Փաստ ինֆո

«Քաղաքական իմաստով, փաստացի, սա յուրօրինակ ապտակ էր Հայաստանի իշխանությանն ու Նիկոլ Փաշինյանին, որովհետեւ Ռուսաստանը քաղաքական իմաստով Փաշինյանին այլեւս չի վստահում»,- «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց քաղաքագետ Երվանդ Բոզոյանը՝ անդրադառնալով ԴԱՀԿ նախկին պետ Միհրան Պողոսյանի արտահանձնման միջնորդությունը մերժելու ՌԴ իրավապահների որոշմանը։

Հիշեցնենք, ՀՀ գլխավոր դատախազությունը հաղորդագրություն էր տարածել, որտեղ նշվում էր, որ ՌԴ գլխավոր դատախազությունից ստացված տեղեկատվության համաձայն, Միհրան Պողոսյանին քրեական հետապնդման ենթարկելու նպատակով հանձնելու  մասին ՀՀ գլխավոր դատախազության միջնորդության բավարարումը հնարավոր չի համարվել՝ հիմք ընդունելով «Քաղաքացիական, ընտանեկան  եւ քրեական գործերով իրավական օգնության եւ իրավական  հարաբերությունների մասին» 22.01.1993թ. Կոնվենցիայի 19-րդ հոդվածի դրույթները:

 Ըստ Բոզոյանի, նախկին պաշտոնյայի հետ կապված այս գործընթացը յուրօրինակ մեսիջ է, որը վկայում է, որ քաղաքական հարաբերություններում Մոսկվայի եւ Երեւանի միջեւ կա լրջագույն խնդիր: «Փաշինյանի՝ փողոցով եկած իշխանության սկզբնական փուլում Մոսկվան զգուշավորություն էր ցուցաբերում: Այնտեղ կար վեճ, թե ինչ դիրքորոշում որդեգրել: Հաշվի առնելով Փաշինյանի հավաստիացումը, որ Հայաստանն աշխարհաքաղաքական  շրջադարձեր չի կատարելու՝ Ռուսաստանում եկան այն եզրակացության , որ պետք է փորձել նրա հետ երկխոսություն սկսել: Հիշում եք, այցելություններ եղան Ռուսաստան, հանդիպումներ, թվում էր թե ամեն ինչ դրական հունով է գնում, բայց առաջացավ ՀԱՊԿ-ի սկանդալը եւ կրկին Մոսկվայի մոտ կասկածներ ծագեցին, դրան հաջորդեց 2-րդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի դեմ պրոցեսը, նրան 3 անգամ ձերբակալեցին: Այս ամենը Մոսկվայի համար ոչ միայն լակմուսի թուղթ դարձավ, այլեւ անձնական հարաբերությունների խնդիր: Մոսկվայում չեն հասկանում, թե ինչու պետք է որոշ հարցեր այս աստիճանի սրված լինեն Փաշինյանի կողմից»,-նշեց քաղաքագետը:

Երվանդ Բոզոյանի խոսքով, Ռուսաստանում Հայաստանի իշխանությունների նկատմամբ անվստահությունն ու կասկածն այն աստիճանի է, որ Մոսկվայի դումայի ընտրությունների ժամանակ, երբ որոշ թեկնածուների գրանցումը մերժվեց, ռուսական ԶԼՄ-ները սկսեցին խոսել այն մասին, որ այդ ընդդիմադիր գործիչները փորձում են կիրառել պայքարի այն մեթոդները, որոնք կիրառվել էին Երեւանում. «Անընդհատ շրջանառվում էր այն տեսակետը, որ դրսի ուժերը, որոնք աջակցում էին այդ շրջանակներին, աջակցում էին նաեւ Փաշինյանին, խոսում էին ազգությամբ հայ ակտիվիստի դերակատարության մասին: Այս ամենը յուրօրինակ նշան էր»:

Ըստ Բոզոյանի, Ռուսաստանում կարծում են, որ եթե Փաշինյանը, հաշվի առնելով Հայաստանի աշխարհագրական դիրքը, երկրի աշխարհաքաղաքական կուրսը չի փոխում, նրան դասակարգային իմաստով շահավետ է, որ  ընդդիմադիր շրջանակները ակտիվանան ՌԴ-ում, ինչը խորթ է դարձնում նրան Ռուսաստանում: «Այսօր Ռուսաստանում երկակի մոտեցում կա, մի կողմից նրանք ուզում են պահպանել Հայաստանի հետ ռազմավարական դաշինքը, մյուս կողմից, չեն վստահում կոնկրետ Փաշինյանին: Այս դուալիստական մոտեցմամբ է պայմանավորված նրանց քայլերը: Ռուաստանը մի կողմից աջակցում է անվտանգության մասով, արտոնյալ պայմաններով զենք –զինամթերք է տալիս Հայաստանին, բայց մյուս կողմից, տնտեսական հարցերով որեւէ արտոնություն չի տալիս: Նույնը վերաբերում է նաեւ այս տիպի իրավական հարցերին»,-շեշտեց Բոզոյանը:

Ինչ վերաբերում է պաշտոնական Երեւանի արձագանքին, ըստ քաղաքագետի, սկզբնական շրջանում Երեւանում կասկած չկար, որ Միհրան Պողոսյանին արտահանձնելու են, քանի որ նա վառ քաղաքական գործչի համբավ երբեւէ չի ունեցել, բայց հետո, պարզ դարձավ, որ գործընթացը ձգձգվում է: «Հետո դադարի փուլն էր եւ հիմա , արդեն, պաշտոնապես հաստատվեց, որ ՌԴ չի պատրաստվում արտահանձնել: Սա շոկ է Փաշինյանի իշխանության համար: Չեմ հավատում, որ նրանք ակտիվ հակառուսական արշավ կարող են սկսել, բայց ՌԴ այս քայլով Հայաստանի իշխող վերնախավը հստակ հասկացավ՝ կա խորը անվստահություն: Կարծում եմ, որ այդ վերնախավի մոտ առաջանալու է վախ, քանի որ որեւէ երաշխիք չկա, որ Հայաստանում ներքաղաքական հնարավոր լարվածության դեպքում Փաշինյանի դիրքերը  չեն սասանվի»:

Անդրադառնալով մյուս աղմկահարույց գործերին եւ, մասնավորապես, Մարտի 1-ի գործին ու այդ համատեքստում գեներալ Սամվել Կարապետյանի՝ Օգանովսկու շուրջ ընթացող զարգացումներին, Երվանդ Բոզոյանը կարծիք հայտնեց, որ եթե Օգանովսկուն ձերբակալելու լուրերը իսկապես հաստատվեն,  լուրջ կասկածներ կառաջանան, որ այս իշխանությունը ինչ-ինչ նպատակներ ունի Արցախում:

«Ռուսական եւ ադրբեջանական փորձագիտական շրջանակները անընդհատ տանում են այն գիծը, որ Ստեփանակերտում արված հայտարարության միջոցով, թե Արցախը Հայաստանն է եւ վերջ, Փաշինյանը փորձում է սադրել Ադրբեջանին՝ սկսել պատերազմական գործողություններ: Նպատակը, ըստ նրանց հետեւյալն է. քանի որ այսօր Փաշինյանը շատ ծանր վիճակում է հայտնվել, նրան կարող է փրկել միայն պատերազմը, ընդ, որում, եթե հաջողություն ունենա՝ կկապիտալիզացնի այդ հաջողությունն իր վրա, եթե պարտություն կրի, կմեղադրի Ռուսաստանին եւ այդկերպ արդեն, կփորձի Հայաստանը հանել Ռուսաստանի ազդեցության գոտուց»,-ասաց քաղաքագետը՝ շեշտելով, որ ադրբեջանական լոբբիստական շրջանակները Ռուսաստանում քնած չեն ՌԴ-ում եւ  այդ գիծն առաջ տանելով, իրենք էլ իրենց հերթին են փորձում սադրել Հայաստանին:

Աղբյուր` Փաստինֆո