Փաստ ինֆո

Սպիտակ տունը երեքշաբթի՝ 1.5 միլլիոն մարդկանց սպանություններից մեկ դար անց, կոչ արեց «ամբողջական, արդարացիորեն և ուղիղ կերպով» ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը, բայց կրկին հրաժարվեց օգտագործել ցեղասպանություն բառը, 1in.am-ի փոխանցմամբ` ամերիկյան հեղինակավոր The New York Times թերթում գրում է լրագրող Փիթեր Բեյքերը:

Չնայած Նախագահ Օբաման 2008 թվականի քարոզարշավի ժամանակ խոստացել էր օգտագործել այդ բառը, հենց որ ստանձնի իր պաշտոնը, նա անընդհատ դա չի կատարում ՆԱՏՕ-ի դաշնակից հանդիսացող Թուրքիային չզայրացնելու նպատակով:

Այդ բառի նկատմամբ նախագահի շարունակական դիմադրությանը հակառակ կանգնեց Հռոմի պապ Ֆրանցիսկոսը, ով վերջերս այդ ջարդերն անվանեց «20րդ դարի առաջին ցեղասպանություն» և այն հավասարեցրեց նացիստների և խորհրդային իշխանությունների կողմից իրականացված զանգվածային սպանություններին: Եվրոպական խորհրդարանը, որն առաջին անգամ ցեղասպանությունը ճանաչել էր 1987 թվականին, անցյալ շաբաթ ընդունեց բանաձև Թուրքիային կոչ անելով «առերեսվել իր անցյալի հետ»:

Հայերը և մյուսները ցեղասպանության 100-րդ տարելիցը կնշեն ուրբաթ օրը, և շատերը հույս են տածում, որ պարոն Օբաման կկատարի իր խոստումը, շարունակում է Բեյքերը:

Թուրքական կառավարությունը մերժում է, որ Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ իրականացված կոտորածները ցեղասպանություն է՝ պնդելով, որ պատերազմի ժամանակ շատ մարդիկ են զոհվել, այդ թվում թուրքեր:

Երեքշաբթի պարոն Օբաման հայտարարեց, որ Երևան կուղարկի իր ֆինանսների նախարար Ջեյկոբ Ջ. Լյուին՝ Ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին մասնակցելու նպատակով: Նախագահի երկու օգնականանները՝ շտաբի պետ Դենիս ՄաքԴոնաֆը և նախագահի ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական Բենյամին Ջ. Ռոդեսը, երեքշաբթի հանդիպել են ամերիկահայ համայնքի և Հայ դատի հանձնախմբի առաջնորդերի հետ:

«Նրանք խոստացել են, որ Միացյալ Նահանգները առիթը կօգտագործի՝ ստիպելու ամբողջական, ազնիվ և արդար կերպով ընդունել փաստերը, ինչը, մենք հավատում ենք, բխում է բոլոր կողմերի շահերից»,- ասվում է հանդիպումից հետո Սպիտակ Տան տարածած հաղորդագրության մեջ:

Նախագահի՝ ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական Սյուզան Ռայսը առանձնազրույց է ունեցել Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարար Մևլութ Չավուշողլուի հետ և, համաձայն մեկ այլ հայտարարության, կոչ է արել «Թուրքիայում բաց և անկեղծ երկխոսության սկսել՝ 1915 թվականի վայրագությունների վերաբերյալ:»

Հայաստանի ղեկավարությունը և իրենց դաշնակիցները իրենց հիասթափությունն են հայտնել պարոն Օբամայի նկատմամբ, շարունակում է Բեյքերը: «Նրա կողմից ցեղասպանություն բառը չարտասանելը վարկաբեկում է մարդու իրավունքների պաշտպաններին»,- ասել է Ամերկայում հայկական համագումարի գործադիր տնօրեն Բրայան Արդունին:

Ամերկայի Հայկական ազգային կոմիտեի նախագահ Քեն Հաչիկյանն ասել է, որ նախագահը տեղի է տվել արտաքին ճնշմանը: «Նախագահ Օբամայի զիջումը Թուրքիային ազգային անպատվություն է,- ասել է նա: -Դա, պարզապես, դավաճանություն է ճշմարտության նկատմամբ, դավաճանություն է վստահության նկատմամբ»:

Իր նախագահական քարոզարշավի ժամանակ, պարոն Օբաման քննադատել էր նախագահ Ջորջ Բուշի ղեկավարությանը, որը հետ էր կանչել ԱՄՆ դեսպանին՝ «ցեղասպանություն» բառն օգտագործելու պատճառով: Որպես սենատոր՝ նա պաշտպանում էր այդ բառի օգտագործման բանաձևը: «Հայոց ցեղասպանությունը հայտարարություն, անձնական կարծիք կամ տեսակետ չէ, այլ լայնորեն տարածված փաստ»,- ասել էր պարոն Օբաման 2008 թվականի հունվարի 19-ի հայտարարության մեջ:

Հոդվածն ամբողությամբ` սկզբնաղբյուր-կայքում: