Փաստ ինֆո

«Վերաքննիչ քրեական դատարանի՝ գործն ըստ էության չլուծող դատական ակտերը ուժի մեջ են մտնում հրապարակման պահից»,-այս մասին «Փաստինֆո»-ի հարցմանն ի պատասխան՝ ասաց փաստաբան Էրիկ Ալեքսանյանը՝ հղում անելով Քրեական դատավարության 427-րդ հոդվածով սահմանված կարգավորումներին։

Նշենք, որ 427-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ Վերաքննիչ դատարանի և Վճռաբեկ դատարանի դատական ակտերն օրինական ուժի մեջ են մտնում հրապարակման պահից, բացառությամբ օրենսգրքով նախատեսված դեպքերի: Էրիկ Ալեքսանյանի կարծիքով՝  եթե անգամ այդպիսի դեպքեր օրենսգրքով նախատեսված են, ապա դրանք ոչ մի կերպ չեն վերաբերում գործը կասեցնելու եւ խափանման միջոցի վերաբերյալ կայացրած գործն ըստ էության չլուծող դատական ակտերին։

Այս համատեքստում ըստ փաստաբանի՝ Վերաքննիչ դատարանի դատավոր Արմեն Դանիելյանի կողմից դատական ակտերը հրապարակելուց հետո գործը պետք է վերադարձվեր Առաջին ատյանի դատարան, եւ գործի քննությունը շարունակվեր ընդհատման պահից անկախ նրանից՝ կողմերը այդ դատական ակտերը կբողոքարկեին թե ոչ։

Հիշեցնենք, որ Դատական դեպարտամենտի ղեկավար Կարեն Փոլադյանը, անդրադառնալով Քոչարյանի եւ մյուսների գործի՝ նոր դատավորի չվերամակագրվելու հանգամանքին, ասաց, որ Առաջին ատյանի դատարանում վերամակագրում տեղի չի ունեցել, քանի որ գործը գտնվում է Վճռաբեկ դատարանում. «Վերաքննիչ քրեական դատարանում քննվել է Առաջին ատյանի որոշման դեմ բերված բողոք, կայացվել է դատական ակտ, ինչի դեմ էլ բերվել է Վճռաբեկ բողոք, եւ դրանով պայմանավորված էլ, ըստ նրա, գործն այս պահին գտնվում է Վճռաբեկ դատարանում. «Իմ անձնական կարծիքով՝ մինչեւ Վճռաբեկ դատարանի կողմից վերջնական դատական ակտ չկայացվի, Առաջին ատյանի դատարանում այն չի կարող քննվել»,-նշել է Դատական դեպարտամենտի ղեկավարը։

Էրիկ Ալեքսանյանի կարծիքով՝ Վճռաբեկ դատարանը չէր կարող պահանջել գործի ողջ նյութերը, քանի որ Վճռաբեկ դատարանը այս դեպքում չի հանդիսնում վարույթն իրականացնող մարմին. «Վճռաբեկը պետք է պահանջեր գործի նյութերի այն մասը, որը անհրաժեշտ է խափանման միջոցի եւ կասեցման հարցերի իրավաչափությունը գնահատելու համար»։

Ի պատասխան «Փաստինֆո»-ի այն հարցին՝ արդյո՞ք անձը կարող է մնալ կալանավորված գործի կասեցված լինելու պարագայում, Էրիկ Ալեքսանյանն ասաց. «Քրեական դատավարության օրենսդրությունը որեւէ կերպ չի բացառում անձի կալանքի տակ մնալը կասեցված վարույթի դեպքում։ Հետեւաբար, զուտ Քրեական դատավարության օրենսգրքի կարգավորումներից ելնելով՝ կարող եմ ասել, որ այո, բայց այլ հարց է, թե կասեցված վարույթի շրջանակներում, որտեղ որեւէ գործողություն չի կարող կատարվել, անձը պե՞տք է զրկված լինի իր նկատմամբ ամենախիստ տեսակի խափանման միջոցի փոփոխման, վերացման հարցի քննարկման իրավունքից։ Վստահ եմ, որ ոչ, քանի որ մենք այստեղ գործ ունենք ազատության իրավունքի հետ, որը սպիտակ թերթի վրա սեւ տառերով տպագրված է երեւույթ չէ, այլ բարձր արժեք ունեցող իրավունք է, հետեւաբար կարծում եմ, որ պետք է ստեղծվի նախադեպ կամ դատավարական օրենսդրության մեջ կատարվի համապատասխան փոփոխություն, որը կսահմանի, որ անգամ կասեցված վարույթի շրջանակներում, երբ խոսք է գնում մարդու իրավունքների, հատկապես ազատության իրավունքի մասին, այդ անձանց հնարավորություն պետք է ընձեռվի դիմել դատական պաշտպանությանը՝ իրենց հիմնարար իրավունքների իրացման համար, հակառակ դեպքում ստացվում է, որ Սովետական ժամանակներից որդեգրած օրենսդրական թերի կարգավորումները գերակա են մարդու իրավունքներից, ինչը անընդունելի է»։

Հիշեցնենք նաեւ, որ Քոչարյանի եւ մյուսների գործի՝ այլ դատավորին վերամակագրելու անհրաժեշտություն առաջացավ այն բանից հետո, երբ հուլիսի 27-ին կասեցվեցին դատավոր Դավիթ Գրիգորյանի լիազորությունները, եւ նրան մեղադրանք առաջադրվեց։ Դատավորի առնչությամբ Դատախազությունում քրեական գործ էր հարուցվել մեկ այլ գործով պաշտոնեական կեղծիք կատարելու հատկանիշներով, որով ավելի վաղ՝ 2018 թվականի փետրվարին, կայացվել էր քրեական գործի հարուցումը մերժելու մասին որոշում։

Հեղինակ` Միլենա Խաչիկյան