական պարտավորությունների կատարումից, բացառությամբ`
Ալիմենտների վճարումից.
սնանկ ճանաչելու պահին նախորդած մեկ տարվա ընթացքում հարկային մարմիններից թաքցրած պարտավորությունների վճարումներից.
կյանքի և առողջությանը պատճառված վնասներից առաջացող պարտավորություններից.
հանցագործությամբ պատճառված վնասի հատուցման պարտավորություններից:
սնանկության դիմում ներկայացնելուն նախորդած 90 օրվա ընթացքում ստանձնած և 100.000 դրամը գերազանցող պարտավորությունների.
գ) ուսման վարկավորման գումարը վերադարձնելու պարտավորության.
դ) պարտատերերի պահանջներից սնանկության վարույթի ընթացքում գույք թաքցրած լինելու դեպքում` թաքցված գույքի արժեքի չափով:

Ֆիզիկական անձի սնանկության գործը պարտավորությունների կատարումից ազատելով ավարտելու մասին վճռի օրինական ուժի մեջ մտնելուց հետո` հինգ տարվա ընթացքում, նույն ֆիզիկական անձը չի կարող կամավոր սնանկության դիմում ներկայացնել սնանկ ճանաչվելու համար, իսկ նման դիմում ներկայացնելու դեպքում դիմումի ընդունումը ենթակա է մերժման սույն օրենքով սահմանված կարգով:

Ֆիզիկական անձի սնանկ ճանաչվելու դեպքում աշխատավարձի վրա չի կարող սահմանափակում կիրառվել։

Մանրամասները՝ տեսանյութում, «Եղե՛ք իրազեկ»

Աղբյուր` Փաստինֆո