ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
ՎԴ նախադեպային որոշման համաձայն՝ Հրայր Թովմասյանը կարող է բողոքարկել իրեն վերաբերող քրեական գործ հարուցելու մասին որոշումները 11/16/2019 18:07 | Վերլուծություններ
Հրայր Թովմասյանի եւ մի խումբ այլ պաշտոնյաների կողմից ենթադրյալ իշխանությունը յուրացնելու դեպքի առթիվ ՀՀ հատուկ քննչական ծառայության կողմից քրեական գործ հարուցելու մասին որոշմամբ խախտվել են սահմանադրական և օրենսդրական ընթացակարգերը։ Ավելին՝ վճռաբեկ դատարանի դեռեւս 8 տարի առաջ կայացրած նախադեպային որոշման համաձայն՝ նշված որոշումը ենթակա է բեկանման, քանի որ դրանով խախտվել են Հրայր Թովմասյանի իրավունքները ։
Ճիշտ է, ՀՀ քրեական դատավարության գործող օրենսգիրքը հստակ չի սահմանում քրեական գործ հարուցելու որոշումը բողոքարկելու իրավունքը, ընթացակարգն այն պարզ պատճառով, որ քրեական գործը հարուցվում է փաստի առթիվ, ոչ թե անձի նկատմամբ, հետեւապես նյութերի նախապատրաստման հիման վրա տրված գնահատականները կարող են վերաբերել միայն փաստերին, այլ ոչ անձին կամ նրա արարքներին:
«Այնուհանդերձ, այն դեպքերում, երբ քրեական գործ հարուցելու մասին որոշման մեջ հանցակազմ պարունակող որոշակի փաստեր ուղղակիորեն վերագրվում են կոնկրետ անձին, ապա ողջամտորեն ի հայտ են գալիս ՀՀ Սահմանադրությամբ պաշտպանվող մի շարք իրավաչափ շահերի վերաբերյալ մտահոգություններ (հանցագործության մեջ մեղադրվողի պաշտպանության իրավունք` 20-րդ հոդված, անմեղության կանխավարկած` 21-րդ հոդված)»- նման իրավական դիրքորոշում է հայտնել առաջին ատյանի դատարանը դեռեւս 2011 թվականի օգոստոսի 29-ին ՝ դատավոր Լեւիկ Պողոսյանի բողոքը քննության առարկա դարձնելով։
Բանն այն է, որ 8 տարի առաջ, ինչպես այսօր ընդունված է ասել նախորդ իշխանությունների օրոք, ՀՔԾ-ն քրեական գործ էր հարուցել դատավոր Պողոսյանի կողմից պաշտոնեական լիազորությունները չարաշահելու եւ կեղծիք կատարելու դեպքի առթիվ եւ դատավորը, ում վերագրվել էր ենթադրյալ չարաշահումները, վիճարկել էր այն։ Այսպես կոչված «բռնապետական իշխանության» ժամանակաշրջանում դատական համակարգը դեմ էր գնացել նախաքննական մարմնին՝ արձանագրելով, որ քրեական գործ հարուցելու որոշման մեջ կոնկրետ անձին վերագրելով կոնկրետ գործողություններ խախտվել են դատավորի իրավունքներն ու օրինական շահերը՝ պարտավորեցնելով վերացնել խախտումները։ Ընդ որում՝ առաջին ատյանի իրավական դիրքորոշումը պաշտպանվել էր թե վերաքննիչ եւ թե վճռաբեկ դատարանի կողմից։ Ի դեպ, դրանից հետո դատարանի մուտքերն ու ելքերը չէին արգելափակվել, դատավորների նկատմամբ նոր քրեական գործեր չէին հարուցվել, սանիկներին չէին կալանավորել։
Նկատի ունենալով, որ մեր օրերում նախաքննական մարմինների կողմից արդեն օրինաչափություն է դարձել գործառութային անձեռնմխելիություն ունեցող անձանց վերաբերյալ քրեական գործերի հարուցումը, ինչի վրա աչք է փակում նախաքննության օրինականության նկատմամբ հսկողություն իրականացնող դատախազությունը՝ նշենք, որ դատավոր Լեւիկ Պողոսյանի գործով Վճռաբեկ դատարանն իր նախադեպային որոշմամբ անդրադարձել է հարցին, թե արդյոք անձը իրավունք ունի բողոքարկելու քրեական գործ հարուցելու մասին որոշումը, եթե դրա մեջ որպես ենթադրյալ հանցանք կատարած մատնանշվել է կոնկրետ անձի անուն։
