Փաստ ինֆո

Ռեֆորմների անվան ներքո Երևան քաղաքի ընդհանուր իրավասության դատարանի քրեական գործեր քննող դատավորների բնականոն գործունեությունը և նրանց աշխատակազմերի աշխատանքները կազմալուծվել են: Ու՞մ է ձեռնտու ստեղծված իրավիճակը և ովքե՞ր են դիվիդենտներ ստանում քայքայիչ «բարեփոխումներից»:

«Փաստինֆո»-ի թղթակցի հետ զրույցում փաստաբան Հրանտ Անանյանը այս բարեփոխումների վերաբերյալ կարծիք հայտնեց, թե դատավորների ծանրաբեռնվածությունը իբր թուլացնելու համար 2018թ. հունվարի 26-ին ուժի մեջ մտած փոփոխություններով Երևան քաղաքի 7 վարչական շրջանների դատարաններում գործող քրեական և քաղաքացիական մասնագիտացմամբ դատավորները տեղաբաշխվել են կոնկրետ դատարաններում:

Մասնավորապես, քրեական գործեր քննող դատավորները կենտրոնացվել են Երևան քաղաքի ընդհանուր իրավասության դատարանի Ավան և Նոր Նորք, Կենտրոն և Նորք-Մարաշ և Շենգավիթ վարչական շրջանների նստավայրերում, իսկ քաղաքացիական գործերով դատավորները՝ մյուս 4 դատարաններում: Ներդրված մոտեցման համաձայն՝ մինչդատական վարույթի դատական վերահսկողության շրջանակներում քաղաքացիական գործեր քննող դատավորները այլևս հերթապահություն չեն իրականացնում և ամբողջ ծանրաբեռնվածությունը ընկել է միայն քրեական գործեր քննող դատավորների վրա:

Ասել է թե քրեական գործեր քննող երեք դատավոր յուրաքանչյուր օր հերթապահություն է իրականացնում՝ նախկին առնվազն 7-ի փոխարեն: Իսկ թե ինչո՞ւ հատկապես առնվազն, փաստաբանը մանրամասնում է՝ նախկինում առանձին վարչական շրջանների դատարանների անսպասելի ծանրաբեռնվածության դեպքում դատարանի նախագահները կամ նրանց հանձնարությամբ այլ դատավորներ օժանդակել են հերթապահներին՝ ծանրաբեռնվածությունը նվազեցնելու համար:

Ըստ Անանյանի՝ ուշագրավ է նաև այն, որ միջնորդություն հարուցող հետաքննության և նախաքննության մարմինները կամ դրանց աշխատակիցները, անհարկի նյութական և ժամանակային ռեսուրսներ ծախսելով, ստիպված են իրենց գտնվելու վայրերից երկար ճանապարհ անցնել՝ իրենց միջնորդությունները և լրացուցիչ փաստաթղթերը ներկայացնելու համար, օրինակ` Մալաթիա-Սեբաստիա վարչական շրջանի քննիչը ստիպված գնում է դատարանի Ավանի նստավայր, իսկ դատարանում իր հերթին տվյալ օրը ամբողջ Երևան քաղաքը սպասարկելու դեպքում առաջանում են կուտակումներ: Արդյունքում՝ շտապողականության և սթրեսի պայմաններում դատավորները, վերջիններիս աշխատակազմերն աշխատում եմ ամբողջ գիշեր, ընդհուպ մինչև լուսադեմ և կրկին չեն հասցնում քննարկել, լուծել հարուցված միջնորդությունները և տրամադրել բոլոր որոշումները:

Ստացվում է, որ չավարտված մասը մնում հաջորդ օրվա, ինչի արդյունքում խաթարվում են այդ օրվա համար նշանակված նիստերը: Միևնույն ժամանակ, ըստ փաստաբանի, գիշերային ուշ ժամերին աշխատելն անդրադառնում է թե՛ քննիչների, թե՛ պաշտպանների և թե՛ դատավորների և նրանց աշխատակազմերի աշխատունակության վրա՝ առաջացնելով նաև ընտանեկան և անձնական բնույթի այլ խնդիրներ, ինչի պատճառով շատերը աշխատանքից ցանկանում են դուրս գալ, տվյալ հաստիքները դժվարությամբ է հնարավոր լինում համալարել, որն իր հերթին կրկին ինչպես կուտակումների լրացուցիչ, այնպես էլ մարդու և քաղաքացու իրավունքների և ազատությունների պաշտպանության խաթարման լրացուցիչ խթան է հանդիսանում և տանում է դեպի լճացման և քայքայման: Այսինքն՝ քայքայման եզրին է կանգնել քրեական արդարադատությունը:

Բացի թվարկված խնդիրները, Անանյանի խոսքով՝ խնդիրներ են առաջացել նաև դատարանում դահլիճների հետ կապված, քանի որ եթե քաղաքացիական գործերով լիովին բավարար էր չափերով փոքր դահլիճները, ապա այդ դահլիճները ներկայումս քրեական գործեր լսելու համար պիտանի չեն:

Խնդիրներ են առաջացել նաև դատարան տեղափոխվող կալանավորներին խցերում պահելու հետ կապված: Դրանք նախատեսված չեն միաժամանակ այդ քանակի կալանավորներ պահելու պայամաններին, ինչի պատճառով դատական նիստերը կրկին խաթարվում են:

Ժամանակի և նյութական ծախսեր են կատարում նաև դատախազները, որոնք ստիպված են լինում մեղադրանքը պաշտպանելու համար գնալ Մալաթիայից Ավան, նույն օրը՝ Կենտրոն, այնուհետև կրկին Մալաթիա, հետո Շենգավիթ և կրկին հետ վերադառնալ Մալաթիա: Բնականաբար այս ծանրաբեռնվածությունը տանելի չէ և առաջացնում է բազում խնդիրներ՝ հղի ծանր հետևանքներով: Քաղաքացիները նույնպես ստիպված են անհարկի ծախսեր կատարել՝ այլ տեղանք մեկնելու համար և գործին մասնակից դառնալու համար:

«Հարց է ծագում՝ հանուն ինչի՞ են ներդրվել այս «բարեփոխումները», ո՞վ կամ ովքե՞ր և ի՞նչ շահերով պայմանավորված են նպատակ դրել քայքայել այն ամենը, ինչը որոշակիորեն կայացել էր,- նշում է Անանյանը և հավելում՝ ընդամենը երկու-երեք դատավոր ավելացնելու փոխարեն անթույլատրելի էր շատ ավելի վատացնել վիճակը»:

Աղբյուր` Փաստինֆո