Փաստ ինֆո

Կյանքի իրավունքի խախտման հիմքով ՌԴ-ի դեմ Ավետիսյանների իրավահաջորդների քաղհայցն ընդունելուց հրաժարվելու որոշման դեմ բողոքը վարույթ ընդունելը մերժելու Վճռաբեկ դատարանի որոշումն անհիմն է:

Այս մասին «Փաստինֆո»-ի լրագրողի հետ զրույցում հայտնեց Ավետիսյանների իրավահաջորդների ներկայացուցիչ, փաստաբան Արամազդ Կիվիրյանը: «Կարծում եմ, որ Վճռաբեկ դատարանը չիրականացրեց իր վրա օրենսդրորեն դրված պարտականությունը»,- ասաց փաստաբանը՝ նկատելով, որ Վճռաբեկ դատարանը յուրաքանչյուր անգամ վկայակոչում է իր հայեցողական լիազորությունը գործերի վարույթ ընդունման վերաբերյալ, սակայն այդ հայեցողական լիազորությունը պետք է ունենա ինչ-որ ընդհանուր տրամաբանություն, որը չպահպանելու պարագայում ըստ էության այդ հայեցողական լիազորությունը կարելի է որակել որպես ինքնիրավչություն, նշեց Արամազդ Կիվիրյանը:

Շիրակի մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանի՝ Ավետիսյանների իրավահաջորդների քաղհայցն ընդունելուց հրաժարվելու որոշման դեմ դեռևս գործով ընթացող դատաքննության փուլում Վերաքննիչ դատարան ներկայացված բողոքը թողնվել էր առանց քննության՝ պատճառաբանվել էր, որ այն ենթակա չէ բողոքարկման:

Արամազդ Կիվիրյանն այլ դիրքորոշում ունի՝ գտնում է, որ որոշումը ենթակա է բողոքարկման: Փաստաբանը այս առումով վկայակոչել է Սահմանադրական դատարանի որոշումը, որի բովանդակությունից հետևում է, որ իրապես այդ որոշումը ենթակա է բողոքարկման:
Ըստ Արամազդ Կիվիրյանի, դատարանի միջանկյալ այդ որոշումը ենթակա է բողոքարկման, քանի որ հակառակ դեպքում անձը զրկվում է դատարանի մատչելիության իրավունքից:

Վերաքննիչ դատարանի այդ որոշման դեմ Արամազդ Կիվիրյանի կողմից դեռևս օգոստոսին ներկայացված վճռաբեկ բողոքի վերաբերյալ Վճռաբեկ դատարանը նոյեմբերի 17-ին որոշում է կայացրել, որով մերժել է վարույթ ընդունել բողոքը:

Վճռաբեկ դատարանի որոշման մեջ համառոտ նկարագրված է տուժողների իրավահաջորդների ներկայացուցչի ներկայացրած վճռաբեկ բողոքի էությունը, ինչպես նաև գործով մեղադրող Գևորգ Գևորգյանի դիրքորոշումը, ըստ որի Շիրակի մարզի դատարանը որոշումը, որով քննության չէր առնվել քաղհայցը, պետք է բողոքարկվի ընդհանուր դատավճռի հետ միասին և այդ վարույթում:

Արամազդ Կիվիրյանն ընդգծեց, որ Վճռաբեկ դատարանի որոշման մեջ ինքը պատճառաբանություններ չի տեսնում: Ըստ էության Վճռաբեկ դատարանի որոշումը շաբլոնային որոշում է, որը կայացվում է բազմաթիվ գործերով՝ օգտագործելով նույն այդ շաբլոն արտահայտությունները, ընդ որում, դրանք վերաբերվում են ոչ միայն քրեական գործերին, այլև քաղաքացիական ոլորտին, որտեղ ևս կիրառվում են նույն այդ շաբլոնային արտահայտությունները, և բողոքները վերադարձնում են:

«Ես հուսով էի, որ Վճռաբեկ դատարանը կցանկանա այդ հարցի վերաբերյալ իրավական լուրջ եզրահանգումներ կատարել, սակայն տեսնում ենք, որ Վճռաբեկ դատարանն ըստ էության չի իրականացնում օրենսդրությամբ իր վրա դրված պարտականությունը այն դեպքում, որ միասնական պրակտիկայի ձևավորման, ինչո՞ւ ոչ, իրավունքի զարգացման հարց կա»,- ասաց Արամազդ Կիվիրյանը՝ հավելելով, որ եթե ստորադաս դատական ատյանները գտնում են, որ այդ դատական ակտը ենթակա չէ բողոքարկման, Վճռաբեկ դատարանի որոշումը շատ էական կարող է լինել այս հարցում՝ ի վերջո բոլոր դատական ատյանների համար պարզ կլինի դատական ակտը ենթակա՞ է բողոքարկման, թե՞ ոչ:

Արամազդ Կիվիրյանը մեծ հույսեր չի կապում Վերաքննիչ դատարանի հետ, որտեղ ներկայումս քննվում է Պերմյակովի գործով դատավճռի դեմ՝ քաղհայցը ընդունելուց հրաժարվելու մասով, իր բողոքը:

«Սակայն ինձ կոնկրետ իրավական տեսանկյունից հետաքրքիր է, թե ինչպես է, օրինակ, Վերաքննիչ քրեական դատարանը պատասխանելու որոշակի իրավական հարցերի: Այդ թվում՝ թիվ մեկ հարց՝ արդյո՞ք Վերաքննիչ դատարանը չի գտնում, որ դատարանի կողմից սկզբից որոշում կայացնելը քաղհայցը վարույթ ընդունելու վերաբերյալ, իսկ հետագայում հրաժարվելը հակասում է քրեական դատավարության օրենսդրությանը և արդյո՞ք դատարանն իրավասու է արդեն իսկ ընդունված քաղաքացիական հայցը հրաժարվել վարույթ ընդունելուց:

Երկրորդ՝ գլոբալ առումով արդյոք տվյալ դեպքում տուժողների իրավահաջորդները ունեն ոչ նյութական վնասի հատուցման պահանջ ներկայացնելու իրավունք: Դրանք շատ կարևոր հարցադրումներ են իրականում, և վերջինը, մասնավորապես, իրավունքի զարգացման հետ ուղղակի առնչություն ունի»:

Արամազդ Կիվիրյանը պարզաբանեց, որ ըստ ՍԴ որոշման, Քրեական դատավարության օրենսգիրքը նախատեսում է ոչ նյութական վնասի հատուցման ինստիտուտը, այդ մեխանիզմը կա, այսինքն՝ ըստ էության անձը զրկված չէ այն ներկայացնելու հնարավորությունից: Իսկ ՍԴ որոշման ընդհանուր բովանդակությունից հետևում է, որ «եթե նույնիսկ չկա, ինքնին այդ իրավիճակը, կոպիտ ասած, հակասահմանադրական է»:

Այսինքն՝ այնումենայնիվ դատարանը իրավական տեսանկյունից պարտավոր է փաստել, որ անձն ունի այդ իրավունքը՝ ոչ նյութական վնասի հատուցման պահանջ ներկայացնել:

«Սա այն գործերից է, երբ ես կոնկրետ իմ սուբյեկտիվ դիրքորոշումը ձևավորեցի՝ հասկանալով, որ դատարանները կատարում են իրավունքի դաշտից դուրս ինչ-որ գործողություններ, դրա համար նաև մեծ ակնկալիքներ չունեմ: Ուղղակի հուսով եմ, որ դատարանն իրականում այդքան կամք կունենա և ի վերջո վերջ կդնի այն անօրինականություններին, ինչ որ տեղի է ունենում, քանի որ այն, ինչ որ տեղի ունեցավ Շիրակի մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանում, անօրինականություն էր բառիս բուն իմաստով՝ դատարանը թույլ տվեց Քրեական դատավարության օրենսգրքի կոպտագույն խախտումներ»,- ասաց Արամազդ Կիվիրյանը:

Աղբյուր` Փաստինֆո