ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Փորձագիտությունը պետք է լինի ապացուցելի և արժանահավատ 11/29/2012 13:40 | Վերլուծություններ
Փորձագիտությունը կարող է օգնել ինչպես հանցագործության բացահայտմանը, այնպես էլ անմեղության ապացուցմանը: Մենք փորձում ենք հասնել նրան, որ փորձագիտությունը լինի ապացուցելի, արժանահավատ: Շատ կարևոր է, որ դատարանում փորձագետները կարողանան ապացուցել իրենց փորձագիտական եզրակացությունների արժանահավատությունը: «Pastinfo.am»-ի թղթակցի հետ զրույցում նշեց Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի տնօրեն Արտաշես Ջավադյանը:
Տարիների ընթացքում երկրի խոշորագույն դատափորձագիտական կենտրոնը դարձած բյուրոն ստեղծվել է յոթ տարի առաջ` 2005 թ., իրավապահ ոլորտում դեռևս 2001 թ. կնքված հայ–ամերիկյան միջկառավարական ծրագրի շրջանակներում: Ծրագրի նպատակը անդրազգային հանցավորության դեմ պայքարն է:
Արտաշես Ջավադյանի խոսքով՝ կենտրոնն ստեղծելիս առաջնահերթ ուշադրություն է դարձվել անդրազգային հանցավորության դեմ պայքարում առաջնահերթ նշանակություն ունեցող մի շարք փորձագիտական տեսակներին: Դրանք են նյութագիտական հետազոտությունները` թմրամիջոցների, հոգեմետ միջոցների, թույների, զենք-զինամթերքի փորձաքննությունը, հետքաբանությունը (մատնահետքերը ներառյալ), համակարգչային փորձաքննությունները և այլն: Կարևոր ուղղություններից է նաև տոքսիկոլոգիան: ԱՄՆ-ի կառավարության աջակցությամբ ձեռք բերված ժամանակակից սարքավորումների, ուսուցողական փոխադարձ այցերի շնորհիվ հնարավոր է եղել բարձրորակ փորձագետներ նախապատրաստել նշված ուղղություններով:
Գործունեության այս յոթ տարիներին բյուրոն ընդլայնել է իր ուղղությունները, փորձաքննություններ են իրականացնում ոչ միայն անդրազգային հանցավորության վերաբերյալ, այլև զուտ մեր երկրին բնորոշ ուղղություններով: Դրանք են` ավտոտեխնիկական, հոգեբանական, ֆինանսատնտեսագիտական, հաշվապահական, շինարարատեխնիկական և այլն:
Դատական փորձաքննություններից բացի, բյուրոյում իրականացվում են նաև արտադատարանային փորձաքննություններ` պայմանագրային եղանակով:
Բյուրոյի տնօրենի խոսքով՝ ոչ դատական փորձաքննությունն ընդունված է ամբողջ աշխարհում, կարևոր լծակ է` ցանկացած գործում ճշմարտության բացահայտման համար: Այս դեպքում բյուրոյի ծառայություններից օգտվում են անհատ քաղաքացիները, տնտեսական գործունեությամբ զբաղվող սուբյեկտները և այլք։ Քաղաքացիներն իրենց իրավունքները պաշտպանելու նպատակով պայմանագրային հիմունքներով ստանում են անհրաժեշտ փորձագիտական եզրակացություններ։
Քանի որ փորձաքննությունը գիտագործնական գործունեության տեսակ է, այդ պատճառով բյուրոյի յուրաքանչյուր բաժնում գիտական և գործնական աշխատանքների համադրմամբ փորձաքննություններ են կատարվում 28 ուղղություններով՝ ձեռագրաբանական, փաստաթղթաբանական, հեղինակային, ֆոտոտեխնիկական, դիմանկարային, տեսա և աուդիոձայնագրառման, հետքաբանական, ձգաբանական, պայթյունատեխնիկական, նյութագիտական, սննդային, կենսաբանական (հողագիտական), հրդեհատեխնիկական, շինարարատեխնիկական, ճանապարհատրանսպորտային պատահարների հանգամանքների, տրանսպորտային միջոցների տեխնիկական վիճակի, տրանսպորտային հետքաբանական, տնտեսագիտական, ապրանքագիտական, համակարգչա-տեխնիկական, մշակութային արժեքների, հոգեբանական (այդ շրջանակներում նաև հոգեբանա-լինգվիստիկական), դատաբժշկական (նաև կենսաբանական հետքերի), դատաքիմիական (տոքսիկոլոգիական) և այլն։
