Փաստ ինֆո

ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն իր ելույթներում բազմիցս անդրադարձել է իրավապահ համակարգի գործունեությանը, ընդգծելով, որ պետությանը պատճառած վնասի վերականգնման ցուցանիշներին նայելով՝ պարզ է դառնում, թե ինչ հսկայածավալ աշխատանք է կատարվել։ Ինչպես տնտեսական ցուցանիշներ հրապարակելիս, այնպես էլ պետությանը պատճառված վնասի վերականգնման ցուցանիշների մասին բարձրաձայնելիս վարչապետը, իհարկե, շտապում է և չի սպասում պաշտոնական վիճակագրությանը։

«Փաստինֆո»-ն պաշտոնական հարցումների միջոցով փորձեց պարզել, թե իրականում  2019 թվականին քննվող քրեական գործերով կամ նախապատրաստվող նյութերով որքան է կազմել պետությանը պատճառված նյութական վնասը և դրա որ մասն է վերականգնվել։ Ինչպես նաև  խնդրել էինք հայտնել, թե պետությանը պատճառված նյութական վնասի որ մասն է փոխանցվել պետբյուջե կամ տվյալ քննչական մարմնի դեպոզիտային հաշվին։

Այսպիսով Ազգային անվտանգության ծառայությունից տեղեկացնում են՝ 2019 թ.-ին քննվող քրեական գործերով պետության պատճառված նյութական վնասը կազմել է 7.316.796.453 ՀՀ դրամ, որից վերականգնվել է 1.905.430.965 ՀՀ դրամը։ Ընդ որում վերականգնված գումարից 1.678.445.197 ՀՀ դրամը մուտքագրվել է պետբյուջե, իսկ 226.985.768 ՀՀ դրամն այս պահի դրությամբ Գլխավոր դատախազության դեպոզիտային հաշվի վրա է։ Հետաքրքիրն այն է, որ  պետբյուջե վերականգնվել է մոտ 1.6 մլրդ դրամ, սակայն միևնույն ժամանակ ԱԱԾ-ն հայտնում է, որ վնասի վերականգնման հիմքով քրեական գործեր չեն կարճվել։ Նման պատասխանը, իհարկե, խնդրահարույց է, քանի որ պետբյուջե գումարը մուտքագրվելու դեպքում պետք է կա՛մ այդ վարույթում գտնվող քրեական գործերը կարճված լինեն՝ հիմնավորված համարելով պատճառված վնասի չափը եւ հիմք ընդունելով կամավոր վերականգնումը, կա՛մ լինի այդ գործով ուժի մեջ մտած դատական ակտ, սակայն ինչպես տեսնում ենք ԱԱԾ-ի պատասխանից, որևէ գործ չի կարճվել։

Ի դեպ, հատկանշական է նաև ԱԱԾ-ին փոխանցված կամավոր անհատույց գումարը. «Կամավոր անհատույց հանձնվել է՝ 1.443.834.016 ՀՀ դրամին համարժեք 3 մլն ԱՄՆ դոլար և 7.535.900.000 ՀՀ դրամ արժողությամբ Ծաղկաձորում գտնվող «Գոլդեն Փելես» հյուրանոցային համալիրը»։ Նկատենք նաև, որ ԱԱԾ-ից չեն պարզաբանում, թե ով է 3 մլն դոլարը կամավոր փոխանցել եւ ինչ է նշանակում անհատույց։ Ենթադրվում է, որ խոսքը գնում է երրորդ նախագահի եղբոր՝ Ալեքսանդր Սարգսյանի կողմից նվիրաբերված գումարի մասին, այսինքն նախաքննական մարմինը չի կարողացել հիմնավորել, որ նրա գործողությունների հետեւանքով պետությանը պատճառվել է վնաս ու խնդրել են, որ նա գումար նվիրի պետությանը, կամ էլ՝ պարտադրել։ Ինչն արդեն պետական ռեկետի տարրեր է իր մեջ պարունակում եւ բացառված չէ, որ վաղը նա պարզապես հետ պահանջի իր գումարը։ Ինչ վերաբերում է Մաքսային կոմիտեի նախկին նախագահ Արմեն Ավետիսյանի ընտանիքի կողմից նվիրաբերված Գոլդեն Փելես հյուրանոցի նվիրատվությանը, ապա այն արդեն արժեզրկվում է՝ մնալով անմխիթար վիճակում ։ Եւ այն վաճառելու համար պետությունը աճուրդի երկրորդ փորձն է կազմակերպել։

