ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Բանկային գաղտնիքի մասին օրենքում փոփոխությունների արդյունքում այլևս չենք ունենա բանկային գաղտնիք․ փորձագետ (տեսանյութ) 09/13/2019 18:32 | Հարցազրույց
Կառավարությունը սեպտեմբերի 12-ի նիստում հավանություն տվեց «Բանկային գաղտնիքի մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին նախագծին, որով նախատեսվում է բանկային գաղնիք կազմող տեղեկություններ ստանալ առանց սահմանափակման։ Բանկային գաղտնիքի մասին օրենքում նմանատիպ փոփոխության հետևանքների, ռիսկային գործոնների, ինչպես նաև ներդրումների վրա դրա ազդեցության մասին զրուցեցինք «Հայացք» վերլուծական կենտրոնի փորձագետ, տնտեսագետ Լիլիա Ամիրխանյանի հետ։
- Բանկային գաղտնիքի մասին օրենքում փոփոխությունների նախագիծն ի՞նչ է իրենից ենթադրում և ի՞նչ ռիսկեր է պարունակում։
-Բանկային գաղտնիքի մասին օրենքում փոփոխությունները ենթադրում են, ըստ էության, հարկ եղած դեպքում իրավապահ մարմինների համար մարդու բանկային տվյալներին հասանելիություն։ Դա վերաբերում է և՛ ֆիզիկական, և՛ իրավաբանական անձին։ Իմ գնահատմամբ սա ոչ այլ ինչ է, եթե ոչ՝ բանկային գաղտնիք հասկացության վերացում մեր երկրից։ Որևիցե մեկը չի կարող ասել՝ ինչ է հասկանում օրենքի նախագծում ներառված հարկ եղած դեպքի ասելով։ Չենք կարող ասել՝ որ դեպքերին դա կարող է վերաբերել, որոնց՝ ոչ։ Այսինքն չունենք որևիցե հստակ դիրքորոշում, չափորոշիչների ներկայացում։ Արդյունքում արձանագրում ենք փաստ, որ այս օրենքի փոփոխությունները հաստատելով՝ մենք այլևս չենք ունենում բանկային գաղտնիք։ Իհարկե օրենքը մնում է, բայց փոփոխությունները շատ մեծ ոտնձգություն են ենթադրում մարդու բանկային տվյալների անհասանելիությանն ու գաղտնիությանը։ Բանկային գաղտնիք հասկացությունը ոչ միայն վերաբերում է ֆիզիկական, իրավաբանական անձի միայն ֆինանսական տվյալներին կամ ֆինանսական շարժի քաղվածքին, առևտրային գաղտնիքին, մտավոր սեփականությանը։ Բանկերն ունեն կենսական նշանակություն ունեցող գործառույթ։ Երկրի տնտեսությունում առկա ժամանակավորապես ազատ ֆինանսական միջոցներն ի պահ վերցնելու և դրանք տարբեր ոլորտներում տեղաբաշխելու ֆունկցիա են կատարում։ Այս պարագայում, եթե իրավաբանական կամ ֆիզիկական անձը երաշխավորված չէ, որ ցանկացած պահի իրավապահները այդ հարկ եղած դեպքի ներքո չեն կարող գալ և ոտնձգություն ունենալ իր գաղտնիքի նկատմամբ, տվյալներ վերցնել և այլն, հետևաբար արդյունքում ունենում ենք ի պահ տրվող գումարների կտրուկ նվազում։ Այլ կերպ ասած կապիտալի արտահոսք կլինի բանկերից։ Մի կողմից նվազելու են ի պահ տրվող գումարները, մյուս կողմից էլ չի բացառվում՝ առկա խոշոր գումարները դուրս հանվեն բանկերից և պահվեն այլ տարբերակներով, ինչն ամենավատն է՝այլ երկրների բանկային հաշիվներում պահվեն։ Բանկերում կապիտալի արտահոսքը կհանգեցնի բանկերում կապիտալ միջոցների պակասուրդի, ինչն էլ կազդի յուրաքանչյուրիս վրա՝ տրվող տոկոսադրույքների, վարկային միջոցների տեսքով։
Միայն սրանով չենք սահմանափակվում։ Ունենք առևտրային գաղտնիքի հետ կապված ոտնձգության հնարավորություն, ինչն էլ հերթական հարվածը կլինի մեր միջազգային ներդրումային վարկանշին։ Խոսում ենք ներդրումների մասին։ Ինչպե՞ս կարող ենք օտարերկրյա ուղղակի ներդրումները մեծացնել, եթե մի կողմից նմանատիպ օրենքի փոփոխություններ ենք անում, մյուս կողմից Ամուլսարի հետ կապված հայտնի զարգացումներն են։
Սրանք տարբեր կողմերից եկող հարվածներ բանկային ոլորտին։ Անթույլատրելի չհաշվարկված քայլ եմ համարում սա։ Ըստ իս հիմնական նպատակը հերթական ոլորտի նկատմամբ հերթական վերահսկողության ցանկությունն է։ Դա մենք նկատել ենք դատական ոլորտի նկատմամբ, հիմա դա արվում է երկրի ֆինանսական ոլորտի նկատմամբ։ Իսկ երբ ֆինանսական ոլորտն ազատ չէ, շարժը դանդաղում է։
- Կարո՞ղ ենք ենթադրել, որ սա վատ ուղերձ է պոտենցիալ ներդրողների համար և արդյոք ներդրումների աճը կտրուկ կպակասի։
- Ներդրումների աճի հետ կապված միանգամից կտրուկ նվազում չենք կարող կանխատեսել։ Եթե խոսքը գնում է օտարերկրյա ուղղակի ներդրուների մասին, ապա դա իրենից ենթադրում է բավական երկար գործընթաց։ Միջին ցիկլով մեկ խոշոր օտարերկրյա ներդրման համար 3-5 տարի է պետք։ Այս իմաստով որոշ ժամանակ անց կզգանք դրա իրական հետևանքները։ Կառավարությունը մեկ տարի է մեզ խոստանում է օտարերկրյա ուղղակի ներդրումների կտրուկ աճ, որը մենք չենք տեսնում։ Սկզբում դրան խանգարում էին նախկին իշխանությունները, այնուհետև նրանց ներկայությունը խորհրդարանում։ Հիմա նրանք չկան, բայց ներդրումները չեն ավելացել։ Արդյունքում կառավարությունը կարծես թե որդեգրեց նոր քաղաքականություն։ Չդասակարգված որոշումների միջոցով արտոնություններ են տրամադրվում ներքին ներդրողներին, և արդյունքում մենք տարվա վերջում կունենանք ներդրումների աճ։ Իհարկե պետք է հաշվի առնել, որ դա կլինի ներքին ներդրում, ոչ թե արտաքին։ Այնուամենայնիվ ընդհանուր ներդրումների անվանական աճ են փորձում գրանցել և ցուցադրել։
- Այսինքն վերջին շրջանում կառավարության նիստերին տարբեր ընկերությունների պարբերաբար տրվող արտոնություններն այս մասի՞ն են խոսում միայն։ Այսինքն այսկերպ ցանկություն կա պահելու ներդրումային անվանական աճը։
-Կարծում եմ այո, քանի որ որոշումների հիմքում չկա որոշակի քաղաքականություն, որ տեսանելի լինի՝ կառավարությունն որ չափանիշներին համապատասխանելու արդյունքում է ներդրումային արտոնություն տալիս։ Եթե չկա այդ քաղաքականությունը, այսինքն կամային որոշումներ են, չդասակարգված, որևիցե տնտեսվարող չի կարող հասկանալ համապատասխանում է այդ չափորոշիչներին, կարող է արտոնություն ստանալ, թե ոչ։ Ինչն էլ վկայում է այն մասին, որ արտոնություն են շնորհվում, կարծես թե, առավելապես խոշոր գումարներով տնտեական գործունեություն իրականացնողներին, իսկ դրա միակ նպատակն անվանական աճ ցուցադրելն է։
- Վերադառնալով բանկային գաղտնիքի մասին օրենքում փոփոխություններ կատարելուն, կա՞ արդյոք միջազգային փորձ։
- Այս պահին տեղյակ չեմ՝ կա միջազգային փորձ, թե ոչ,բայց հնարավոր է՝ որոշ երկրներում կիրառված լինեն։ Սակայն պետք չէ վերցնել վատագույն օրինակները և համեմատվել դրանց հետ։ Առաջարկում եմ հիմնվել Շվեյցարական բանկերի օրինակի վրա։ Ամբողջ աշխարհում հայտնի են իրենց անվտանգության համակարգով։ Բոլորը գիտեն, որ այդ բանկերում պահվում են օֆշորային գոտիներից բերված գումարներ, տարբեր պաշտոնյաների գումարներ, քանի որ այնտեղ շատ ապահով է։ Արդյունքում Շվեյցարական բանկերն ունեն այդ դրական համբավը և շվեյցարական բանկերի համակարգն առաջինն է այսօր աշխարհում։ Կարծում եմ՝ որպես չափորոշից պետք է ընտրենք լավագույնը։ Մյուս կողմից բանկային գաղտնիքի հետ կապված այս ոտնձգությունը չի բացառվու, որ հերթական քայլն է, որը ենթադրում է կառավարության ներկայացուցիչների կողմից նախկինում արված հայտարարությունների լեգիտիմացում։ Եթե հիշենք Հանրապետության հրապարակում նախորդ տարվի օգոստոս ամսին արված հայտարարությունը, որ մոտակայքում գտնվող բանկերից մեկում նախկին պաշտոնյայի եղբոր գումարն է։ Այսինքն, յուրաքանչյուրը փորձում է կրկին պոպուլիստական նպատակներով ներկայացնել սեփական վարկային միջոցները, ապառիկ գնումները, կատարած ավանդները։ Դրանք բոլորը բանկային գաղտիքի օրենքի խախտում են և բնականաբար նման գործիքակազմով նախկինում արված ոչ օրինական հայտարարություններն այսօր բերում ենք օրինական դաշտ։
