ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Մեղավորության կանխավարկածի մասին խոսելը վտանգում է առկա սահմանադրական կարգավորումները. Արթուր Ղամբարյան 02/18/2019 21:38 | Հարցազրույց
ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել է, որ Կառավարությունը քննարկում է առանց մեղադրական դատավճռի գույքի վրա բռնագանձում տարածելու մեխանիզմի կիրառման հնարավորությունը: Թեեւ վերջերս քրեականացվեց ապօրինի հարստանալը, հայտարարագրում կեղծ տվյալ ներկայացնելը, կամ հայտարարագրման ենթակա տվյալը թաքցնելը, որոնք պրակտիկայում շատ հազվադեպ են կիրառվում: Նման պայմաններում որքանով են անհրաժեշտ նոր կարգավորեւմները եւ արդյոք այն նոր կոռուպցիոն ռիսկեր չի պարունակում, չի վտանգում մարդու իրավունքները: «Փաստինֆո»-ի հարցերին է պատասխանում իրավաբանական գիտությունների դոկտոր Արթուր Ղամբարյանը:
- Պարոն Ղամբարյան, Վարչապետը հայտարարել է, որ կառավարությունը մտածում է առանց մեղադրական դատավճռի գույքի վրա բռնագանձում տարածելու ինստիտուտի կիրառման մասին: Ինչպիսին է Ձեր մոտեցումը` մարդու իրավունքների պաշտպանության համատեքստում:
- Դեռևս 2009 թ. –ին առաջարկել եմ ՀՀ-ում քրեականացնել ապօրինի հարստացումը, և կողմնակից եմ կոռուպցիայի դեմ պայքարի գործունակ ցանկացած այլ միջոցի նախատեսմանը (տե՛ս Անմեղության կանխավարկածի եւ ապացուցման պարտականության բաշխման հիմնախնդիրը իրավունքի զարգացման համատեքստում: «Պետություն եւ իրավունք», 2009, թիվ 1-2): Երկար տարիներ ուսումնասիրել եմ անմեղության կանխավարկածի համատեսական հարցերը և չեմ կարծում, որ կոռուպցիայի դեմ պայքարի այս գործիքները հակասում են անմեղության կանխավարկածին: Միևնույն ժամանակ, ընդունելի չէ այն դատողությունը կամ ձևակերպումը, ըստ որի՝ առանց դատավճռի գույքի բռնագանձման դեպքում գործում է մեղավորության կանխավարկածը: Հանրային իրավահարաբերությունների տիրույթում մեղավորության կանխավարկածի մասին խոսելը վտանգում է առկա սահմանադրական կարգավորումները:
Տվյալ դեպքում՝ խոսքը, ըստ էության, առանց դատարանի դատավճռի in rem (գույքի) բռնագանձման հայեցակարգի մասին է, որը նախատեսված է ինչպես միջազգային կոնվենցիաներով, այնպես էլ առանձին պետությունների օրենսդրությամբ։ Թեև առանց դատավճռի in rem (գույքի) բռնագանձումը ստանդարտ իրավամտածողույթան համար փոքր-ինչ խորթ է, սակայն այն կոռուպցիայի դեմ պայքարի գործունակ միջոց է, որը իրավաչափ է ճանաչվել նաև Եվրոպական դատարանի կողմից (տե՛ս Гогитидзе и другие против Грузии (Gogitidze and Others v. Georgia) (N 36862/05) ):
ՀՀ կենտրոնական բանկը մշակել է «Առանց մեղադրական դատավճռի հանցավոր ճանապարհով ստացված գույքի բռնագանձման ինստիտուտի ներդրման վերաբերյալ», որտեղ համակարգված ներկայացված են in rem (գույքի)բռնագանձման հիմնական դրույթները: Ողջունում եմ այս նախաձեռնությունը, պարզապես այն օրենսդրական կարգավորումների դաշտ բերելը պահանջում է համակողմանի և խորը ուսումնասիրություններ, քանի որ այս հարցում խաչվում են իրավունքի տարբեր ճյուղերի իրավամտածողությունները, հանրային և մասնավոր շահերը:
Թեև in rem (գույքի) բռնագանձումը կոռուպցիայի դեմ պայքարի կարևոր միջոցներից է, այնուամենայնիվ չպետք է մոռանալ, որ այն առնչվում է մարդու սեփականության իրավունքին, ուստի, դրա նախատեսման դեպքում օրենքով պետք է սահմանել նաև մարդու իրավունքների ապահովման լուրջ երաշխիքներ: Ինչքան էլ որ կարևորենք կոռուպցիայի դեմ պայքարը, միևնույնն է, այն չի կարող իրականացվել մարդու սեփականության իրավունքների ոտնահարմամբ:
- Առանց դատավարության ով պետք է որոշի ձեռք բերված գույքն օրինական է, թե ոչ: Ունի հանցավոր ծագում, թե ոչ եւ որքան է կազմում այդ գումարը, որի վրա պետք է տարածվի բռնագանձումը:
- Կարծում եմ՝ թյուրըմբռնում է, որ in rem (գույքի) բռնագանձման ժամանակ դատավարություն չի լինելու: Այստեղ սկզբունքայինն այն է, որ in rem (գույքի) բռնագանձման ինստիտուտը պետք է դիտել ոչ թե որպես քրեաիրավական, այլ որպես վարչական կամ քաղաքացիական ինստիտուտ: Օրինակ՝ ՌԴ քաղաքացիական օրենսգրքի 169-րդ հոդվածի նոր խմբագրությամբ (գործում է 01.01.2019թ.) նախատեսված է գործարքի անվավերության նոր հիմք, այն է՝ գործարքն անվավեր է, եթե այն կնքվել է ակնհայտորեն ընդդեմ իրավակարգի հիմունքների և բարոյականության: Դատարանը կարող է այդ գործարքից ստացված եկամուտները բռնագանձել հօգուտ պետության: Այս հարցն ունի սկզբունքային նշանակություն, քանի որ դատավարական ձևի ընտրությունից է կախված ապացուցման չափանիշները. Քրեական դատավարությունում ապացուցման չափանիշները բավականին խիստ են, քան քաղաքացիական կամ վարչական դատավարության դեպքում է: Քրեական դատավարությունում մեղադրական դատավճիռ կայացնելու համար գործում «Հիմնավոր կասկածից վեր» ապացուցողական չափանշը:
- Մտավախություն չունեք, որ դա ոչ միայն իր մեջ կոռուպցիոն ռիսկեր կպարունակի, այլ նաեւ կարող է վերածվել ճնշման գործիքի:
- Ցանկացած իրավական գործիք կարող է կիրառվել նաև ոչ իրավաչափ նպատակներով, սակայն դա ինքնին չի կարող կասկածի տակ դնել այդ գործիքի օգտակարությունը և անհրաժեշտությունը: Նման մտավախությունների դեպքում պետք է առավել ուժեղացնել իրավական երաշխիքները: Իսկ եթե, այնուամենայնիվ, որևէ պետության քաղաքական ռեժիմն այնպիսին է, որ իրավական երաշխիքները պարզապես իրավական դոգմատիկայի տիրույթում է, ապա նման ինստիտուտների նախատեսումը վտանգավոր է:
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02 Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասինՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 04/25/2024 08:19 Տարածվել ա, կարդացվել ա՝ բավարար ա, էլի․ «Հրապարակ»
- 04/25/2024 08:16 Ընդդիմադիրները հիասթափված են․ «Հրապարակ»
