ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Ռոբերտ Քոչարյանի գործով այլևս դատարաններին չափազանց դժվար է լինելու առանց հստակ պատճառաբանության Սահմանադրական դատարան դիմելուց խուսափելը. Արամ Վարդեւանյան 02/01/2019 12:16 | Հարցազրույց
Հայաստանի Սահմանադրական դատարանի աշխատակարգային որոշումը կարող է հետաքրքիր եւ բեկումնային նշանակություն ունենալ ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանին «Մարտի 1»-ի քրեական գործով առաջադրված մեղադրանքի հետագա ճակատագրի հարցում։ Սահմանադրագետ Արամ Վարդեւանյանի կարծիքով՝ բոլոր այն դատարանները, որոնք գտնում են, որ անձեռնմխելիության հարցին վճռաբեկ դատարանի իրավական դիրքորոշման լույսի ներքո կարող են վերջնական գնահատական տալ ուղղակիորեն խախտելու են ՀՀ Սահմանադրության իրավական պետության սկզբունքը։ ՍԴ աշխատակարգային որոշման մասին «Փաստինֆո»-ի հարցերին է պատասխանել Սահմանադրական դատարանում Ռոբերտ Քոչարյանի ներկայացուցիչ, սահմանադրագետ Արամ Վարդևանյանը։
- Պարոն Վարդեւանյան, մեկնաբանելով ՍԴ-ի աշխատակարգային որոշումը՝ Ռոբերտ Քոչարյանի պաշտպանական խմբի դիմումը որոշումը վարույթ չընդունելու մասին՝ նշել եք, որ ՍԴ-ն այդպիսով փաստել է, որ միայն Սահմանադրական դատարանը կարող է վերջնական լուծում տալ սահմանադրական նորմերի մեկնաբանման և կիրառման հարցերին։ Նախ խնդրում եմ պարզաբանեք, թե ՍԴ աշխատակարգային որոշումը իրավակիրառ պրակտիկայում ինչ ազդեցություն եւ նշանակություն ունի։
- Նախ ուզում եմ նշել, որ Սահմանադրական դատարանի կողմից ընդունվում են մի քանի տեսակի որոշումներ։ Անհատական գանգատների, ինչպես Հանրապետության երկրորդ նախագահի դեպքում էլ, նախ դիմումը քննարկվում է դատական կազմի կողմից, որը բաղկացած է երեք դատավորներից։ Դատական կազմի որոշումը ընդունվում է միայն կոնսենսուսով, այսինքն բոլորը պետք է միաձայն կողմ կամ դեմ լինեն դիմումի վարույթ ընդունելու հարցին։ Եթե կոնսեսուսը բացակայում է հարցը տեղափոխվում է աշխատակարգային որոշմամբ ընդունվելու տիրույթ։ Աշխատակարգային որոշումները ընդունվում են Սահմանադրական դատարանի ամբողջ կազմով և դրանով է պայմանավորված նման որոշմումների իրավական ազդեցության բարձր մակարդակը։ Ավելին Սահմանադրական դատարանը աշխատակարգային որոշմամբ հաստատում է Սահմանադրական դատարանի կոնանադրությունը, աշխատակարգը և բազմիցս իր որոշումներում հղում է տվել իր աշխատակարգային որոշումներում արտահայտած իրավական դիրքորոշումներին։ Ինչպես նկատեցիք, տվյալ դեպքում որոշումը ընդունվել է Սահմանադրական դատարանի ամբողջ կազմով։ Սահմանադրական դատարանի ամբողջ կազմով ընդունվող իրավական դիրքորոշումները պարտադիր կատարման ենթակա են և հենց դրանում է կայանում տարբերությունը։ Գործնականում այն կարող է հանդիսանալ նաև իրավունքի աղբյուր՝ այսինքն իրավակիրառ պրակտիկայում պարտավոր են հաշվի առնել այդ դիրքորոշումը, ընդհուպ մինչև որպես նոր հանգամանքի։
- Հարցազրույցներից մեկում ասել եք, որ նշված որոշմամբ ՍԴ-ն փաստել է, որ միայն Սահմանադրական դատարանը կարող է վերջնական լուծում տալ սահմանադրական նորմերի մեկնաբանման և կիրառման հարցերին։ Այսօր փաստացի ունենք մի իրավիճակ, երբ նախագահի ինստիտուտի սահմանադրական անձեռնմխելիության վերաբերյալ դատական իշխանության ներկայացուցիչները ունեն տարբեր մոտեցումներ եւ յուրովի են մեկնաբանում Սահմանադրությունը՝ ձեռնպահ մնալով իրենց նախաձեռնությամբ ՍԴ դիմելուց։ Աշխատակարգային այս որոշումը ինչ ազդեցություն կունենա։ Կամ ընդհանրապես՝ կունենա, թե ոչ։
- Աշխատակարգային որոշումը, եթե գործնականում ազդեցություն չունենա, նման իրավիճակը ինքնին կհանդիսանա իրավական պետության սկզբունքի խախտում, քանի որ նման պայմաններում խախտվելու է Սահմանադրական դատարանի իրավական դիրքորոշումը։ Իրավացի եք, սահմանադրական նորմերի վերաբերյալ առկա են տարբեր մոտեցումներ իրավակիրառ պրակտիկայում և ինձ համար առավել անհանգստացնող էր այն, որ շրջանառության մեջ էր դրվել այն մոտեցումը, որ իբրև վճռաբեկ դատարանը արդեն վերջնական լուծում է տվել սահմանադրական նորմերի մեկնաբանման վերաբերյալ։ Սահմանադրական դատարանը իր հունվարի 25-ի որոշմամբ ուղղակիորեն արձանագրեց, որ վճռաբեկ դատարանի դիրքորոշումը բնավ վերջնական չէ և չի կարող հանդիսանալ վերջնական։ Կարծում եմ սա բավականին լուրջ ազդակ պետք է հանդիսանա իրավակիրառ պրակտիկայի ճիշտ և սահմանադրական պահանջներին համապատասխան զարգացման համար։
- Դուք նշել եք, որ ըստ աշխատակարգային որոշմամբ ՍԴ-ն արձանագրել է, որ եթե դատարանները, առավել ևս Վճռաբեկ դատարանը նկատում են, որ նորմի կիրառությունը առաջացնում են սահմանադրականության խնդիր, պարտավոր են դիմել ՍԴ։ Վճռաբեկ դատարանում Ռոբերտ Քոչարյանի խափանման միջոցի վերաբերյալ բողոքների քննարկման ժամանակ միայն դատավոր Սերժիկ Ավետիսյանն էր հատուկ կարծիք ներկայացրել՝ կարեւորելով երկրորդ նախագահի անձեռնմխելության սահմանադրականության հարցի պարզաբանման համար ՍԴ դիմելը։ Իսկ ՎԴ-ն փաստացի գտել էր, որ Սահմանադրականության հետ կապված խնդիր չկա եւ որոշում կայացրել։ Արդյոք ՍԴ-ի այս որոշումից հետո պաշտպանական խումբը եւս մեկ անգամ կբարձրացնի դատական համակարգի առաջ այդ հարցը եւ կմիջնորդի, որպեսզի դատարանը դիմի ՍԴ։
- Հարցին կարելի է մոտենալ հետևյալ տեսանկյունից՝ այլևս դատարաններին չափազանց դժվար է լինելու առանց հստակ պատճառաբանության Սահմանադրական դատարան դիմելուց խուսափելը, առավելևս, երբ խոսքը չի վերաբերում անմիջականորեն գործող սահմանադրական նորմերի հարցերին։ 2015 թվականի սահմանադրական բարեփոխումների արդյունքում անմիջականորեն գործում են միայն Սահմանադրության 2-րդ գխլի նորմերը այնսինքն մարդու իրավունքները և ազատությունները։ Սահմանադրական դատարանի այս որոշումը չափազանց կարևոր է նաև հենց այս տեսանկյունից։ Արդյոք դատարաններին նման միջնորդություն կներկայացվի թե ոչ, քննարկման հարց է։ Ուղղակի մեկ չափազանց կարևոր շեշտադրում եմ ուզում կատարել՝ բոլոր այն դատարանները, որոնք գտնում են, որ անձեռնմխելիության հարցին վճռաբեկ դատարանի իրավական դիրքորոշման լույսի ներքո կարող են վերջնական գնահատական տալ ուղղակիորեն խախտելու են ՀՀ Սահմանադրության իրավական պետության սկզբունքը, որից բխում է, որ սահմանադրական դատարանի իրավական դիրքորոշումները պարտադիր կատարման ենթակա են։ Իսկ Սահմանադրական դատարանը տառացի ու ուղղակիորեն արձանագրեց, որ սահմանադրական նորմերի վերաբերյալ վերջնական լուծում տալու լիազորությունը բացառությամբ վերապահված է իրենց։ Հետևաբար խնդրին այսուհետ հենց նշվածի լույսի ներքո իրավակիրառողները պետք է մոտենան։