Հատուկ քննչական ծառայությունը  նախաքննության ընթացքում վերականգնված գումարից պետական բյուջե է փոխանցվել ընդամենը 29 մլն դրամ, թեեւ նշվում է, թե վերականգնվել է շուրջ 4 մլրդ։  Այսպես՝ ՀՔԾ-ից տրամադրած պաշտոնական տվյալների համաձայն՝ 2019 թվականի 11 ամիսների ընթացքում ավարտված քրեական գործերով պետությանը պատճառված գույքային վնասը կազմել է 2.552.441.193 ՀՀ դրամ, որից վերականգնվել է 427.536.136 ՀՀ դրամը, իսկ նախաքննությունը շարունակվող քրեական գործերով վերականգնվել է 3.859.399.269 դրամ. «Վերականգնված գումարներից  ՀՔԾ դեպոզիտ հաշիվ է մուտքագրվել 191.334.883 ՀՀ դրամ։ Հիշյալ ժամանակահատվածում ծառայության դեպոզիտ հաշվից որպես վնասի վերականգնում պետբյուջե է փոխանցվել 29.101.822 դրամ, որպես հարկային պարտավորությունների մարում՝ 1.698.016 դրամ»,-նշված է ՀՔԾ-ի պատասխանում։

Այսօր կառավարության ղեկավարը խոսել է ՀՔԾ-ի կողմից աննախադեպ վերականգնումների՝ 3 մլրդ դրամի մասին։ Ընդգծենք, որ այս թիվը պարբերաբար հրամցվում է հանրությանը տարբեր սոուսներով՝ կոպիտ ասած «ծախվում է» մի քանի անգամ։ Նախ` հրապարակվեց 2019 թվականի նոյեմբերին՝ ՀՔԾ-ի մասնագիտական օրվա կապակցությամբ, ապա այսօր։ Իսկ խոսքը գնում է նույն գումարի՝  ՀՀ երրորդ նախագահի թիկնազորի պետի՝ Վաչագան Ղազարյանի կողմից «վերականգնված» գումարի մասին։ Ինչպես արդեն նշել ենք՝ նրա տանը կատարված խուզարկության ժամանակ առանձնապես խոշոր չափերի գումար էր հայտնաբերվել՝ 1 մլն 110 հազար 400 դոլար, 35 մլն ՀՀ դրամ, 230 հազար 500 եվրո, իսկ ավտոտնակից՝ 2.000 ԱՄՆ դոլար, «Ֆրանկ Մյուլլեր» ապրանքանիշի 2 հատ ժամացույց։ Այս գումարն անմիջապես ի պահ էր հանձնվել Կենտրոնական բանկին, իսկ 2018 թվականի նոյեմբերին հայտարարվեց Ղազարյանին փաստացի պատկանող  «Յանս» ժամանցային ակումբում ավելի քան մեկ մլրդ դրամի հարկային չարաշահումների մասին, որը վերահաշվարկների, տույժ ու տուգանքների արդյունքում հասել է շուրջ 3 մլրդ դրամի եւ այն Ղազարյանի կողմից վերականգնված լինելու մասին ՀՔԾ-ն «Փաստինֆո»-ին հայտնել էր դեռեւս 2019 թվականի հոկտեմբերին։ Մեր գրավոր հարցմանը պատասխանելուց օրեր անց  ՀՔԾ-ն հայտարարեց քրեական գործը Վ.Ղազարյանի վերաբերյալ գործը  կարճելու, նրա  նկատմամբ քրեական հետապնդումը դադարեցնելու մասին, այսինքն՝ հարկային չարաշահումների մասով նախկինում դեպոզիտի հաշվին փոխանցված գումարն արդեն կարող է պետբյուջե փոխանցվել, ինչը երկրի վարչապետը որպես թոփ նորություն է այսօր  հրապարակել, թեեւ այդ թիվը վերջին ամիսներին պարբերաբար տարբեր առիթներով հնչեցվել է։