Վճռաբեկ դատարանի 2011 թվականի դեկտեմբերի 22-ի որոշմամբ արձանագրվել է, որ այն դեպքում, երբ քրեական գործ հարուցելու մասին որոշման մեջ տրվում են այնպիսի ձևակերպումներ, որոնցից հետևում է, որ կոնկրետ անձը կատարել է քրեորեն պատժելի արարք, քննարկվող որոշումն իրավական հետևանքների առումով հավասարվում է անձին մեղադրանք առաջադրելու մասին որոշմանը, հետեւապես նա իրավունք է ձեռք բերում օգտվելու որոշակի դատավարական երաշխիքներից, այդ թվում` պաշտպանության իրավունքից:
«Այսպիսով, այն դեպքում, երբ քրեական գործ հարուցելու մասին որոշմամբ հաստատված է համարվում կոնկրետ անձի կողմից քրեորեն պատժելի որևէ արարք կատարելու փաստը, այլ խոսքով` քրեական գործ հարուցելու մասին որոշման նկարագրական-պատճառաբանական կամ եզրափակիչ մասերում առկա ձևակերպումներից ուղղակիորեն հետևում է, որ անձը կատարել է քրեորեն պատժելի արարք, ապա Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ քրեական գործ հարուցելու մասին որոշումը ենթակա է դատական կարգով բողոքարկման»,- նշված է որոշման մեջ՝ ամրագրելով, որ այս դեպքում արդեն անհրաժեշտ է հաղթահարել անձեռնմխելիության ինստիտուտը։
«Դատական իշխանության անկախության սահմանադրական սկզբունքի լիարժեք ապահովումն անհնար կլինի այն դեպքում, եթե դատավորի համար չապահովվի լիազորությունները դադարեցնելուց և դատավորի կարգավիճակը կորցնելուց հետո անձեռնմխելիության լրացուցիչ երաշխիքներ: (...) այդ երաշխիքները կոչված են ապահովել գործող դատավորի և հանրության (արդար դատաքննության իրավունքի կրողների) այն համոզմունքը, որ պաշտոնավարման ավարտից հետո դատավորը չի հետապնդվի իր մասնագիտական գործունեության համար: Միայն այդպիսի երաշխիքների առկայության պայմաններում է հնարավոր բարձր պահանջներ ներկայացնել դատավորի մասնագիտական գործունեությանը և հանրության մոտ ձևավորել գործող դատավորի անկախության և անաչառության նկատմամբ վստահություն:
Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ սույն գործով քննիչի կողմից կայացված որոշման արդյունքում դատավոր Լ.Պողոսյանին ըստ էության քրեական մեղադրանք է առաջադրվել:
Վերոգրյալի հիման վրա Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ սույն գործով ՀՀ հատուկ քննչական ծառայության կողմից չեն պահպանվել դատավորին մեղադրանք առաջադրելու սահմանադրական և օրենսդրական ընթացակարգերը: Դատավոր Լ.Պողոսյանին քրեական մեղադրանք է առաջադրվել՝ առանց ՀՀ արդարադատության խորհրդի միջոցով ՀՀ Նախագահի համաձայնությունն ստանալու, ինչի հետևանքով դատավորը փաստացի զրկվել է արդարադատություն իրականացնելու հնարավորությունից»,- նշված է վճռաբեկ դատարանի 22.12.2011 թ. որոշման մեջ:
Իրավիճակը նույնն է, պայմանները՝ ոչ. Հրայր Թովմասյանը կարող է բողոքարկել իրեն վերագրվող տարբեր արարքների դեպքի առթիվ քննչական մարմինների կողմից քրեական գործ հարուցելու մասին որոշումները, բայց այլ հարց է, թե արդյոք մեր օրերի դատավորները համարձակություն կունենան գործել վճռաբեկ դատարանի եւ Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի որոշումների լույսի ներքո ու արձանագրել թույլ տրված խախտումները, վերացնել դրանք թե՞ կդառնան քաղաքական իշխանության կամքի դակիչը։