Բյուրոն սերտորեն համագործակցում է ակադեմիական մի շարք առաջավոր գիտական կենտրոնների և ինստիտուտների հետ։ Սերտ համագործակցություն կա նաև ՀՀ գլխավոր դատախազության, ՀՀ ոստիկանության, ռազմական ոստիկանության և այլ գերատեսչությունների համապատասխան կառույցների ու ծառայությունների հետ: Համագործակցությունն ընդգրկում է ինչպես դատական քրեագիտական փորձաքննությունների ոլորտները, այնպես էլ բյուրոյի կազմում ստեղծված կիրառական քրեաբանության կենտրոնի գործունեության հետ կապված՝ հանցագործություններ ծնող պայմանների և պատճառների ուսումնասիրության խնդիրները։
Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն ծավալում է նաև ուսումնակրթական համագործակցություն։ Փորձաքննություն նշանակելու լիազորություն ունեցող անձանց համար կառավարության սահմանած պետպատվերի շրջանակներում իրավասու տարբեր մարմինների աշխատակիցներ վերապատրաստվում են բյուրոյում:
«Դասընթացները նվիրված են լինում փորձագիտական գործունեության արդի խնդիրներին: Դասընթացներին մասնակցում են քննիչներ, հետաքննության մարմինների աշխատակիցներ, իրավասու անձիք, ովքեր անմիջականորեն ելակետային տվյալներ հավաքելու և փորձաքննություն նշանակելու լիազորություն ունեն»,- նշեց Ա. Ջավադյանը:
Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն, որպես երկրի խոշորագույն քրեափորձագիտական կառույց, իր կազմում մի շատ կարևոր կենտրոն ունի, որը կոչվում է քրեաբանության կիրառական հիմնախնդիրների կենտրոն, որն զբաղվում է մի շարք հանցավորության տեսակներ ծնող պատճառների և պայմանների ուսումնասիրությամբ և համապատասխան առաջարկություններ ներկայացնում իրավասու մարմիներին և կառույցներին:
Վերջերս կենտրոնն սկսել է համագործակցել գիտահետազոտական բնագավառում Քեմբրիջի համալսարանի Քրեաբանության ինստիտուտի հետ:
«Կենտրոնը լուրջ հետազոտություններ է իրականացրել անչափահասների հանցավորության, բռնի ուժի գործադրմամբ կատարված հանցագորությունների, զինվորական հանցագործությունների, դրանց պատճառների ու պայմանների ուսումնասիրման վերաբերյալ: Այդ ուսումնասիրություններն առաջարկությունների հետ ներկայացվել են պատկան մարմիններին»,- նշեց Ա. Ջավադյանը:
Հայաստանի «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ը դարձել է Դատափորձագիտական ինստիտուտների եվրոպական ցանցի (ENFSI- European Network of Forensic Science Institutes) լիիրավ անդամ: Սա, ըստ տնօրենի, հնարավորություն է տալիս դատափորձագիտական բնագավառում ընդլայնել համագործակցության հնարավորությունները եվրոպական այլ դատափորձագիտական կազմակերպությունների հետ, իրականացնել տվյալների և փորձի փոխանակում, ներգրավել նոր գիտահետազոտական ծրագրերում, ձեռքբերել նոր գիտամեթոդական ձեռնարկներ և այլն:
Մոտ ժամանակներս բյուրոյում պատրաստվում են ներդնել ԴՆԹ նույնականացման (դատագենետիկական) փորձաքննության տեսակը, ինչը մի քանի անգամ մեծացնում է հանցագործությունների բացահայտման հնարավորությունները, ընդլայնում քննության ապացուցողական բազան։ Ծրագրվում է նաև գործունեություն ծավալել նոր ուղղություններով, ինչպիսիք են օրինակ՝ անտեսանելի հետքերի հայտնաբերումն ու հետազննությունը, անտրոպոլոգիական, հնէաբանական փորձաքննությունները և այլն:
«Աշխատում ենք ուժային բոլոր կառույցների հետ, բայց միաժամանակ պահպանում ենք անկախությունը: Շատ հետազոտություններ ենք համատեղ իրականացնում, բայց՝ քրեաբանական մեթոդներով՝ ակտիվ դիրքորոշում ունենալով պատճառները հետազոտելու առումով»,- եզրափակեց բյուրոյի տնօրենը:
Տեսանյութեր
03/29/2024 11:55 Աննկարագրելի քաոս էր,երեխաներին ասել ենք՝ չխոսեք,վերև չնայեք, թուրքերի միջով ենք գնում.գաղթը՝ ՇոշիցՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 03/29/2024 08:17 Ոսկեպարցիներն անհամբեր սպասում են․ «Հրապարակ»
- 03/29/2024 08:13 Սաղաթելյանները՝ իշխանության թիրախում․ «Հրապարակ»
- 03/29/2024 08:08 Դիանա Գալոյանը նոր պաշտոն կստանա՞․ «Հրապարակ»
- 03/29/2024 08:04 Փաշինյանը ոչինչ չի խնայում անձնական պաշտպանության համար․«Հրապարակ»
- 03/29/2024 07:57 Գյումրիում Նիկոլ Փաշինյանին շատ «ջերմ» ընդունելություն են ցույց տվել. «Ժողովուրդ»
- 03/29/2024 07:48 Նոր դիվանագիտական սկանդալ է հասունանում արտգործնախարարությունում . «Ժողովուրդ»
- 03/29/2024 07:46 Բաղմանյանի մեղավորությունը չի հաստատվում, նրա դեմ ցուցմունք տվողը մեկ միլիոն դոլար պարտք է բանկին. «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
- 03/04/2024 15:56 Ալիևը և իր վարչակազմը ընդմիշտ կմնան վախի մեջ, հայ զինվորականը չի համակերպվելու ունեցած կորուստների հետ․ Դավիթ Տոնոյան
- 02/17/2024 19:12 ԲԴԽ-ի մեսիջը հստակ էր. ցուցումները չկատարող դատավորները կքարկոծվեն հրապարակայնորեն. Նախշքարյան (տեսանյութ)
- 02/13/2024 21:42 Ադրբեջանը խուսափելու է իրական բանակցային գործընթացից. որոշակի հանձնառություններ է ստանձնել՝ Իրանի դեմ կատարելու, որոնք իրականացնելու ցանկություն այս պահին չունի. Ձյունիկ Աղաջանյան
Մեկնաբանություն
- 03/28/2024 18:41 Հայ ժողովրդին վախեցնում է ադրբեջանի պատերազմով, իսկ ինքը վախենում է Արցախի նախագահից․ և ոչ միայն․․․
- 03/26/2024 13:03 Ադրբեջանի հերթական պահանջը. Արթուր Խաչատրյան
- 03/25/2024 18:12 ԱԺԲ-ն ներկայացրել է, թե ինչ պահանջներ են ներկայացվել Նոր Նորքի ոստիկանության բաժնի մոտ
- 03/25/2024 16:19 Մեկնարկում է «Արցախի երիտասարդության որոշիչ ձայնը» ծրագիրը. Մետաքսե Հակոբյան
Արխիվ
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 03/28/2024 23:41 Վեց ծառայակիցների հետ սեռական հարաբերություն ունեցած ոստիկանը 500 հազար դոլար կստանա
- 03/28/2024 18:28 Կինը բռնել է ամուսնուն դավաճանելիս՝ առողջ ապրելակերպի հանդեպ ունեցած սիրո շնորհիվ
- 03/27/2024 23:52 Նույն քաղաքի երեք ուսուցչուհիների ձերբակալել են աշակերտների հետ սեռական հարաբերություններ ունենալու համար
- 03/27/2024 16:30 «Տիտանիկ»-ի հերոսուհու կյանքը փրկած դուռը աճուրդում վաճառվել է 718 հազար դոլարով
Հետաքրքիր է իմանալ
- 03/25/2024 18:55 Գիշերը Լուսնի խավարում է եղել. ինչ ազդեցություն ունի այն մարդու վրա
- 03/25/2024 16:49 Խաբարովսկի երկնքում անհայտ օբյեկտ են նկատել. (տեսանյութ)
- 03/25/2024 13:21 Արեգակնային բռնկումից հետո Երկիրը ծածկվել է հզոր մագնիսական փոթորիկով. սրանից ավելի ուժեղը գրանցվել է շուրջ 20 տարի առաջ
- 03/22/2024 17:29 Իլոն Մասկը ազդարարել է նոր ուղեղային իմպլանտի մասին, որը կույրերին թույլ կտա տեսնել