Փաստ ինֆո

Բնապահպան, իրավաբան Նազելի Վարդանյանը սեպտեմբերի 6-ին վարչապետ Փաշինյանի հետ հանդիպմանը նրան ներկայացրել է այն իրավական նորմերը, որոնք, փաստաբանի խոսքով, հիմք են հանդիսանում Ամուլսարի խնդրի լուծման համար։ «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում Նազելի Վարդանյան ասաց, որ թղթի վրա առանձնացրել է բոլոր հոդվածները եւ անձամբ փոխանցել Նիկոլ Փաշինյանին։

«Բոլոր հիմքերը խոսում են այն մասին, որ այս պահին որեւէ մեկը չի կարող թույլ տալ «Լիդիան Արմենիա» ընկերությանը գործունեություն իրականացնել։ Եթե նման թույլտվություն լինի , դա հակաօրինական է եւ վիճարկման առարկա կդառնա։ Սեպտեմբերի 6-ին ես անձամբ դա իրեն ասել եմ, բոլոր հիմքերը ներկայացրել եմ եւ երբ ինքն ասաց, որ հայտարարություն պետք է անի, խնդրեցի, որ գոնե իրավական մասով այդպիսի սխալ հայտարարություն չանի, որովհետեւ դա իրականությանը չի համապատասխանում»,- մեզ հետ զրույցում ասաց Նազելի Վարդանյանը։

-Վարչապետն այսօր Ֆեյսբուքյան ուղիղ եթերում հայտարարեց, որ այս պահին Ամուլսարի հանքի շահագործումն արգելելու որեւէ իրավական հիմնավորում չունենք։

- Ես չգիտեմ՝ ովքեր են իրեն խորհուրդ տալիս իրավական մասով, բայց սխալ մեկնաբանություններ են արել, այն դեպքում, երբ օրենսդրությունը արգելում է մեկնաբանել։ Պետք է օրենքը կարդալ ու հասկանալ այնպես, ինչպես գրված է։ Մեկ էջի վրա բոլոր հոդվածները հանել, տրամադրել եմ նրան։ Հստակ նշված է, որ առանց փորձաքննության եզրակացության որեւէ ընկերություն չի կարող գործունեություն ծավալել ։ «Լիդիան»-ի փորձաքննության եզրակացությունը ուժը կորցրել է դեռ 2017 թվականի ապրիլի 30-ին, քանի որ իրենք մեկ տարվա ընթացքում նախատեսված գործունեությունը չեն սկսել եւ բացի այդ, առկա են բազմաթիվ նոր գործոններ , որոնց առկայության պայմաններում, Շրջակա միջավայրի նախարարը պետք է ուժը կորցրած ճանաչեր այդ փորձաքննությունը։ Այդ հիմքով Ջերմուկի բնակիչները դիմել են դատարան։ Քանի դեռ այդ դատական պրոցեսը չի ավարտվել, հանքը բացել-չբացելու վերաբերյալ որեւէ որոշման կայացումը սխալ է։ Բացի դրանից, անցած տարի տեսչական մարմինը, որն անմիջապես ենթարկվում է վարչապետին, ստուգումների ընթացքում արգելել է Լիդիանին գործունեություն իրականացնել։ Քրեական գործ եւ վարչական վարույթ է հարուցվել ։ Վարչական վարույթը ընկերության կողմից վիճարկվում է դատարանում, քրեական գործն ընթացքի մեջ է ։Այս պայմաններում նույնպես չի կարելի թույլ տալ ընկերությանը գործել։ Մի քանի իրավական հիմք կա , որով այսօր արգելված է «Լիդիան»-ին գործունեություն իրականացնել՝ առանց նոր փորձաքննական եզրակացության ։ Հիմա վարչապետն ասում է, որ նոր փորձաքննություն անցկացնելու հիմքեր էլ չկան։ ԷԼԱՐԴ-ի հարցազրույցից հետո պարզվեց , որ բազմաթիվ թերություններ կան այդ ՇՄԱԳ-ի եւ ներկայացված փաստաթղթերի մեջ ։ Փորձ է արվում ասել, որ «Լիդիան»-ը պարտավորություն է ստանձնել՝ վերափոխելու տեխնոլոգիաները, այսինքն, ընդհանուր տեխնոլոգիական փոփոխություն է լինելու, իսկ դրա համար հատուկ նշված է, որ եթե որեւէ փոփոխություն կա այդ առումով, պետք է նոր փորձաքննություն լինի։ Այս բոլոր հիմքերը խոսում են այն մասին, որ որեւէ մեկը չի կարող թույլ տալ ընկերությանը գործունեություն իրականացնել։

-Տիկին Վարդանյան, վարչապետն ուղիղ եթերից դիմեց ջերմուկցիներին՝ հորդորելով բացել դեպի հանք տանող ճանապարհը։ Այդ կոչը Փաշինյանը երեք անգամ կրկնեց։

- Որեւէ մեկը իրավուն չունի ջերմուկցիներին այնտեղից դուրս հանել։ Ջերմուկցիները դիրքորոշում են հայտնել, որ անկոտրում են, որ մինչեւ վերջնական արդյունք չլինի, իրենք ճանապարհները չեն բացելու , իրենք կատարում են իրենց սահմանադրական պարտականությունը եւ պաշտպանում իրենց հիմնարար իրավունքները, եւ որեւէ մեկն իրավունք չունի խոչընդոտել դրան։ Ես ուզում եմ հատուկ դրա վրա շեշտադրում անել, որովհետեւ տեսնում եմ, թե դեպի ուր է գնալու խնդիրը, որ կարող է ուժ գործադրվի ջերմուկցիների նկատմամբ։ Սահմանադրության 12-րդ հոդվածում հստակ նշված է, որ յուրաքանչյուր ոք պարտավոր է պահպանել շրջակա միջավայրը, այսինքն, դա յուրաքանչյուրի սահմանադրական պարտականությունն է եւ որեւէ մեկն իրավունք չունի խոչընդոտել սահմանադրական պարտականությունների կատարմանը։ Դա նույն բանն է, որ խոչընդոտեն զորակոչին։ Բացի այդ , նշված է, որ հանրային իշխանությունները պարտավոր են խթանել եւ, ստացվում է, որ իրենց պարտավորությունը չեն կատարում ։ Յուրաքանչյուր ջերմուկցի իրականացնում է իր սահմանադրական պարտականությունը, բայց պետական մարմինները չեն խթանում ։

-Ջերմուկցիներին ուղղված Փաշինյանի կոչն արդյո՞ք նախազգուշացնող էր։ Հնարավո՞ր է ՝ իշխանությունը կոշտ միջոցների դիմի։

-Եթե վարչապետը 3 անգամ զգուշացնում է եւ ջերմուկցիները դուրս չեն գալիս, ամեն ինչ կարող է լինել, չնայած՝ չեմ ուզում հավատալ, որ այս նոր պայմաններում կարող են գնալ այդ ճանապարհով։ Ժողովրդին հակառակ գործելը, ուժ կիրառելն այն մարդկանց նկատմամբ, որոնք համոզված են, որ իրենք են տերը այս երկրի, կլինի հեղափոխության բոլոր գաղափարների հետդարձը։ Հուսով եմ, որ այդ ճանապարհով չեն գնա, քանի որ դա լուրջ հետեւանքներ կարող է ունենալ։

-Վարչապետը խոսեց տնտեսական հնարավոր խնդիրներից։ Տպավորությունն այնպիսին էր, որ փորձում էր արդարացնել հանքի շահագործման հնարավոր որոշումը։

-Գիտեք, կախվածություն, ամեն ինչ կարող է լինել։ Մենք գիտենք, որ արտաքին աշխարհից ճնշումներ կան ։ Կարող են լինել եւ տնտեսական եւ այլ ճնշումներ, բայց, եթե մենք ուզում ենք, որ մեր պետությունը լինի այնպիսին, ինչպիսին մենք երազում ենք ու դրա համար հեղափոխություն ենք արել, մենք պետք է անկոտրում լինենք եւ դուրս չգանք մեր սկզբունքներից։ Եթե մենք խոսում ենք մեր երկրի լինել-չլինելու հարցից, այդտեղ արդեն տնտեսական եւ մյուս հարցերից խոսելն անլուրջ է։ Երբ խոսում ենք, այն մասին, որ մարդը կարող է լինել կամ չլինել, երբ խոսում ենք այն մասին, որ երկիրը կարող է լինել կամ չլինել, ի՞նչ տնտեսական խնդիրներից կարող ենք խոսել։ Եթե մարդը հիվանդ է, մահամերձ է, չի մտածում՝ վարկը բարձր, թե՞ ցածր տոկոսով կվերցնի ։

-Ինչպիս՞ն են լինելու Ձեր հետագա գործողությունները։

-Մենք այսօր կանգնած ենք իրոք ճգնաժամային իրավիճակում։ Որեւէ մեկը չէր պատկերացնում, որ բնապահպանական խնդիրը նման հանգուցալուծում կունենա, բայց սա լուրջ խնդիր է, որովհետեւ նրա արմատները շատ խորն են գնում եւ պետք է դա կանխել։ Դա հավասար է հող կորցնելու, ոչ մի տարբերություն չկա, մենք շարունակելու ենք պայքարը։

Աղբյուր` Փաստինֆո