Փաստ ինֆո

Եթե Բաբկեն Թամրազյանը Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում ներկայացված գանգատի գործով հաղթի Հայաստանի Հանրապետությանը, ապա այն կարող է փոխել հրապարակային աճուրդների ծանուցման, հայտարարման, աճուրդների անցկացման կարգը: Այս մասին «Փաստինֆո»-ի թղթակցին հայտնեց դիմող Բ.Թամրազյանի ներկայացուցիչ, միջազգային իրավունքի մասնագետ Արա Ղազարյանը:  Նա պարզաբանեց, որ եթե խոսքը պետական կամ համայնքային հողի մասին է, ապա համայնքն ուզում է իմանալ ոչ միայն ով է գնել, որքանով, այլ ինչպես է գնել, քանի որ պարզվում է, որ իրականում գնորդը գյուղապետի որդին է, կամ պարզվում է, որ իրականում գյուղապետի կինը հաղթել  է իր որդուն: «Հուսանք, որ այս գործն այս ոլորտում էական փոփոխություններ կառաջացնի, հարաբերություններն ավելի կհստակեցվեն»,- ասաց Ա.Ղազարյանը:

Պետական ու համայնքային հողերի սեփականաշնորհման աճուրդների ժամանակ թեև նախապատրաստական փուլը հրապարակային է, բայց բուն մրցույթի՝ սակարկության փուլը,  անցնում է փակ, սա նշանակում է հանրությունը և համայնքը չեն կարող հետևել, թե պետական ու համայնքային հողը տվյալ անձնավորությունն ինչպես է գնել: «Ունենք ձևական մրցույթներ, ձևական ֆիգուրանտներ, կոռուպցիոն ռիսկեր և դրա արդյունքում կորցնում է համայնքը»,- նշեց  Ա.Ղազարյանը:

Հաղարծին գյուղի բնակիչ Բաբկեն Թամրազյանն ընդդեմ Հայաստանի գործը Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում ներկայացնելիս դիմողի ներկայացուցիչը նշել է, որ Բ.Թամրազյանը 23 տարի շարունակ անդադար և բացեիբաց օգտագործել է մի հողակտոր, որն սկզբում պատկանել է համայնքին, իսկ հետո անցել մարզպետարանի տրամադրության տակ:

Քաղաքացին 10 տարուց ավելի բացահայտ կերպով, անդադար և բարեխղճորեն օգտագործել է հողը, այսինքն՝ ձեռք է բերել  գույքի վաճառքի դեպքում գնելու նախապատվության իրավունք: Դա նշանակում է, որ եթե մարզպետարանը որոշում է այդ հողատարածքը վաճառել հրապարակային սակարկությունների եղանակով, ապա մինչև աճուրդ անցկացնելը նա պարտավոր է ծանուցել քաղաքացուն, ինչը տեղի չի ունեցել: «Պատկերացրեք այդ մարդու վիճակը, երբ ոմն օլիգարխ գալիս, ասում է՝ վեր կաց, գնա այս հողատարածքից, սա արդեն իմն է: Մինչդեռ այդ մարդը մեծ ներդրումներ է արել այդ հողատարածքի վրա, ամբողջ համայնքը գիտե, որ Թամրազյանն  օգտագործում է հողակտորը»,- ասաց Ա.Ղազարյանը՝ նշելով, որ փաստերի ուսումնասիրությունից երևում է, որ մրցույթը, մասնավորապես՝ ծանուցումը, անցկացվել է ձևական:

«Հայաստանի Հանրապետություն» թերթի 7-րդ էջի ստորին հատվածում, մանր տառերով գրված է, որ Տավուշի շրջանում անցկացվում է  1311 քառ մ հողատարածքի աճուրդ, ընդ որում,  գրված  չէ, թե որ գյուղում, որ տարածքում, որպեսզի կարդացողն իմանա: «Հիմա հարց է ծագում՝արդյո՞ք Հաղարծին գյուղում Բաբկեն Թամրազյանն ամեն օր պետք է «Հայաստանի Հանրապետություն» կարդա և փնտրի 7-րդ էջի վերջում մանր տառերով այն հողատարածքը, որն ինքը օգտագործում է, հրապարակային սակարկության աճուրդի մասին տեղեկություն, որպեսզի ծանուցված լինի, դրա փոխարեն կարելի էր ուղղակի, բոլորը գիտեին, որ նա է մշակում, մի նամակ ուղարկել նրան կամ մեկին ուղարկել նրան տեղեկացնելու», - ասաց իրավաբանը:

Գանգատում բարձրացվում է նաև Վճռաբեկ դատարանի կողմից տվյալ գործին ոչ վերաբերելի նախադեպային իրավունքի կիրառման հարցը:

Գանգատում քաղաքացին խնդրում է ճանաչել գնելու նախապատվության իրավունքի միջամտությունը, ինչպես նաև արդար դատաքննության իրավունքի խախտումը: Վերջինս միայն Վճռաբեկ դատարանին է առնչվում, քանի որ Վարչական դատարանում Բաբկեն Թամրազյանը գործը շահել է, Վարչական  դատարանն իրավամբ սահմանել էր, որ իրավահարաբերությունը պետք է կարգավորվի Հողային օրենսգրքով, բայց Վճռաբեկ դատարանը անսպասելիորոն կիրառել է Քաղաքացիական օրենսգրքի բոլորովին այլ նախադեպ:

Արա Ղազարյանը պարզաբանեց, որ Քաղաքացիական օրենսգրքի 187-րդ հոդվածով կարգավորվում է գնելու նախապատվության իրավունքը, սակայն այն դեպքում, երբ իրավահարաբերությունները երկու քաղաքացու միջև է: Իսկ Հողային օրենսգիրքն ասում է, որ եթե քաղաքացու մոտ ձևավորվել է գնելու նախապատվության իրավունք ոչ թե մեկ այլ քաղաքացու, այլ պետական կամ համայնքային սեփականություն հանդիսացող հողային տարածքի կամ գույքի նկատմամբ,  ապա այդ իրավահարաբերությունը պետք է կարգավորվի Հողային, այլ ոչ Քաղաքացիական օրենսգրքով:

Մարդու իրավունքների դատարանի կողմից գործն արդեն կոմունիկացվել է ՀՀ կառավարությանը,  սակայն կառավարությունը, Արա Ղազարյանի կարծիքով, սեպտեմբերից շուտ չի պատասխանի: