Փաստ ինֆո

Հայաստանի Սահմանադրական դատարանը աշխատակարգային որոշմամբ մերժել է քննություն իրականացնել ՀՀ 2-րդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի պաշտպանական խմբի ներկայացրած դիմումի հիման վրա։ Մերժումը, նկատենք, վերաբերում էր ՀՀ Քրեական դատավարության օրենսգրքի 414 պրիմ հոդվածի սահմանադրականության հարցի որոշմանը։ Մյուս երկու դիմումների վերաբերյալ ՍԴ-ն դեռ որոշում չի կայացրել։

Aysor.am-ը խոսել է Սահմանադրական դատարանում Ռոբերտ Քոչարյանի ներկայացուցիչ, սահմանադրագետ Արամ Վարդևանյանի հետ։

- Պարոն Վարդևանյան, Սահմանադրական դատարանը, փաստորեն, մերժել է Ձեր ներկայացրած դիմումի հիման վրա քննություն իրականացնել։ Կբացատրեք ի՞նչ հիմքով մերժեց։

- Սահմանադրական դատարանը մի քանի կարևոր շեշտադրումներ է ընդգծել իր աշխատակարգային որոշմամբ, որը շատ ծավալուն է։ Եթե մենք համեմատենք Սահմանադրական դատարանի աշխատակարգային որոշումները, որոնք հիմնականում վերաբերում են վարույթ ընդունել-չընդունելու հարցերին, ապա սա չափազանց տարբերվող որոշում է։ Այն իր մեջ մի քանի կարևոր սկզբունքային հարցերի է անդրադարձել։ Նախ՝ Սահմանադրական դատարանը հստակ ընդգծեց, որ միայն Սահմանադրական դատարանը կարող է վերջնական լուծում տալ սահմանադրական նորմերի մեկնաբանման և կիրառման հարցերին։ Սա չափազանց կարևոր է սահմանադրական արդարադատության տեսանկյունից։ Երկրորդ հանգամանքը՝ Սահմանադրական դատարանը ուղղակիորեն ընդգծել է, որ եթե դատարանները, առավել ևս Վճռաբեկ դատարանը նկատում են, որ նորմի կիրառությունը առաջացնում են սահմանադրականության խնդիր, պարտավոր են դիմել Սահմանադրական դատարան։ Ուղղակի ընդգծված է այդ պարտավորությունը։ Սա ևս չափազանց կարևոր է։ Ըստ էության, Սահմանադրական դատարանը ընդունելիության տեսանկյունից հաղթահարված է համարել մի քանի հանգամանքներ, որոնք առկա են՝ վերջնական դատական ակտի պահանջ, դատական պաշտպանության միջոցների սպառում, ենթադրյալ իրավունքի խախտման։ Բոլոր այդ խնդիրները հաղթահարված են։ Խնդիրն առաջացել է բավարար իրավաբանական հիմնավորվածության տեսանկյունից։ Այսինքն՝ որոշակի հիմնավորվածության շեմ հաղթահարվել է, և դատարանը բավարար չի համարել։ Դա դատարանի հայեցողությունն է։

- Ճշտման կարգով՝ դուք վիճարկում էիք ՀՀ Քրեական դատավարության օրենսգրքի 414 պրիմ հոդվածի սահմանադրականությունը, որը...

- ՀՀ Քրեական դատավարության օրենսգրքի 414 պրիմ հոդվածի մասին է խոսքը, որը նախատեսում է Վճռաբեկ դատարանի լիազորությունը՝ վարույթ ընդունել բողոքները և ապահովել օրենքի միատեսակ կիրառություն։ Այս պարագայում, երբ Վճռաբեկ դատարանը հանդես գալով որպես օրենքի միատեսակ կիրառությունն ապահովող մարմին, նաև մեկնաբանել ու միատեսակ կիրառություն է ապահովել սահմանադրական նորմերի մասով։ Հենց այստեղ է, որ խնդիրը նկատվել ու բարձրացվել է Սահմանադրական դատարանում։ Այդ տեսանկյունից Սահմանադրական դատարանի ելակետային մոտեցումները չափազանց կարևոր են։ Հենց այդ մեր դիրքորոշումից բխելով Սահմանադրական դատարանն արձանագրել է, որ վերջնական լուծումն ինքն է տալիս։

- Դուք ասում եք, որ Սահմանադրական դատարանը մերժել է վարույթ ընդունել, որովհետև բավարար չեք ներկայացրել դիմումի հիմնավորվածությունը։ Կարելի՞ է ասել, որ Ձեր դիմումը թերի է եղել և հնարավո՞ր է լրացնեք և հետո դիմեք դարձյալ ՍԴ։

- Ես չեմ կարծում, որ թերի է եղել, քանի որ այստեղ մենք գործ ունենք բավականին բարդ սահմանադրաիրավական վերլուծության հետ, որի վերաբերյալ կարող են լինել տարբեր կարծիքներ։ Իբրև գիտնական, ես կարող եմ պնդել, որ սահմանադրական դատարանի լիազորությունը բացառիկ է։ Սահմանադրական դատարանն այս որոշմամբ մի քանի անգամ շեշտել է դա։ Սա պնդել թերություն, չէի ասի։ Այն տրամաբանությունը, որը ընդգծվել է ծավալուն որոշման մեջ նաև հիմք են ծառայում որոշակի վերանայել դիմումը, հաղթահարել շեմը։ Դա կարծում եմ, բնականոն գործընթաց է։

- Չե՞ք բացառում, որ Սահմանադրական դատարանն այս որոշմամբ փորձում է «ձեռքերը լվանալ» Քոչարյանի հետ կապվող գործից։

- Ես այդպիսի կարծիք չեմ հայտնի, քանի որ չափազանց մեծ հարգանք ունեմ Սահմանադրական դատարանի նկատմամբ։ Ես նաև գիտակցում եմ Սահմանադրական դատարանի առաքելությունը՝ որպես վերիշխանական մարմին։ Նման կանխավարկածով առաջնորդվել այս փուլում կբացառեմ։ Բացի այդ, Սահմանադրական դատարանում մեր թիմը դեռ ունի ևս երկու դիմում։ Մենք երեք դիմում էինք ներկայացրել։ Երկու գործերով դեռևս որոշում չկա, եկեք սպասենք, թե դրանցով ինչ որոշում կլինի։

Աղբյուր` Փաստինֆո