Փաստ ինֆո

Նորանշանակ վարչապետ  Կարեն Կարապետյանի՝ նախօրեին կառավարության նիստում արված հայտարարությունը՝ քաղաքաշինության նախարարության փոխարեն ճարտարապետության և հուշարձանների պահպանության նոր կոմիտեի ստեղծումը բազմաթիվ հարցեր և հարցականներ է առաջացրել մասնագետների շրջանում: Այս առումով  մասնագետներին  հետաքրքրում է՝  քաղաքաշինության նախարարությունը,  որ տվյալ ոլորտում քաղաքականություն իրականացնող էր, կոմիտեի կարգավիճակում որքանո՞վ է կարողանալու նման, այդ թվում, նաև՝ վերահսկողական  գործառույթ իրականացնել: 

Մյուս կողմից կարևոր է, թե՝ Հայաստանի տարբեր մարզերում գոյություն ունեցող մեր հուշարձանները, որոնց վիճակը, մեղմ ասած՝ բարվոք չէ,  որքանով կշահեն՝ ընդգրկվելով կոմիտեի կազմում: Այս հարցերի շուրջ է մեր  զրույցը ճարտարապետ Հրաչ Պողոսյանի հետ.

 -Քաղաքաշինությունը մեր տնտեսության կարևորոգույն ասպարեզն է և այն կարող է մնալ նախարարություն, քանի որ նախարարության վարկանիշը ստատուսն ավելի բարձր է, քան՝ կոմիտեինը: Իհարկե, պատմության ընթացքում կառուցվածքային փոփոխություններ այս բնագավառում եղել են՝ նախարարություն է եղել, հետո՝ կոմիտե, բայց բոլոր շրջաններում էլ այն քաղաքաշինական քաղաքականություն իրականացրել է, քանի որ այս ոլորտով ուրիշ որևէ մասնագետներ չեն կարող զբաղվել, քան՝ քաղաքաշինարարներն ու ճարտարապետները:

Խոսքը տարաբնակեցման խնդիրներին է վերաբերում, որը ներառում է և տրանսպորտը, և էկոնոմիկան, և արդյունաբերությունը և մշակույթը: Այս համատեքստում մեթոդիկայի մշակումը միայն մասնագետ քաղաքաշինարարներին է վերապահված: Սա  հավաքական միտք է դառնում, մասնակցում են բոլոր նախարարությունները,  բայց այդ գործը ղեկավարում և կատարում է քաղաքաշինության նախարարությունը:

Այս հարցերով հիմա պիտի զբաղվի կոմիտեն, որովհետև  Նարեկ Սարգսյանն է եղել  անկախության տարիներին մշակված տարաբնակեցման սխեմայի հիմնական հեղինակներից մեկը, գիտի այդ գործը:

-Իսկ ձեր կարծիքով նոր ստեղծվելիք կոմիտեին կտրվե՞ն այդքան լիազորություններ:

-ՈՒզեն-չուզեն պիտի տան, երբ կտեսնեն այդ հարցերով զբաղվող չկա, իսկ պետք է, ասենք Սյունիքի մարզը զարգացնել, քանի որ, տրանսպորտի նախարարությունն ասենք, ճանապարհ է կառուցում՝ առանց էկոնոմիկայի նախարարության հետ համաձայնեցնելու, վերջինս էլ մի հիմնարկ է բացում՝ առանց հասկանալու, թե ինչ է անհրաժեշտ՝ ջրային տրանսպորտ, երկաթուղի, և այլն… այս բոլոր հարցերը շաղկապելու միակ հնարավորությունը քաղաքաշինությունն ունի:

-Պարոն Պողոսյան, ըստ Ձեզ հուշարձանների ոլորտը կշահի՞, թե՞ կտուժի՝ մշակույթի նախարարությունից առանձնացվելով և  քաղաքաշինության նախարարությանը փոխարինող Ճարտարապետության և հուշարձանների պահպանության    կոմիտեի ենթակայության տակ անցնելով:

-Տարբեր ժամանակաշրջաններում ստեղծված՝ մեր հին, միջնադարյան, նոր և ժամանակակից ճարտարապետությունը շարունակ համալրվում է հուշարձաններով: «Ողորմածիկ» երիտասարդական պալատն, օրինակ, ըստ իս, կառուցվեց և պիտի ընդգրկված լիներ հուշարձանների մեջ՝  արդեն իսկ իբրև հուշարձան նույն կարգավիճակում լինելով, ինչպես մյուսները:

Փաստորեն, հիմա կլինի մի ճարտարապետական  մարմին,  որը պետականորեն  կզբաղվի բոլոր տեսակի՝ հին, նոր, ժամանակակից ճարտարապետական հուշարձաններով, մասնագիտորեն կվերականգնի դրանք, կունենա համապատասխան ինժեներական բազա,  վերականգնող ճարտարապետներ: Իսկ այս՝ հուշարձան  վերականգնող մասնագետները յուրահատուկ են, այն ամեն ճարտարապետի վեարպահված չէ:

-Ի՞նչ գնահատական կտաք մինչ այժմ մշակույթի նախարարության ներքո հուշարձանների պահպանությունն իրականացնող  գործակալությանը:

-Այն մշակույթի  նախարարության կազմում մի փոքրիկ գործակալություն էր՝ որը չուներ համապատասխան գիտելիքներով և հմտություններով օժտված մասնագետներ: Մեր հուշարձանները հազարավոր են, որոնցով զբաղվող որակյալ մասնագետներ են անհրաժեշտ: Բնականաբար, այդ գործակալությունը նման դեր չէր կարող կատարել: Հույս ունեմ, որ կոմիտեն լուրջ դեր կկատարի:

Հուշարձանները մասնագիտական դաշտ տեղափոխելն անհրաժեշտ եմ համարում, ընդ որում, գտնում եմ, որ քաղաքաշինության նախարարությա՛ն կազմում պիտի լիներ հուշարձանների պահպանության կոմիտեն: Քաղաքաշինությունը մեր կյանքի կարևորագույն ասպարեզն է, ամեն ինչ սկսվում է քաղաքաշինությունից: Մեծ խնդիրներ լուծելու համար՝ տարաբնակեցման և այլն,  պետական մոտեցում է անհրաժեշտ:

Անուշ Հակոբյան

Աղբյուր` Փաստինֆո