- Քաղաքացու մոտ բանկերի նկատմամբ վստահությունը կնվազի՞։ Կհրաժարվե՞ն իրենց դրամական միջոցները բանկերին վստահել։
- Մեր հանրության մեջ բանկային խնայողությունների չափերն այնքան էլ մեծ չեն։ Այս իմաստով դրա հետևանքներն ավելի երկար ժամկետում մենք կզգանք, ոչ միանգամից, բայց միանշանակ ազդեցություն կլինի։ Յուրաքանչյուրս չենք կարող երաշխավորված ինել, որ օրերից մի օր այդ հարկ եղած դեպքը չի առնչվի հենց մեզ։
Մանրամասները՝ տեսանյութում
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02 Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասինՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 04/19/2024 08:26 Ինչպես են այս տարի նշելու Քաղաքացու օրը․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:18 Ինչո՞ւ ուղղաթիռով․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:15 Հայաստանում դպրոցներ են փակվում. Փաշինյանը խաբել է մաս 202. «Ժողովուրդ»
- 04/19/2024 08:13 ՊԵԿ նախկին փոխնախագահը հրավիրվել է դատախազություն․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:10 Մասնակցե՞լ, թե՞ չմասնակցել «պառադին»․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:02 Ի՞նչ է փոխվել․ ինչո՞ւ Փաշինյանը հետողորմյա արեց․«Հրապարակ»
- 04/19/2024 07:55 Հիվանդանոցներում պետպատվերով բուժումները կասեցվել են. քաոս. «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
- 03/04/2024 15:56 Ալիևը և իր վարչակազմը ընդմիշտ կմնան վախի մեջ, հայ զինվորականը չի համակերպվելու ունեցած կորուստների հետ․ Դավիթ Տոնոյան
- 02/17/2024 19:12 ԲԴԽ-ի մեսիջը հստակ էր. ցուցումները չկատարող դատավորները կքարկոծվեն հրապարակայնորեն. Նախշքարյան (տեսանյութ)
Մեկնաբանություն
- 04/19/2024 13:36 Խոշտանգման հետևանքները՝ Շենգավիթի քննչական բաժնում․ փաստաբանն ահազանգում է
- 04/18/2024 16:43 Ֆրանկ Փելոնն ԱՄՆ-ին կոչ է արել ռազմական օգնություն ցուցաբերել Հայաստանին
- 04/18/2024 15:26 Ալիևը ասել է քայլերի հաջորդականությունը՝ սկզբում կպահանջեն ոչ անկլավային տարածքները, հետո անկլավայինը, հետո ճանապարհներ կուզեն դեպի անկլավներ. սա ՀՀ օկուպացիայի ու խեղդելու ծրագիր է.Հայրապետյան
- 04/18/2024 11:52 Վաղը Սամվել Վարդանյանին հրավիրում են հարցաքննության․խոշտանգման գործով սայլը տեղից շարժվում է․ փաստաբան
Արխիվ
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 04/19/2024 22:52 Ծնողները դստեր ննջասենյակում հայտնաբերել են մանկապիղծի թաքնված տեսախցիկը
- 04/18/2024 23:54 Սուրճի ևս մեկ օգտակար հատկություն է հայտնաբերվել
- 04/18/2024 23:38 Կինը բժշկի այցի շնորհիվ բացահայտել է ամուսնու դավաճանությունը
- 04/18/2024 17:08 Քանյե Ուեսթը կասկածվում է տղամարդու վրա հարձակվելու մեջ
Հետաքրքիր է իմանալ
- 04/16/2024 18:04 Տիեզերական աղբն ընկել է Երկրի վրա ու ծակել տան տանիքը
- 04/15/2024 18:24 Հայտնաբերվել են մոլորակի ամենաառաջին մարդկանց մնացորդները, որոնք 1,86 միլիոն տարվա վաղեմություն ունեն
- 04/04/2024 19:00 Ծերացման դեմ պայքարում հետազոտողները նոր բացահայտում են արել
- 04/03/2024 16:05 Կինը երկվորյակներ է լույս աշխարհ բերել 22 օրվա տարբերությամբ