Սերժ Սարգսյանի թիկնազորի նախկին պետ Վաչագան Ղազարյանը պետությանն է փոխանցել շուրջ 3 մլրդ դրամ

Պետեկամուտների կոմիտեի քննչական վարչության վարույթում քննվող քրեական գործերով պետությանը պատճառված վնասի չափը կազմում է 31.985.021.172 ՀՀ դրամ։ ՊԵԿ-ից հայտնում են՝ 2019 թվականի ընթացքում վերականգնվել է 5.427.767.898 ՀՀ դրամ, որից 1.077.001.928 դրամը փոխանցվել է ՀՀ ֆինանսների նախարարության դեպոզիտ հաշվեհամարին, 36.971.717 դրամը փոխանցվել է ՊԵԿ արտաբյուջետային հաշվեհամարին, իսկ 4.313.794.253 դրամը՝ պետբյուջե։ Ընդ որում` այստեղից հայտնում են՝ նշված ժամանակահատվածում քանի գործ է կարճվել, ինչն էլ արդարացնում է պետբյուջեի մուտքերը. «Նշված ժամանակահատվածում շուրջ 8 քրեական գործերով պետությանը պատճառված նյութական վնասը վերականգնելու հիմքով վարույթը կարճվել է»,-նշում են ՊԵԿ-ից։ Այսինքն՝ պետությանը պատճառված 31.985.021.172 ՀՀ դրամ փաստացի վերականգնումը փաստացի կազմել է  4.313.794.253 դրամը։

Քննչական կոմիտեից հայտնում են՝ 2019 թվականի ընթացքում քրեական գործերով պետությանը պատճառված նյութական վնասը կազմել է 895.556.408 դրամ, որից 729.719.748 դրամը վերականգնվել է։

«Պատճառված նյութական վնասը վերականգնելու արդյունքում ղեկավարվելով ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 35-րդ հոդվածի 1-ին մասի 12-րդ կամ 13-րդ կետերով, ինչպես նաև 37-րդ հոդվածի 1-ին մասով վարույթն իրականացնող մարմինների կողմից 74 քրեական գործերով կայացվել են որոշումներ՝ քրեական գործի վարույթը կարճելու, քրեական հետապնդումը դադարեցնելու կամ քրեական հետապնդում չիրականացնելու մասին»,-հայտնում են ՔԿ-ից։

ՔԿ դեպոզիտ հաշվին մուտքագրվել է 2.953.772.000 դրամ, ելքագրվել է 416.007.000 դրամ, որից 274.293.000 դրամը փոխանցվել է պետբյուջեի հաշվեհամարներին։

«Փաստինֆո»-ն հարցմամբ դիմել էր նաեւ ՀՀ գլխավոր դատախազություն՝ խնդրելով տվյալներ տրամադրել քրեական գործերով պետությանը պատճառված գույքային վնասների իրական չափի ու վերականգնումների մասին, բայց դատախազությունը խախտելով «Տեղեկատվության ազատության մասին» ՀՀ օրենքի պահանջները այդպես էլ գրավոր պատասխան չուղարկեց, մեր բազում հիշեցումներին ի պատասխան բանավոր կերպով հայտնեցին, որ դատախազությունը դեռևս 2019 թվականի 11 ամիսների վերաբերյալ  հաշվառում չի իրականացրել։

Այսինքն՝ 2020 թվականի փետրվարի դրությամբ՝ դատախազությունում չկան ամփոփված տվյալներ 2019 թվականի 11 ամիսների վերաբերյալ, թե որքան գումար է վերականգնվել, իսկ վարչապետը պաշտոնական վիճակագրության բացակայության պայմաններում շարունակ ինչ-որ թվեր է  հրապարակում՝ դիմելով պարզ մանիպուլյացիաների,  նույն թվերը մի քանի ամիսը մեկ հնչեցնելով՝ թյուր տպավորություն ստեղծելով , թե մի քանի ամիսը մեկ 3 մլրդ դրամի վերականգնում է տեղի ունեցել, ինչը պարզապես իրականությանը չի համապատասխանում։

Աղբյուր` Փաստինֆո