ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Կայքերը կարող են պատասխանատվության ենթարկվել ընթերցողների գրած մեկնաբանությունների համար 06/16/2015 22:19 | Քաղաքացիական իրավունք
Էլեկտրոնային ԶԼՄ-ներն այսուհետ կարող են պատասխանատվության ենթարկվել ոչ միայն իրենց կայքերում հրապարակված լրագրողական, հեղինակային նյութերի, այլև կայքում ընթերցողների թողած մեկնաբանությունների բովանդակության համար: Նման նախադեպային վճիռ է այսօր կայացրել Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը՝ ՄԻԵԴ Մեծ պալատի կողմից քննվող «Դելֆին ընդդեմ Էստոնիայի» գործով:
2009 թ-ին ներկայացված այս գանգատով դիմումատուն՝ Էստոնական խոշոր էլեկտրոնային «Delfi» լրատվական կայքի սեփականատեր «Delfi AS» ՍՊԸ-ն վիճարկում էր 2006 թ-ին կայքում հրապարակված մի մեկնաբանության համար իր պատասխանատվության հարցը: Լաստանավային ընկերության մասին հոդվածի տակ կայքի ընթերցողները մեկնաբանություններ էի գրել, որոնցում վիրավորական արտահայտություններ էին արել ընկերության ու դրա սեփականատիրոջ հասցեին:
Հրապարակումից 6 շաբաթ անց ընկերությունը դիմում է կայքին՝ պահանջելով հանել վիրավորական մեկնաբանությունները: Ու թեև կայքը հանել էր դրանք, բայց ընկերության ղեկավարությունը դիմել էր դատարան: Դատարանն էլ այդ մեկնաբանությունները համարել էր զրպարտչական և հօգուտ Delfi-ի 5000 կրոնի (շուրջ 320 եվրո) փոխհատուցման վճիռ կայացրել:
Չհամաձայնելով այս վճռի հետ` լրատվական կայքը սպառել էր ներպետական ատյաններն ու դիմել ՄԻԵԴ:
ՄԻԵԴ-ը, սակայն, այսօր հրապարակած իր վճռով ևս փաստում է, որ տվյալ գործում Մարդու իրավունքների կոնվենցիայի 10-րդ հոդվածի (արտահայտվելու ազատություն) խախտում չի հայտնաբերել, և հաստատել լրատվամիջոցի պատասխանատվությունն իր կայքում հրապարակված մեկնաբանությունների համար, հատկապես եթե դրանք պարունակում են ռասիզմ, քսենոֆոբիա, վիրավորանք եւ զրպարտություն:
«Փաստինֆո»-ի խնդրանքով մեկնաբանելով ՄԻԵԴ այս վճռի հնարավոր իրավական հետևանքները, միջազգային իրավունքի մասնագետ Արա Ղազարյանը մասնավորապես ասաց. «Նյութը հանելու պարտականություն ծնվում է այն պահից, երբ գրավոր ծանուցում է ստանում, որ՝ «այդ նյութը հանեք»: Դա կոչվում է «ծանուցել և հանել» պաշտպանություն (notice and take down): Լրատվամիջոցն ասում է. «այն պահին, երբ ես ստացա նամակը, անմիջապես հանել եմ»: Դատարանն ասում է. «դա պարզ է, բայց մինչև ծանուցումը ստանալը (իսկ ծանուցումը ստացել է 6 շաբաթ հետո), 6 շաբաթ շարունակ այդ գործարար համբավին վնասող բնույթի ինֆորմացիան անընդհատ գեներացվում էր ձեր կայքում, դու որևէ գործողության չես դիմել, և դու չէիր կարող չիմանալ, որ այդ ինֆորմացիան վնասում է տնտեսվարող սուբյեկտի գործարար համբավը, և չէիր կարող չիմանալ, որ դա որպես լրատվական նյութ անհամաչափ խոսք էր, այսինքն՝ զրպարտող բնույթի էր: Ուստի քեզ մոտ պարտավորությունը ծնվել է իմանալու պահից, ոչ թե ձևական առումով ծանուցումը ստանալու պահին»:
Արա Ղազարյանի մեկնաբանությամբ, այսպիսով ՄԻԵԴ-ը, փաստորեն «ձևականությունների հետևից չի ընկնել», այսինքն՝ հաշվի չի առել, ծանուցումը ստանալու հանգամանքը, այլ գտել է, որ անկախ դրանից լրատվամիջոցը պարտավոր էր հեռացնել տվյալ մեկնաբանությունները կայքից:
Ըստ Արա Ղազարյանի` նման որոշման համար ՄԻԵԴ-ը հաշվի է առել համացանցի այն բույթը, որ «մեկ անգամ ինտերնետ մտած ինֆորմացիան, եթե դա արատավորող բնույթի է, այդպես էլ մնում է»: «Այսինքն առանձնահատուկ մոտեցում ցուցաբերեց ինտերնետի հարցում»,- ասաց մեր զրուցակիցը:
Ի դեպ, համացանցում հայտնված վիրավորական ու զրպարտչական նյութերի վերաբերյալ Հայաստանում ևս բանավեճը գնալով թեժանում է, արդեն կան նաև դատական գործեր:
«Երգչուհի Լիլիթ Հովհաննիսյանն այսօր դատական գործ ունի, որով պահանջում է Blognews-ից ոչ միայն ներողություն խնդրել, այլև նյութը հանել: Blognews-ն էլ ասում է՝ ես այդպիսի պարտավորություն օրենքով չունեմ»,- ասաց Արա Ղազարյանը՝ կարծիք հայտնելով, որ առաջիկայում մեր երկրում ևս համացանցի համար պատասխանատվություն կկիրառվի: «Հենց թեկուզ ֆեյքերի մասին օրենքը: Այդ օրենքն ասում էր՝ քաղաքացուն տվեք նաև իրավունք, որպեսզի նա պահանջի նյութը հանել: Նման իրավունք այսօր մենք չունենք», -ասաց իրավաբանն ու հիշեցրեց, որ «Դատարանը որոշում է կայացրել մոռացված լինելու իրավունքի մասին: Այսինքն՝ քաղաքացին կարող է դիմել google-ին` պահանջելով, որ իր մասին ինտերնետում առկա ինֆորմացիան հանվի, ինչը ևս լրացուցիչ իրավունք է ընձեռում անձին՝ անցանկալի հրապարակումներից զերծ մնալու համար:
«Հաշվի առնելով ինտերնետի դժվար կառավարվող բնույթը` մտովի պատկերացրեք Հայաստանում ի՞նչ վիճակ է: Հազարավոր ֆեյքեր կան, որոնք ամեն օր հազարավոր մարդկաց վիրավորում ու զրպարտում են: Դա փաստ է: Այստեղ պետք է նորովի մոտեցում ցուցաբերել»:
Հարցին, թե նման սահմանափակումները չե՞ն կարող արդյոք վնասել ազատ խոսքի իրվունքին կամ կիրառվել լրատվամիջոցի դեմ` Արա Ղազարյանը պատասխանեց. «Եթե անգամ մի փոքր էլ սահմանափակում է, ապա լրագրողի աշխատանքը չի տուժի, եթե լրագրողը բարեխիղճ է: Այս ամենը վերաբերում է անբարեխիղճ լրատվությանը, անպատասխանատու լրագրությանը»:
Ինչ վերաբերում է «Դելֆին ընդդեմ Էստոնիայի» գործով ՄԻԵԴ-ի այսօր կայացրած վճռի նախադեպ ձևավորելուն, և դրա՝ լրատվամիջոցների դեմ կիրառելու հնարավորությանը, ապա Արա Ղազարյանի կարծիքով հանրության ինֆորմացիա ստանալու իրավունքը նման վճիռներից չի տուժի: Բացի այդ` նա նշեց, որ այսօր գրեթե բոլոր առցանց լրատվամիջոցները վերահսկում են կայքերում հայտնվող մեկնաբանությունների բովանդակությունը: Դրանով էլ բացատրվում է այն հանգամանքը, որ Դելֆիի գործով ՄԻԵԴ-ը հավասար մոտեցումներ է կիրառել լրատվական նյութի ու լրատվական նյութի տակ դրվող մեկնաբանություններին:
«Ինտերնետի ծավալվող բնույթը մեզ ստիպում է իրավաբանության մեջ անընդհատ փոփոխություններ փնտրել: Եվ դա այնքան էլ վատ չէ: Միևնույն է, եթե լրագրողը բարեխղճորեն է գործում, խոսքի ազատության բոլոր պատշտպանական համակարգերը նրա համար աշխատում են: Եթե անբարեխիղճ է գործում, այդ պաշտպանական համակարգերն իր դեմ են շուռ գալիս»,- ասաց Արա Ղազարյանը:
Այսպիսով, ՄԻԵԴ վճիռը որպես նախադեպ դիտարկելով, փաստորեն, ազգային դատարաններն այսուհետ ևս կարող են բողոքի առկայության դեպքում ֆինանսական պատասխանատվության ենթարկել ԶԼՄ-ին, եթե համանման բնույթի մեկնաբանությունը շատ արագ չի վերացվել կայքից:
Իսկ սա իր հերթին նշանակում է, որ շաբաթը 7 օր, օրը 24 ժամ, կայքերը պատասխանատվություն են կրելու իրենց էջերում օգտատերերի մեկնաբանությունների համար և պարտավոր են գիշեր-ցերեկ վերահսկել դրանց բովանդակությունը:
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02 Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասինՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 04/23/2024 08:20 Տավուշը պայքարում է, համայնքապետն ԱՄՆ-ում է․ «Հրապարակ»
- 04/23/2024 08:17 Ծիծեռնակաբերդ այցը պաշտոնական այցերի պրոտոկոլային մաս չէ․ ԱԳՆ-ն՝ Ղազախստանի նախագահի այցի մասին․ «Ժողովուրդ»
- 04/23/2024 08:14 Համերգն առանց տեղական «իշխանիկների»․ «Հրապարակ»
- 04/23/2024 08:11 Սահմանազատման երեք տարբերակ է քննարկվել․ «Հրապարակ»
- 04/23/2024 08:07 Իշխանությունը փորձում է պառակտել շարժումը ․ Յուրիկների պակաս չի զգացվում․«Հրապարակ»
- 04/23/2024 07:52 Ժողովրդավարությունը թիվ մեկ «բրենդ» հռչակած կառավարության ղեկավարը չի մեկնաբանել Սամվել Վարդանյանի հանդեպ կատարվածը․ «Ժողովուրդ»
- 04/23/2024 07:48 Գնել Սանոսյանը «գովերգում» է, իսկ իր տեղակալը համարում է միջազգային մեքենայությունների հեղինակ․ «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 04/22/2024 20:39 Ինչ իմանամ ինչի են ականազերծում, երևի ժողովուրդ շատ է հավաքվել՝ ականազերծում են, որ չգնան թփուտների մեջ թեթևանալու ու պայթեն... Կոռնիձորի Արո
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
- 03/04/2024 15:56 Ալիևը և իր վարչակազմը ընդմիշտ կմնան վախի մեջ, հայ զինվորականը չի համակերպվելու ունեցած կորուստների հետ․ Դավիթ Տոնոյան
Մեկնաբանություն
- 04/20/2024 20:35 Մի տարբերություն էլ կա Հայաստանի ու Վրաստանի միջև՝ Վրաստանում ինքնիշխանությունն աճուրդի հանած Սահակաշվիլին բանտում է, Փաշինյանը՝ դեռ ոչ. Թևանյան
- 04/20/2024 18:25 Ե՞րբ է Ադրբեջանը նախատեսում տիրանալ Տավուշի տարածքներին, և ի՞նչ պետք է իմանանք մենք՝ կանխելու համար. Հոխիկյան
- 04/20/2024 16:43 Տիգրան Համասյանին և համերգին կազմակերպիչներին առաջարկում եմ դադարեցնել համերգը. Իշխանյան
- 04/20/2024 14:40 Մինչև Միջանցք տալն անվանափոխվելու են Երևանի թաղամասերի անունները. Դանիելյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 04/23/2024 14:49 Ավտովթար՝ Արագածոտնի մարզում. Ապարանում բախվել են Վանաձոր-Երևան «ГАЗель»-ը, «Volkswagen»-ն ու «Lada»-ն. կա 7 վիրավոր
- 04/23/2024 10:46 Օշական գյուղում ավտոմեքենան բախվել է տներից մեկի դարպասին. կա վիրավոր
- 04/23/2024 10:41 Հրդեհ Հրազդանի կիրճում. այրվել է 2 վագոն-տնակ
- 04/23/2024 00:34 Չարենցավանում անչափահասների միջև տեղի ունեցած վիճաբանությունը վերածվել է ծեծկռտուքի. կա վիրավոր
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 04/23/2024 00:43 Նորածին դստերը անտառում թողած կնոջը դատապարտել են 40 տարի անց
- 04/21/2024 22:49 Կինը հոր օգնությամբ վրեժ է լուծել դավաճան զուգընկերոջից
- 04/19/2024 23:53 Հայտնել են երջանիկ կյանքի համար սեքսի իդեալական հաճախականությունը
- 04/19/2024 22:52 Ծնողները դստեր ննջասենյակում հայտնաբերել են մանկապիղծի թաքնված տեսախցիկը
Հետաքրքիր է իմանալ
- 04/16/2024 18:04 Տիեզերական աղբն ընկել է Երկրի վրա ու ծակել տան տանիքը
- 04/15/2024 18:24 Հայտնաբերվել են մոլորակի ամենաառաջին մարդկանց մնացորդները, որոնք 1,86 միլիոն տարվա վաղեմություն ունեն
- 04/04/2024 19:00 Ծերացման դեմ պայքարում հետազոտողները նոր բացահայտում են արել
- 04/03/2024 16:05 Կինը երկվորյակներ է լույս աշխարհ բերել 22 օրվա տարբերությամբ