ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Ժողովրդագրական ռազմավարությունը ևս փոխարինվում է պոպուլիզմով 08/06/2019 18:10 | Վերլուծություններ
Հիշեցման կարգով նշեմ, որ նախորդ տարվա սկզբին կառավարության քննարկմանն էր ներկայացված ՀՀ ժողովրդագրական ռազմավարության նախագիծը, որի հիմնական թիրախն էր՝ 2040 թվականին բնակչության թիվը հասցնել 4 միլիոնի:
Իշխանափոխությունից հետո գործող իշխանությունները հայտատարեցին՝ այլևս նման ռազմավարության անհրաժեշտությունը չկա: Նոր իրավիճակում պետք է լինի տնտեսական հեղափոխություն և կյանքի որակը պետք է թռիչքային աճի: Պետք է ունենանք հայրենադարձության և ծնելիության բում: Բնակչության թիվն էլ ինքնաբերաբար՝ թռիչքային կաճի:
Իհարկե, սա ևս պոպուլիզմի դասական դրսևորում է՝ մեր երկրի զարգացման ռազմավարական ոլորտ հանդիսացող ժողովրդագրության վերաբերյալ:
Իշխանությունը վերցնելուց հետո անցել է 15 ամիս:
Կառավարությունն իր 2018 թվականի ծրագրի կատարողականով փաստում էր, որ ծնելիության խրախուսման նպատակով երկրորդ երեխայի ծննդյան միանվագ նպաստի չափը՝ 50 հազար դրամից այն դարձել է 150 հազար դրամ: Այս փոփոխությունը դրված նպատակի իրացման տեսանկյունից առաջացնում էր առարկայական մի շարք հարցեր, որոնք էդպես էլ պատասխանատուները թողեցին անպատասխան: Հարյուր հազար դրամ է՞ր պակասում, որ ընտանիքներում ծնվեն երկրորդ երեխաները: Գնահատվա՞ծ է այս փոփոխության իրական ազդեցությունը ծնելիության ցուցանիշի ավելացման վրա, թե՞ սա կդառնա պետական բյուջեից կատարվող անարդյունավետ հերթական ծախսը:
Ցավոք, մեր մտահոգություններն իրականություն դարձան: Այս ընթացքում ժողովրդագրական հիմնական ցուցանիշներն այդպես էլ «չենթարկվեցին» օրվա իշխանությունների ականջահաճո հորդորներին: Իրականում պաշտոնական վիճակագրությունը արձանագրում է հակառակը՝ այս տարվա առաջին կիսամյակում ծնվածների թիվը նվազել է 150-ով, իսկ մահացածների թիվը աճել է 572-ով:
Այս տարվա հուլիսի 1-ին նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ նվազել է նաև Հայաստանի մշտական բնակչության թիվը՝ 8200-ով։
Հայրենադարձության բումը ևս տեսանելի չի: Փոխարենը՝ հետևողականորեն ավելանում է տնտեսապես հետամնաց որոշ երկրների քաղաքացիների ներհոսքը մեր երկիր: Վերջինիս հնարավոր հետևանքների ու իրական ռիսկերի վերաբերյալ բազմիցս ենք ահազանգել և ներկայացրել ենք կարգավորման կոնկրետ լուծումներ:
Ժողովրդագրական խնդիրների առումով հատկանշական է նաև, որ ինչպես կառավարության ծրագրի կատարողականի զեկույցում, այնպես էլ 2019 թվականին հաստատված կառավարության հնգամյա նոր ծրագրում ոչ մի խոսք չկա բազմազավակ ընտանիքներին պետական աջակցության մասին: Սա, ի դեպ, ՀՀ Սահմանադրության պահանջն է և ժողովրդագրական զարգացման առումով ունի օբյեկտիվ անհրաժեշտություն: Այս հարցին ևս բազմիցս ենք անրադարձել, ցավոք՝ իշխանությունները սա էլ են թողել անարձագանք:
Մասնավորապես, ժողովրդագրական իրավիճակի բարելավման հիմնական նպատակադրումներից պետք է լիներ ծնունդների աճի խթանումը և բազմազավակության խրախուսումը:
Փոխարենը օրվա իշխանությունները օրակարգ են բերում Ստամբուլյան կոնվենցիայի վավերացումն ու մեր ժողովրդի ավանդական ընտանեկան արժեքների այլասերման համար իրավական այսօրինակ հիմքերի ապահովումը:
Ի հեճուկս փաստացի միտումների, օրերս էլ հայտարարեցին՝ 2050 թվականին պետք է դառնանք ոչ ավել, ոչ պակաս՝ 5 միլիոն: Ի դեպ, օրվա իշխանությունն իր նախընտրական ծրագրով խոստանում էր ոչ թե այս թիրախը, այլ՝ 20 տարում կրկնապատկել մեր երկրի բնակչության թիվը: Այսինքն՝ իրենց քաղաքական ուժի կողմից իշխանությունը վերցնելու պարագայում, 2040 թվականին մեր երկիրը պետք է ունենար 6 միլիոն բնակչություն:
Փաստորեն, իշխանության գալուց հետո խոստումը էապես մեղմվել է՝ թիրախի ժամկետն են ավելացրել 10 տարով, իսկ բնակչության ակնկալվող թիվը նվազեցրել են 1 միլիոնով:
Այսպիսով, կանխատեսումը դառնում է իրատեսական: Եվ ամենակարևորը՝ օրվա իշխանությունների կողմից հնչեցվող թիրախն ամբողջապես համապատասխանեցվել է նախորդ կառավարության կողմից մշակված ժողովրդագրական ռազմավարության նախագծի հիմնական թիրախին՝ 2040 թվականին բնակչության թիվը հասցնել 4 միլիոնի:
Ի դեպ, իշխանափոխության օրերին և դրանից հետո՝ նոր իշխանություններն անխնա քննադատել են ժողովրդագրական ռազմավարության այս նախագիծը՝ նույնիսկ ծանոթ չլինելով դրա հիմնական բովանդակությանը:
Այնուամենայնիվ, կարծես առաջին դրական քայլը վերջապես արվեց՝ օրվա իշխանությունը ստանձնում է ժողովրդագրության ոլորտում ռազմավարական հիմնական թիրախը: Ավելի լավ է ուշ, քան երբեք:
Հուսանք, որ տրամաբանական հաջորդ քայլերն այս չափ չեն ուշանա: Գործող կառավարությունը «քարը փեշից կթափի», մի կողմ կթողնի պոպուլիզմը գոնե կարևորագույն այս ոլորտում, կընդունի ժողովրդագրական ռազմավարության պատրաստի նախագիծը և կստանձնի լիարժեք պատասխանատվություն դրա իրականացման համար:
Այս դեպքում կարող է ստեղծվել առարկայական հնարավորություն ժողովրդագրական քաղաքականության համակարգված իրականացման և սահմանված վերջնարդյունքներն առավելագույնս ապահովելու համար, ըստ որի՝ սոցիալ-ժողովրդագրական ուղղվածություն ունեցող գործող ու նոր ներդրվող բազմոլորտ ծրագրերի իրականացում, արդյունքների պարբերական գնահատում և իրավիճակից բխող՝ ճկուն փոփոխություններ ու թիրախավորում:
Առանց այս քայլերի հետևողական իրագործման, ընդհանուր առմամբ, անորոշ և հետևաբար նաև՝ ռիսկային է լինելու ժողովրդագրական ճգնաժամի մոտեցող իրավիճակի առաջանցիկ բարելավումը՝ դրված հիմնական նպատակի գործնական իրացումը:
Թադևոս Ավետիսյան
ՀՅԴ Բյուրոյի տնտեսական հետազոտությունների գրասենյակի
ծրագրերի համակարգող
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02 Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասինՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 04/19/2024 08:26 Ինչպես են այս տարի նշելու Քաղաքացու օրը․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:18 Ինչո՞ւ ուղղաթիռով․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:15 Հայաստանում դպրոցներ են փակվում. Փաշինյանը խաբել է մաս 202. «Ժողովուրդ»
- 04/19/2024 08:13 ՊԵԿ նախկին փոխնախագահը հրավիրվել է դատախազություն․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:10 Մասնակցե՞լ, թե՞ չմասնակցել «պառադին»․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:02 Ի՞նչ է փոխվել․ ինչո՞ւ Փաշինյանը հետողորմյա արեց․«Հրապարակ»
- 04/19/2024 07:55 Հիվանդանոցներում պետպատվերով բուժումները կասեցվել են. քաոս. «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
- 03/04/2024 15:56 Ալիևը և իր վարչակազմը ընդմիշտ կմնան վախի մեջ, հայ զինվորականը չի համակերպվելու ունեցած կորուստների հետ․ Դավիթ Տոնոյան
- 02/17/2024 19:12 ԲԴԽ-ի մեսիջը հստակ էր. ցուցումները չկատարող դատավորները կքարկոծվեն հրապարակայնորեն. Նախշքարյան (տեսանյութ)
Մեկնաբանություն
- 04/18/2024 16:43 Ֆրանկ Փելոնն ԱՄՆ-ին կոչ է արել ռազմական օգնություն ցուցաբերել Հայաստանին
- 04/18/2024 15:26 Ալիևը ասել է քայլերի հաջորդականությունը՝ սկզբում կպահանջեն ոչ անկլավային տարածքները, հետո անկլավայինը, հետո ճանապարհներ կուզեն դեպի անկլավներ. սա ՀՀ օկուպացիայի ու խեղդելու ծրագիր է.Հայրապետյան
- 04/18/2024 11:52 Վաղը Սամվել Վարդանյանին հրավիրում են հարցաքննության․խոշտանգման գործով սայլը տեղից շարժվում է․ փաստաբան
- 04/18/2024 11:37 Տավուշում դելիմիտացիայի արդյունքում կլինեն լրջագույն խնդիրներ՝ սկսած անվտանգության բացակայությունից
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 04/19/2024 11:00 Վրաերթ՝ Երևանում․ 61-ամյա հետիոտնը հիվանդանոցում մահացել է․ shamshyan.com
- 04/19/2024 10:43 Գայի պողոտայում ավտոմեքենա է շուռ եկել. կան տուժածներ
- 04/18/2024 22:07 Տիգրան Մեծի պողոտայում հրդեհ է բռնկվել
- 04/18/2024 19:39 Կայծակը հարվածել է Երեւան-Դուբայ չվերթն իրականացնող օդանավին (տեսանյութ)
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 04/18/2024 23:54 Սուրճի ևս մեկ օգտակար հատկություն է հայտնաբերվել
- 04/18/2024 23:38 Կինը բժշկի այցի շնորհիվ բացահայտել է ամուսնու դավաճանությունը
- 04/18/2024 17:08 Քանյե Ուեսթը կասկածվում է տղամարդու վրա հարձակվելու մեջ
- 04/17/2024 23:53 Թվարկել են 40 տարեկանից հետո մաշկի խնամքի հետ կապված տարածված սխալները
Հետաքրքիր է իմանալ
- 04/16/2024 18:04 Տիեզերական աղբն ընկել է Երկրի վրա ու ծակել տան տանիքը
- 04/15/2024 18:24 Հայտնաբերվել են մոլորակի ամենաառաջին մարդկանց մնացորդները, որոնք 1,86 միլիոն տարվա վաղեմություն ունեն
- 04/04/2024 19:00 Ծերացման դեմ պայքարում հետազոտողները նոր բացահայտում են արել
- 04/03/2024 16:05 Կինը երկվորյակներ է լույս աշխարհ բերել 22 օրվա տարբերությամբ