ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
10 լավագույն վայրերը՝ դեպի Արցախ ճամփորդությունը հիշարժան դարձնելու համար 08/09/2017 10:57 | ԼՐԱՀՈՍ
Արցախի զբոսաշրջային վայրերը բազմազան են. դրանք առաջարկում են յուրօրինակ տպավորություններ թե՛ հնագիտական պեղումներով հետաքրքրվողներին, թե՛ ճարտարապետական ինքնատիպ ոճն ու հետաքրքիր լուծումները գնահատողներին եւ թե՛ արկածային զբոսաշրջության սիրահարներին: «Արմենպրես»-ն առանձնացրել է Արցախի 10 լավագույն վայրերը, որոնք արժե տեսնել եւ ուսումնասիրել:
Ջդրդուզ-Հունոտի կիրճ
Եթե ցանկանում եք տեսնել արցախյան բնության ողջ հմայքը, ապա անպայման պետք է այցելեք Ջդրդուզ, նույն ինքը՝ Կատարոտ, որը գտնվում է հենց Շուշի քաղաքի եզրին՝ ժայռերի գագաթին: Քարքարոտ ոլորաններ, հնագույն ջրաղացների ավերակներ, մարտահրավերային կամուրջներ, ամեն քայլափոխի հանդիպող զվարճալի փայտե մարդուկներ, հանգստանալու համար նախատեսված նստարաններ, ի վերջո զբոսաշրջիկներ. ահա այն ամենը, ինչը կտեսնեք դեպի Ջդրդուզի հենց ներքեւում գտնվող Հունոտի կիրճ տանող ճանապարհին, որը սկսվում է Մխիթարաշենից: Ճանապարհը ճիշտ կազմակերպելու հարցում ձեզ կօգնեն երեք տարբեր գույների ուղեցույցները, որոնցից կապույտը կտանի դեպի չտեսնված Մամռոտ Քար ջրվեժը, որը հայտնի է նաեւ «Զոնտիկներ» անվանմամբ, կարմիրը՝ դեպի Ամարաթ և Զույգ Աչք քարանձավներ, իսկ կանաչը՝ դեպի Հունոտ գյուղի ավերակները, կամարաձեւ քարե կամուրջը և ականակիտ աղբյուրները:
Տնջրի
Արցախի զարդերից մեկը հսկայական չինարի ծառն է՝ Տնջրին: Ստեփանակերտից 37 կմ հյուսիս, Հյուսիս-հարավ մայրուղուց ոչ հեռու Սխտորաշեն գյուղի մոտակայքում գտնվող ծառն արդեն շուրջ 2035 տարեկան է, ունի 27 մ շառավիղ, 54 մ բարձրություն և մինչև կես մետրի հասնող տերևներ: Բնի ներքին շառավիղը 44 մ2 է, ինչի շնորհիվ այնտեղ տեղավորվում է 100 հոգի: Դեռեւս խորհրդային տարիներից նրան շնորհվել էր վկայական ԽՍՀՄ տարածքում ամենատարեց եւ ամենախոշոր ծառը լինելու մասին: Տնջրիի շրջակայքում կարելի է տեսնել բազմաթիվ պատմամշակութային հուշարձաններ: Արցախցիների համար Տնջրին պարզապես ծառ չէ. այն ուխտատեղի է:
Շուշիի Սուրբ Ամենափրկիչ Ղազանչեցոց եկեղեցի
Շուշին Արցախի մշակութային քաղաքներից է: Հին պատմական շենքերից, թանգարաններից բացի զբոսաշրջիկների ուշադրությանը կարելի է գրավել քաղաքի մայր տաճարը՝ Սուրբ Ամենափրկիչ Ղազանչեցոց եկեղեցին, որը կառուցվել է քաղաքի կենտրոնում 19-րդ դարում: Որպես ճարտարապետական կառույց՝ այն գրավում է ոչ միայն իր գույնով, այլեւ յուրօրինակ գմբեթով եւ փորագրություններով: Տաճարի դիմաց կառուցված է զանգակատունը: Եկեղեցին ունի մի հատված, որտեղ ակուստիկ հատկությունների շնորհիվ փոխվում է մարդու ձայնը. այն կարծես դառնում է օտար:
Տիգրանակերտ
Հայոց արքաներից Տիգրան Մեծի անունը կրող Տիգրանակերտ քաղաքը Արցախի Մարտունու շրջանում է: Այն կառուցվել է Ք.ա 1-ին դարում: 2008 թվականին քաղաքի պեղումների վայրում ստեղծվել է պետական պատմամշակութային արգելոց, որտեղ այցելուները կարող են ստանալ մեծածավալ տեղեկատվություն քաղաքի դարավոր պատմության մասին: Տիգրանակերտի տարածքում իրականացվել են բազմաթիվ պեղումներ, որոնցից մեկի ժամանակ հայտնաբերվել է երկու կարասային գերեզմանոց: 2005 թվականին քաղաքի և նրա տարբեր ծայրամասերի պեղումները ցույց են տվել, որ Տիգրանակերտը միջնադարյան դասական քաղաքների օրինակով ունեցել է պատվարով ամրացված թաղամաս, առեւտրաարհեստավորական կամ կենտրոնական թաղամաս, ընդարձակ գյուղատնտեսական արվարձաններ:
Գանձասար
Արցախի Մարտակերտի շրջանում գտնվող Գանձասարի վանական համալիրը՝ որպես ճարտարապետական եզակի կոթող, անտարբեր չի թողնում զբոսաշրջիկներին, ովքեր հատկապես ամառվա շրջանում ընտրում են Արցախը որպես զբոսաշրջային ուղղություն: 13-րդ դարում կառուցված վանական համալիրը Վանք գյուղի մոտակայքում է. դեռեւս 2000-ականներին մեկնարկեցին վանական համալիրի վերականգնման աշխատանքները: Գանձասարի պատմության՝ 11 լեզվով թարգմանված գիրքը առավել ընկալունակ եւ մատչելի է դարձնում զբոսաշրջիկների այցը դեպի վանական համալիր: Վանքի մոտակայքում նաեւ կարելի է տեսնել Գանձասարի մատենադարանը, որը նույնպես կրում է Մեսրոպ Մաշտոցի անունը: Արցախյան մատենադարանում կարելի է ծանոթանալ վաղ միջնադարից մինչև նոր շրջանն ընդգրկող ձեռագրերին եւ հնատիպ գրքերին:
Կաչաղակաբերդ
Կաչաղակաբերդը գտնվում է Արցախի Պտերեցկ և Քոլատակ գյուղերի միջև: Լեռան գագաթը, որի վրա կանգնած է բերդը, հատկապես տեսանելի է Ստեփանակերտից Գանձասար գնալու ճանապարհից: Երեք կողմերից բերդը շրջապատող հարթ ժայռերը այն դարձրել են անառիկ: Չորրորդ կողմը համեմատաբար հասանելի է, որտեղ էլ հավանաբար գտնվում է բերդի մուտքը: Ըստ պատմություններից մեկի՝ ժողովուրդն ամրոցը կոչել է «Կաչաղակաբերդ», քանի որ այն միայն կաչաղակներին է հասանելի եղել։ Բերդը նաեւ ստացել է «Սղսղան» անունը, քանի որ բազմաթիվ դեպքեր են լինում, երբ մարդիկ բերդին հասնելու ճանապարհին սահում են եւ այդպես էլ գագաթին չեն կարողանում հասնել:
Ազոխի քարանձավ
Ազոխի քարանձավը կարևոր հնագիտական վայր է, որը գտնվում է Արցախի Հադրութի շրջանի Ազոխ գյուղի մոտ: Դեռեւս 1968 թվականին այնտեղ իրականացված պեղումների ժամանակ հայտնաբերվել է Նեանդերթալ նախամարդու ծնոտոսկրը, որը 300.000 տարեկան էր: Այն աշխարհի ամենահին մարդկային մնացորդներից է, որը գիտական գրականության մեջ զբաղեցնում է 5-րդ տեղը: Ազոխի քարանձավը պետական բնապատմական արգելոց է, որը ոչ միայն հայ, այլեւ օտարերկրացի հնագետների ուշադրության կենտրոնում է: 2016 թվականին արտերկրում լույս տեսավ «Ազոխի քարանձավը և կովկասյան միջանցքը» (Azokh cave and the Transcaucasian corridor) խորագիրը կրող գիրքը, որը ներկայացնում է ավելի քան տասը տարի ձգված հնագիտական աշխատանքների արդյունքները:
Դադիվանք
9-13-րդ դարերում կառուցված Դադիվանքը եւս Արցախի պատմական վանական համալիրներից է, որը գտնվում է Շահումյանի շրջանի Դադիվանք գյուղում: Ըստ լեգենդի` եկեղեցին հիﬓվել է 1-ին դարում Քրիստոսի առաքյալներից Թադեւոսի հետեւորդ Դադիի կողﬕց, ում մասունքները հայտնաբերվել են վանական համալիրի եկեղեցիներից մեկի խորանի տակ իրականացված պեղումների ժամանակ: Դադիվանքի վանական համալիրն ընդգրկում է Սուրբ Աստվածածին Կաթողիկե եկեղեցին, որի որմնանկարները արտասահմանցի մասնագետների օգնությամբ մաքրվել եւ նորոգվել են, մատուռը, գավիթները, խաչքարերը, ինչպես նաեւ կից կառուցված եռահարկ զանգակատունը: Վանական համալիրում կա մի պատ. մարդիկ հավատում են, որ եթե երազանք պահես եւ մոտակայքում հանդիպող քարերից մեկն այնպես հպես պատին, որ այն չընկնի, ապա երազանքը կիրականանա: Ըստ 2001 թվականի հոկտեմբերի 8-ին Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովի (ԵԽԽՎ) 16 անդամների կողմից ստորագրված փաստաթղթի՝ Դադիվանքի ավերումը Արցախում ադրբեջանական քաղաքականության աղաղակող փաստերից է: Հայկական զորքերն ազատագրել են Դադիվանքը 1993 թվականին՝ մարտի 31-ին:
Դիզափայտ լեռ
Այն գտնվում է Արցախի Հադրութի շրջանում, ծովի մակարդակից բարձր է 2478 մետր: Լեռան երկրորդ անվանումը Զիարաթ է։ Դիզափայտի գագաթին հիմնված է եղել Կատարո վանքը, որի անունն է կրում Հադրութի շրջանի Տող գյուղում հիմնադրված բավականին հայտնի «Կատարո» գինիների գործարանը: Դիզափայտի լեռնագագաթն Արցախի պատմական սրբավայրերից է։
Janapar Trail հետիոտն արշավային երթուղի
Այն ձգվում է Վարդենիսից մինչև Հադրութի շրջան: 13 տարբեր երկարության երթուղիներից բաղկացած արահետը հնարավորություն է ընձեռում ճանապարհորդներին անցնելու Արցախի լեռնային հատվածներով: Արահետը հատուկ նախագծվել է այնպես, որ ամեն երթուղու ավարտը տեղի է ունենում երթուղու վրա գտնվող գյուղերի մեջ, ինչը լավ հնարավորություն է տալիս ճամփորդներին սնվելու, գիշերակացի և տեղացիների հետ շփվելու համար:
Սյուզի Մուրադյան
Լուսանկարները՝ Տաթև Դուրյանի
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02 Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասինՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 04/20/2024 08:23 Արամ Սարգսյանի մտերիմին 1 բուլդոզերի համար 700 հազար դոլար են տվել․«Հրապարակ»
- 04/20/2024 08:18 Արցախի վերնախավը հավաքվել էր․ «Հրապարակ»
- 04/20/2024 08:13 Փաշինյանի հերթական նվերը՝ Ադրբեջանի․ «Հրապարակ»
- 04/20/2024 08:10 Տավուշում սահմանազատման և սահմանագծման գործընթացը բխում է նոյեմբերի 9-ի փաստաթղթից. «Ժողովուրդ»
- 04/20/2024 08:07 Վահագն Հովակիմյանն ու ՄԻՊ-ը կգնան ԱԺ․ «Հրապարակ»
- 04/20/2024 08:05 Մինչ Տավուշի հողերի հանձնման հարցն էր լուծվում , Փաշինյանը բեմականացում էր վայելում․«Հրապարակ»
- 04/20/2024 07:41 Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողով հանձնված գրությունների մեծ մասը ՀՀԽ անդամների այլ վճարովի աշխատանքի անհամատեղելիության վերաբերյալ են. «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
- 03/04/2024 15:56 Ալիևը և իր վարչակազմը ընդմիշտ կմնան վախի մեջ, հայ զինվորականը չի համակերպվելու ունեցած կորուստների հետ․ Դավիթ Տոնոյան
- 02/17/2024 19:12 ԲԴԽ-ի մեսիջը հստակ էր. ցուցումները չկատարող դատավորները կքարկոծվեն հրապարակայնորեն. Նախշքարյան (տեսանյութ)
Մեկնաբանություն
- 04/20/2024 12:22 Վերջ չկա. Հաջորդ «կայարանը» Ազատամուտ և Կայան գյուղերն են, հետո՝ Տիգրանաշենը. Էդգար Էլբակյան
- 04/20/2024 11:49 Մի՜ հավատացեք բանսարկուներին. Հայաստանի գյուղերից, տարածքներից զիջելու մասին ցանկացած խոսակցություն լկտի սուտ է. ԱԺ փոխխոսնակ
- 04/20/2024 11:44 Ու բանակը հավի նման լքելո՞ւ է դիրքերը. քաղաքագետ
- 04/20/2024 11:25 Ներուժի լարումով համախմբվել է պետք, չկարողացա՞նք, ուրեմն սաղս էլ նույն «զիբիլն» ենք. Շարմազանով
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 04/20/2024 11:03 Էրեբունիում 8-րդ դասարանցին պնևմատիկ ատրճանակից կրակել է 9-դ դասարանի երկու երեխաների վրա. shamshyan.com
- 04/20/2024 10:55 Երեկվա քամին ծառեր է շրջել, տանիքներ պոկել
- 04/20/2024 10:25 Արմավիրի մարզում 38-ամյա տղան դանակի մի քանի հարվածով սպանել է հորը. shamshyan.com
- 04/19/2024 22:06 Փրկարարները հայտնաբերել են կորած քաղաքացուն
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 04/19/2024 23:53 Հայտնել են երջանիկ կյանքի համար սեքսի իդեալական հաճախականությունը
- 04/19/2024 22:52 Ծնողները դստեր ննջասենյակում հայտնաբերել են մանկապիղծի թաքնված տեսախցիկը
- 04/18/2024 23:54 Սուրճի ևս մեկ օգտակար հատկություն է հայտնաբերվել
- 04/18/2024 23:38 Կինը բժշկի այցի շնորհիվ բացահայտել է ամուսնու դավաճանությունը
Հետաքրքիր է իմանալ
- 04/16/2024 18:04 Տիեզերական աղբն ընկել է Երկրի վրա ու ծակել տան տանիքը
- 04/15/2024 18:24 Հայտնաբերվել են մոլորակի ամենաառաջին մարդկանց մնացորդները, որոնք 1,86 միլիոն տարվա վաղեմություն ունեն
- 04/04/2024 19:00 Ծերացման դեմ պայքարում հետազոտողները նոր բացահայտում են արել
- 04/03/2024 16:05 Կինը երկվորյակներ է լույս աշխարհ բերել 22 օրվա տարբերությամբ