- 04/25/2024 08:13 Ինչ ցանել ես, այն էլ կհնձես. Ծիծեռնակաբերդում տեղի ունեցած միջադեպից հետո թերեւս, արժե թարմացնել ՔՊ-ականների հիշողությունը. «Ժողովուրդ»
- 04/25/2024 08:10 «Քարֆուրի» տերերը հեռանում են Հայաստանից․ «Հրապարակ»
- 04/25/2024 08:03 Գերիների հարցով կակտիվանան․ «Հրապարակ»
- 04/25/2024 07:53 Դեսպան չնշանակվեց, կուսակցությունն էլ, փաստացի, գոյություն չունի. «Ժողովուրդ»
- 04/25/2024 07:50 Բնակարան, մեքենա․ ի՞նչ հայտարարագիր է ներկայացրել Տավուշի նոր դատախազը. «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 04/22/2024 20:39 Ինչ իմանամ ինչի են ականազերծում, երևի ժողովուրդ շատ է հավաքվել՝ ականազերծում են, որ չգնան թփուտների մեջ թեթևանալու ու պայթեն... Կոռնիձորի Արո
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
- 03/04/2024 15:56 Ալիևը և իր վարչակազմը ընդմիշտ կմնան վախի մեջ, հայ զինվորականը չի համակերպվելու ունեցած կորուստների հետ․ Դավիթ Տոնոյան
Մեկնաբանություն
- 04/20/2024 20:35 Մի տարբերություն էլ կա Հայաստանի ու Վրաստանի միջև՝ Վրաստանում ինքնիշխանությունն աճուրդի հանած Սահակաշվիլին բանտում է, Փաշինյանը՝ դեռ ոչ. Թևանյան
- 04/20/2024 18:25 Ե՞րբ է Ադրբեջանը նախատեսում տիրանալ Տավուշի տարածքներին, և ի՞նչ պետք է իմանանք մենք՝ կանխելու համար. Հոխիկյան
- 04/20/2024 16:43 Տիգրան Համասյանին և համերգին կազմակերպիչներին առաջարկում եմ դադարեցնել համերգը. Իշխանյան
- 04/20/2024 14:40 Մինչև Միջանցք տալն անվանափոխվելու են Երևանի թաղամասերի անունները. Դանիելյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 04/25/2024 10:19 Ուղևորը վարորդի աչքերին քիմիական նյութ է փչել. վերջինս այրվածքներով տեղափոխվել է հիվանդանոց. shamshyan.com
- 04/24/2024 18:54 Հրդեհ Կամո գյուղում
- 04/24/2024 17:33 Նոր Գեղիում բախվել են «Mercedes»-ը, «06»-ն ու տրակտորը. պապը, տատը, նրանց դուստրն ու 2 անչափահաս թոռները տեղափոխվել են հիվանդանոց
- 04/24/2024 13:15 Եղանակը առաջիկա 5 օրերին
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 04/23/2024 22:11 Ամուսիները փորձել են մի կնոջ դավանափոխ անել դեպի իսլամ՝ ինտիմ լուսանկարների միջոցով
- 04/23/2024 00:43 Նորածին դստերը անտառում թողած կնոջը դատապարտել են 40 տարի անց
- 04/21/2024 22:49 Կինը հոր օգնությամբ վրեժ է լուծել դավաճան զուգընկերոջից
- 04/19/2024 23:53 Հայտնել են երջանիկ կյանքի համար սեքսի իդեալական հաճախականությունը
Հետաքրքիր է իմանալ
- 04/16/2024 18:04 Տիեզերական աղբն ընկել է Երկրի վրա ու ծակել տան տանիքը
- 04/15/2024 18:24 Հայտնաբերվել են մոլորակի ամենաառաջին մարդկանց մնացորդները, որոնք 1,86 միլիոն տարվա վաղեմություն ունեն
- 04/04/2024 19:00 Ծերացման դեմ պայքարում հետազոտողները նոր բացահայտում են արել
- 04/03/2024 16:05 Կինը երկվորյակներ է լույս աշխարհ բերել 22 օրվա տարբերությամբ