Փաստ ինֆո

ՀՀ պաշտպանության նախարարությունից 2013 թվականի շուրջ կես միլիոն ԱՄՆ դոլլարի հափշտակության գործը առայժմ կմնա կասեցված, եւ պարզ չէ՝ այն երբեւէ կշարունակվի՞ թե՞ ոչ։ Կոռուպցիոն այս լրջագույն գործի դատավարությունը շարունակելու հարցում կողմերից որեւէ մեկը շահագրգռվածություն չի դրսեւորում։ 

ՀՀ դատախազության հանրային կապերի բաժնից «Փաստինֆո»-ն հետաքրքրվեց՝ արդյո՞ք գործով մեղադրող դատախազը պատրաստվում է միջոցներ ձեռնարկել եւ միջնորդություն նշանակել՝ ՊՆ-ում տեսակոնֆերանս համակարգի ստեղծման համար սարքավորումների ձեռքբերման  ընթացքում առանֆնապես խոշոր չափերի հափշտակության մեջ մեղադրվող Աշոտ Սարգսյանի առողջական վիճակը պարզելու համար, քանի որ արդեն երկու տարի է՝ քրգործը դատարանում գտնվում է կասեցված։ Ի պատասխան՝ դատախազությունից ասացին, որ գործը գտնվում է դատարանի վարույթում, եւ դատարանն է լիազորված անհրաժեշտության դեպքում նման որոշում կայացնել։ Բանն այն է, որ 2013 թվականի օգոստոսի 21-ին «Էյ Ար-Այ Սի Թի» ՍՊ ընկերության՝ ՀՀ ՊՆ-ի հետ ստորագրած պայմանագրի կատարման ընթացքում հայտնաբերված չարաշահումների դեպքի առթիվ հարուցված քրեական գործը 2017 թվականին կասեցվել էր մեղադրյալի առողջական վիճակի պատճառով։ Բացառված չէ, որ տեսականորեն նրա առողջական վիճակն արդեն բարելավվել է, եւ նա կարող է մասնակցել  նիստին, սակայն այս հանգամանքը իրավասու մարմիններին կարծես չի հետաքրքրում։

Նկատենք, որ ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 54-րդ հոդվածը սահմանում է դատախազի լիազորությունները՝ քրեական գործը կամ նյութը դատարանում քննելիս։ Հոդվածի  1-ին մասի  4-րդ կետն ամրագրում է, որ  քրեական գործը դատարանի կողմից քննելիս մեղադրողը լիազորված է`«ներկայացնել ապացույցներ եւ հետաքննության մարմնին նրա համար պարտադիր հանձնարարություններ տալ՝ ապահովելու դատարանին ապացույցներ ներկայացնելը»։

Այսինքն՝ Քրդատօրենսգրքի համաձայն՝ գործը դատարանում քննելու փուլում դատախազը ունի լիարժեք իրավունքներ՝ ապացույցներ ներկայացնելու, ինչպես նաեւ՝ հետաքննական մարմնին՝ տվյալ դեպքում՝ ոստիկանությանը,  հանձնարարելու ապահովել դրանց դատարանին ներկայացնելը։ Ի վերջո, դատախազն է հանդիսանում մեղադրող կողմ, եւ առաջին հերթին նա պետք է շահագրգռված լինի ապացույցներ ձեռք բերելու հարցում։

Նշենք նաեւ, որ մեզանում դատական համակարգը գործում է մրցակցային հիմունքներով, եւ ինչպես նույն Քրդատօրենսգիրքն է սահմանում՝ կողմերը քրեական դատավարությունում մրցակցային հիմունքներով իրականացնում են քրեական հետապնդում կամ պաշտպանություն։ Հետեւաբար՝ պաշտպանական եւ մեղադրող կողմերը պետք է դատարանին ներկայացնեն ապացույցներ։  Այս պահի դրությամբ՝ Դատախազության կողմից միջոցներ չեն ձեռնարկվում՝ դեպքի առթիվ ապացույցներ ձեռք բերելու ուղղությամբ։

Հիշեցնենք, որ ՊՆ գնումների գործընթացում բացահայտված՝ նախորդ տարիների համար աննախադեպ հափշտակության այս գործը դատարան է ուղարկվել շուրջ 4 տարի առաջ, որտեղ գործի քննությունը կասեցրել են, իսկ ամբաստանյալին՝ կալանքից ազատել։ Այս մասին տեղեկանում ենք «Դատալեքս» դատական-տեղեկատվական համակարգից։

Մի քանի այլ երկրների իրավապահ մարմինների հետ համագործակցության արդյունքում  քննչական կոմիտեին հաջողվել էր ձեռք բերել փաստաթղթերի բնօրինակները, որոնց համաձայն՝ տեսակոնֆերանս համակարգի ստեղծման համար սարքավորումների ձեռքբերման ընթացքում ներկայացվել են ուռճացված գներ, հաշիվ-ապրանքագրերում ներառվել են կեղծ տեղեկություններ, ինչի արդյունքում՝ նախնական տվյալներով հափշտակվել է շուրջ 455 հազար ԱՄՆ դոլարին համարժեք 186.136.612 մլն ՀՀ դրամ։

Կատարված խարդախությունը թաքցնելու նպատակով ձեռք են բերվել պայմանագրի տեխնիկական տվյալներին համապատասխան ապրանքներ, սակայն նշված ընկերության տնօրենի կողմից դրանց վերաբերյալ պատրաստվել են կեղծ տեղեկություններ պարունակող փաստաթղթեր. մուծվել է պայմանագրով նախատեսված հարկային պարտավորությունների ողջ գումարը, իսկ հափշտակված գումարներն ընկերության  հաշվապահական հաշվառման փաստաթղթերում ձևակերպվել են որպես կրեդիտորական պարտքեր:

ՀՀ պաշտպանության նախարարությունից առանձնապես խոշոր չափերի գումար՝ 454.916,65 ԱՄՆ դոլարին համարժեք 186.136.612 մլն ՀՀ դրամ հափշտակելու համար ընկերության ղեկավար Աշոտ Սարգսյանին մեղադրանք էր առաջադրվել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 178-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 1-ին կետով:

Շուրջ կես միլիոն դոլարն առ այս պահը չի վերականգնվել։

Աղբյուր` Փաստինֆո