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02 Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասինՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 04/19/2024 08:26 Ինչպես են այս տարի նշելու Քաղաքացու օրը․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:18 Ինչո՞ւ ուղղաթիռով․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:15 Հայաստանում դպրոցներ են փակվում. Փաշինյանը խաբել է մաս 202. «Ժողովուրդ»
- 04/19/2024 08:13 ՊԵԿ նախկին փոխնախագահը հրավիրվել է դատախազություն․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:10 Մասնակցե՞լ, թե՞ չմասնակցել «պառադին»․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:02 Ի՞նչ է փոխվել․ ինչո՞ւ Փաշինյանը հետողորմյա արեց․«Հրապարակ»
- 04/19/2024 07:55 Հիվանդանոցներում պետպատվերով բուժումները կասեցվել են. քաոս. «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
- 03/04/2024 15:56 Ալիևը և իր վարչակազմը ընդմիշտ կմնան վախի մեջ, հայ զինվորականը չի համակերպվելու ունեցած կորուստների հետ․ Դավիթ Տոնոյան
- 02/17/2024 19:12 ԲԴԽ-ի մեսիջը հստակ էր. ցուցումները չկատարող դատավորները կքարկոծվեն հրապարակայնորեն. Նախշքարյան (տեսանյութ)
Մեկնաբանություն
- 04/19/2024 13:36 Խոշտանգման հետևանքները՝ Շենգավիթի քննչական բաժնում․ փաստաբանն ահազանգում է
- 04/18/2024 16:43 Ֆրանկ Փելոնն ԱՄՆ-ին կոչ է արել ռազմական օգնություն ցուցաբերել Հայաստանին
- 04/18/2024 15:26 Ալիևը ասել է քայլերի հաջորդականությունը՝ սկզբում կպահանջեն ոչ անկլավային տարածքները, հետո անկլավայինը, հետո ճանապարհներ կուզեն դեպի անկլավներ. սա ՀՀ օկուպացիայի ու խեղդելու ծրագիր է.Հայրապետյան
- 04/18/2024 11:52 Վաղը Սամվել Վարդանյանին հրավիրում են հարցաքննության․խոշտանգման գործով սայլը տեղից շարժվում է․ փաստաբան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 04/19/2024 12:58 Պայթուցիկի ահազանգ՝ Սլավոնական համալսարանում
- 04/19/2024 12:09 Կիևյան 7 շենքի մոտ տղամարդու դի է հայտնաբերվել. shamshyan.com
- 04/19/2024 11:00 Վրաերթ՝ Երևանում․ 61-ամյա հետիոտնը հիվանդանոցում մահացել է․ shamshyan.com
- 04/19/2024 10:43 Գայի պողոտայում ավտոմեքենա է շուռ եկել. կան տուժածներ
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 04/18/2024 23:54 Սուրճի ևս մեկ օգտակար հատկություն է հայտնաբերվել
- 04/18/2024 23:38 Կինը բժշկի այցի շնորհիվ բացահայտել է ամուսնու դավաճանությունը
- 04/18/2024 17:08 Քանյե Ուեսթը կասկածվում է տղամարդու վրա հարձակվելու մեջ
- 04/17/2024 23:53 Թվարկել են 40 տարեկանից հետո մաշկի խնամքի հետ կապված տարածված սխալները
Հետաքրքիր է իմանալ
- 04/16/2024 18:04 Տիեզերական աղբն ընկել է Երկրի վրա ու ծակել տան տանիքը
- 04/15/2024 18:24 Հայտնաբերվել են մոլորակի ամենաառաջին մարդկանց մնացորդները, որոնք 1,86 միլիոն տարվա վաղեմություն ունեն
- 04/04/2024 19:00 Ծերացման դեմ պայքարում հետազոտողները նոր բացահայտում են արել
- 04/03/2024 16:05 Կինը երկվորյակներ է լույս աշխարհ բերել 22 օրվա տարբերությամբ