Կալանավորման խայտառակ հիմնավորումները քարե դարից են. Հայկ Ալումյան

ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ

Բոլորը

04/26/2024 00:16 Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը հանդիպել է Մայր Աթոռում վերապատրաստման դասընթացներին մասնակից եկեղեցականների հետ 04/26/2024 00:08 Ուսուցչուհին դասարանում սեռական հարաբերություն է ունեցել 14-ամյա պատանու հետ 04/26/2024 00:04 Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության Նախաձեռնող խմբի նիստ 04/25/2024 22:52 Կիրանցիներին զրկում են կադաստրով իրենց պատկանող գույքից 04/25/2024 22:46 Թումանյան փողոցում գտնվող ռեստորաններից մեկի ծխատարում հրդեհ է բռնկվել 04/25/2024 22:33 Տեսակցեցի ապօրինի ձերբակալվածներին, այդ թվում` Սուրեն Պետրոսյանին. իրավիճակը մի օր պայթելու է. Տիգրան Աբրահամյան 04/25/2024 22:07 Էլեկտրաէներգիայի վաղվա անջատման հասցեները 04/25/2024 21:42 ՌԴ Տամբովում ձերբակալվածը խոստովանել է, որ ահաբեկչություն է նախապատրաստել ՌԴԿ-ի հանձնարարությամբ 04/25/2024 21:24 Փաշինյանի և Ալիևի աշխատակազմերի միջև ուղիղ կապը գործում է. վարչապետի աշխատակազմ 04/25/2024 21:20 Իրավիճակն անկանխատեսելի է, Փաշինյանը երբեք լուրջ իշխանություն չի ունեցել. Կիվիրյան (Տեսանյութ) 04/25/2024 21:17 Մի խումբ քաղաքացիներ փակել են Երևան-Աշտարակ ավտոճանապարհը. ցանցային ակցիաներ՝ ամբողջ հանրապետությունում 04/25/2024 21:09 Բերքաբերի սահմանին ականզերծող սակրավորի ոտնաթաթը պոկվել է, նա տեղափոխվել է Երևան 04/25/2024 21:01 Առաջին եռամսյակում ԶՊՄԿ-ն մոտ 140 միլիոն դրամով ավելացրել է հարկային մուտքերը 04/25/2024 20:55 «Օրենքով գողին» մեղադրում են ակումբում մարդ ծեծելու համար 04/25/2024 20:52 Ալեն Սիմոնյանը չգիտի, թե ինչ փաստաթղթի հիման վրա է պնդում, որ Տավուշում հանձնվող տարածքները ադրբեջանական են. Հարցման պատասխան 04/25/2024 20:37 Շվեդիայի վարչապետը հայտարարել Է ՆԱՏՕ - ին ռազմական ինտեգրման ավարտի մասին 04/25/2024 20:21 Քաղաքացիները ինքնաբուխ փակել են Հյուսիս-Հարավ մայրուղին Պռոշյանի հատվածում 04/25/2024 20:18 Ռուբեն Վարդանյանին թույլ է տրվել խոսել ընտանիքի հետ. hարազատների խնդրանքով նա ընդհատել է հացադուլը 04/25/2024 20:08 Պահանջում են վերացնել Մամիկոն Ասլանյանի խափանման միջոցը. Դատարանը կհրապարակի որոշումը 04/25/2024 20:05 Կիրանցում գերլարված վիճակի մասին մանրամասներ է հայտնում Ասպրամ Կրպեյանը. գյուղի տարածք են ներխուժել ինչ-որ մարդիկ 04/25/2024 20:02 Հայաստանի ու Սերբիայի ԱԳ նախարարներն անդրադարձել են տարածաշրջանային հարցերի 04/25/2024 19:51 Երեւանում միկրոավտոբուսներով փակել են Արշակունյաց պողոտան (տեսանյութ) 04/25/2024 19:49 Կիրանցում ականազերծման աշխատանքների ընթացքում վիրավորում է ստացել զինծառայող. ՊՆ-ն հաստատում է 04/25/2024 19:48 Գնդապետ Մախսուդյանը հիվանդանոցից միանգամից Կիրանց է գնացել 04/25/2024 19:41 «Մինա» հանող հայ չի լինում, սաղ թուրք են. Կիրանցում մթնոլորտը խիստ լարված է 04/25/2024 19:38 Ֆրանսիայում երկու միլիոն շիշ ջուր են ոչնչացրել կղանքի հետքերի պատճառով 04/25/2024 19:24 Կիրանցում ականի պայթյունից քաղաքացի է վիրավորվել. Հրատապ 04/25/2024 19:06 Գնդապետ Միհրան Մախսուդյանը դուրս է գրվել հիվանդանոցից 04/25/2024 18:52 Գառնիկ Դանիելյանն արդեն Կիրանցում է, պայքարը շարունակվում է 04/25/2024 18:47 Սա Կիրանցում նոր կառուցվող դպրոցի հեռավորությունն է լինելու թշնամուց. Վարուժան Գեղամյան 04/25/2024 18:44 Արհեստական ինտելեկտը սովորել է ախտորոշել հազվագյուտ հիվանդություններ 04/25/2024 18:42 Քաղաքացիները վրաններ են տեղադրում Կիրանցի կամրջի վրա 04/25/2024 18:39 «ՈՏՔԻ՛ ՔԱՆԻ ՉԻ ՀԱՆՁՆԵԼ» գրությամբ պաստառներ՝ Երևանի տարբեր վարչական շրջաններում 04/25/2024 18:20 Կիրանցի կամրջի մոտ քաղաքացիները սակրավոներով մեքենաներ են փնտրում 04/25/2024 18:15 Ոստիկանների կողմից գնդապետ Միհրան Մախսուդյանի նկատմամբ կիրառված բռնության դեպքի առթիվ նախաձեռնվել է քրեական վարույթ 04/25/2024 18:10 Փաշինյանի կառավարությունը հայտնում է 20 սյուն տեղադրելու մասին 04/25/2024 18:09 Ոստիկանները Տավուշում խոչընդոտել են լրագրողի մասնագիտական գործունեությանը. հարվածել ու գցել լրագրողի հեռախոսը.հայտարարություն 04/25/2024 18:08 Գերմանիայում հայտնի կլինիկայի բժիշկները գործադուլ են հայտարարել 04/25/2024 18:06 Հայ եւ ֆրանսիացի փաստաբանները քննարկել են փաստաբանների իրավունքների պաշտպանությանեւ իրավունքի գերակայության ամրապնդման հիմնախնդիրները 04/25/2024 17:55 Կորոնավիրուսային վարակի ընթացքում բուժառուների հիվանդության 829 կեղծ պատմագրի հիման վրա՝ Առողջապահության նախարարությունից խարդախությամբ հափշտակվել է 263 մլն 480 հազար դրամ 04/25/2024 17:54 Ալիևը Միշելին հրավիրել է Բաքու 04/25/2024 17:52 Երևան քաղաքի կենտրոնում տեղի ունեցած հանրահավաքի ժամանակ ոստիկանին հարվածելու կասկածանքով ձերբակալվել է կին քաղաքացի 04/25/2024 17:48 Լուկաշենկոն հայտնել է Բելառուսում տասնյակ ռուսական միջուկային զենքերի առկայության մասին 04/25/2024 17:40 Չեմ ուզում, որ Հայաստանն ալ կորցնինք. բողոքի ակցիայի մասնակից 04/25/2024 17:36 Հիվանդանոցից Կիրանց` մարտական տրամադրությամբ. Կրպեյան 04/25/2024 17:31 ՄԻՊ ներկայացուցիչները ԲԿ-ում այցելել են Գառնիկ Դանիելյանին 04/25/2024 17:20 Լարված վիճակ է նաեւ Վահանգնաձորի հատվածում 04/25/2024 17:17 Դատարանը քննարկում է Մամիկոն Ասլանյանի խափանման միջոցի հարցը՝ ուղիղ 04/25/2024 17:08 Հնդկաստանն արձագանքել է Հայաստանին զենք մատակարարելու վերաբերյալ Ադրբեջանից հնչող քննադատություններին 04/25/2024 17:07 Հայաստանի, ՌԴ-ի և Ադրբեջանի ղեկավարների միջև եռակողմ պայմանավորվածությունների շարքը մնում է արդիական. Զախարովա