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02 Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասինՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 04/25/2024 08:19 Տարածվել ա, կարդացվել ա՝ բավարար ա, էլի․ «Հրապարակ»
- 04/25/2024 08:16 Ընդդիմադիրները հիասթափված են․ «Հրապարակ»
- 04/25/2024 08:13 Ինչ ցանել ես, այն էլ կհնձես. Ծիծեռնակաբերդում տեղի ունեցած միջադեպից հետո թերեւս, արժե թարմացնել ՔՊ-ականների հիշողությունը. «Ժողովուրդ»
- 04/25/2024 08:10 «Քարֆուրի» տերերը հեռանում են Հայաստանից․ «Հրապարակ»
- 04/25/2024 08:03 Գերիների հարցով կակտիվանան․ «Հրապարակ»
- 04/25/2024 07:53 Դեսպան չնշանակվեց, կուսակցությունն էլ, փաստացի, գոյություն չունի. «Ժողովուրդ»
- 04/25/2024 07:50 Բնակարան, մեքենա․ ի՞նչ հայտարարագիր է ներկայացրել Տավուշի նոր դատախազը. «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 04/22/2024 20:39 Ինչ իմանամ ինչի են ականազերծում, երևի ժողովուրդ շատ է հավաքվել՝ ականազերծում են, որ չգնան թփուտների մեջ թեթևանալու ու պայթեն... Կոռնիձորի Արո
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
- 03/04/2024 15:56 Ալիևը և իր վարչակազմը ընդմիշտ կմնան վախի մեջ, հայ զինվորականը չի համակերպվելու ունեցած կորուստների հետ․ Դավիթ Տոնոյան
Մեկնաբանություն
- 04/20/2024 20:35 Մի տարբերություն էլ կա Հայաստանի ու Վրաստանի միջև՝ Վրաստանում ինքնիշխանությունն աճուրդի հանած Սահակաշվիլին բանտում է, Փաշինյանը՝ դեռ ոչ. Թևանյան
- 04/20/2024 18:25 Ե՞րբ է Ադրբեջանը նախատեսում տիրանալ Տավուշի տարածքներին, և ի՞նչ պետք է իմանանք մենք՝ կանխելու համար. Հոխիկյան
- 04/20/2024 16:43 Տիգրան Համասյանին և համերգին կազմակերպիչներին առաջարկում եմ դադարեցնել համերգը. Իշխանյան
- 04/20/2024 14:40 Մինչև Միջանցք տալն անվանափոխվելու են Երևանի թաղամասերի անունները. Դանիելյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 04/25/2024 10:19 Ուղևորը վարորդի աչքերին քիմիական նյութ է փչել. վերջինս այրվածքներով տեղափոխվել է հիվանդանոց. shamshyan.com
- 04/24/2024 18:54 Հրդեհ Կամո գյուղում
- 04/24/2024 17:33 Նոր Գեղիում բախվել են «Mercedes»-ը, «06»-ն ու տրակտորը. պապը, տատը, նրանց դուստրն ու 2 անչափահաս թոռները տեղափոխվել են հիվանդանոց
- 04/24/2024 13:15 Եղանակը առաջիկա 5 օրերին
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 04/23/2024 22:11 Ամուսիները փորձել են մի կնոջ դավանափոխ անել դեպի իսլամ՝ ինտիմ լուսանկարների միջոցով
- 04/23/2024 00:43 Նորածին դստերը անտառում թողած կնոջը դատապարտել են 40 տարի անց
- 04/21/2024 22:49 Կինը հոր օգնությամբ վրեժ է լուծել դավաճան զուգընկերոջից
- 04/19/2024 23:53 Հայտնել են երջանիկ կյանքի համար սեքսի իդեալական հաճախականությունը
Հետաքրքիր է իմանալ
- 04/16/2024 18:04 Տիեզերական աղբն ընկել է Երկրի վրա ու ծակել տան տանիքը
- 04/15/2024 18:24 Հայտնաբերվել են մոլորակի ամենաառաջին մարդկանց մնացորդները, որոնք 1,86 միլիոն տարվա վաղեմություն ունեն
- 04/04/2024 19:00 Ծերացման դեմ պայքարում հետազոտողները նոր բացահայտում են արել
- 04/03/2024 16:05 Կինը երկվորյակներ է լույս աշխարհ բերել 22 օրվա տարբերությամբ