04/24/2024 23:35 Ռուսաստանում տեսանկարահանել են ցանկապատից կախված մանկապարտեզի սանին 04/25/2024 10:19 Ուղևորը վարորդի աչքերին քիմիական նյութ է փչել. վերջինս այրվածքներով տեղափոխվել է հիվանդանոց. shamshyan.com 04/25/2024 08:13 Ինչ ցանել ես, այն էլ կհնձես. Ծիծեռնակաբերդում տեղի ունեցած միջադեպից հետո թերեւս, արժե թարմացնել ՔՊ-ականների հիշողությունը. «Ժողովուրդ» 04/24/2024 17:44 Լարված վիճակ Իսակովի պողոտայում. «Մերժիր գժին» նախաձեռնության անդամները փակել են այն (տեսանյութ) 04/24/2024 21:17 Մեր ժողովուրդը խաբեության մեջ էր, իսկ հիմա ճշմարիտ սիրո վրա կառուցված շատ գեղեցիկ գործընթաց ենք կազմակերպելու. Տեր Աբել 04/25/2024 15:32 Գերասիմ Վարդանյանը և ևս 4 հոգի տեղափոխվել են Վեդիի բաժին 04/24/2024 20:19 Երկրորդ նախագահը Հայաստանում է եւ կնոջ հետ այցելել է Ծիծեռնակաբերդ 04/25/2024 14:11 Գառնիկ Դանիելյանը տեղափոխվել է Նոյեմբերյանի հիվանդանոց 04/24/2024 13:46 Ծիծեռնակաբերդում Աննա Հակոբյանին քաղաքացիները դիմավորեցին «Նիկոլ դավաճան» վանկարկումներով 04/24/2024 08:04 Հաջորդ քայլը լինելու է ապրիլի 24-ի հիշատակի օրվանից հրաժարվելը․«Հրապարակ» 04/25/2024 13:48 Չես ճանաչու՞մ ինձ, էդ ի՞նչ ձև ես խոսում. Մեղրիի ճանապարհին քաշքշուկ սկսվեց, Գերասիմ Վարդանյանը բերման ենթարկվեց (տեսանյութ) 04/25/2024 19:24 Կիրանցում ականի պայթյունից քաղաքացի է վիրավորվել. Հրատապ 04/24/2024 17:22 Տղամարդը աղավնիների պատճառով իր հղի կնոջը կապել է անկողնում ու այրել տունը 04/24/2024 20:48 Ցեղասպանությունից փրկված Աղավնի Ներսիսյանի մայրն ու քույրը մահացել են սովից, իսկ ինքը մեծացել է ամերիկյան մանկատանը. միակ հարազատն իրեն գտել էր 50-ականներին՝ հորեղբոր աղջիկը .... 04/25/2024 13:19 Փակ է Ապարան-Վանաձոր ճանապարհը 04/24/2024 17:29 Վաղը կարող է Երեւանը հանձնեն ու ասեն՝ ոչ մի հայկական տարածք չենք տալիս, իրենցն է. Տիրան Խաչատրյան 04/24/2024 12:11 Տավուշի թեմի առաջնորդն այսօր մեծ բեռ է վերցրել իր ուսերին. քաղաքագետ 04/25/2024 17:08 Հնդկաստանն արձագանքել է Հայաստանին զենք մատակարարելու վերաբերյալ Ադրբեջանից հնչող քննադատություններին 04/24/2024 16:46 Իրենց պետք է ուղարկել իրենց տեղը, լուծումը մեկն է՝ այս մարդկանց իշխանություններից հեռացնելը․ Սերժ Սարգսյանը՝ ՔՊ-ականների մասին 04/25/2024 20:55 «Օրենքով գողին» մեղադրում են ակումբում մարդ ծեծելու համար

Կալանավորման խայտառակ հիմնավորումները քարե դարից են. Հայկ Ալումյան 02/22/2016 11:54 | ՀՐԱՏԱՊ ԹԵՄԱ

Ինչպես և տասը, քսան, հիսուն տարի առաջ, այսօր էլ Հայաստանում գերակշռում է խափանման միջոց կալանավորումը: «Փաստինֆո»-ի լրագրողի հետ զրույցում հայտարարեց փաստաբան Հայկ Ալումյանը՝ նկատելով՝ բավական է, որ մարդուն մեղադրանք առաջադրվի միջին ծանրության, ծանր կամ առանձնապես ծանր հանցագործության կատարման համար, միանգամից քննիչները գերակշռող մեծամասնությամբ դատարան միջնորդություն են ներկայացնում՝ անձին կալանավորելու վերաբերյալ:

«Այս առումով փոփոխությունը միայն այն է, որ եթե քսան տարի առաջ դատախազն էր քննիչի միջնորդությունը քննարկում ու որոշում կայացնում անձին կալանավորելու մասին, 1998թ.-ից սկսած դա անում են դատարանները»:

Սկզբնապես թվում էր, թե դատարանները հակված չեն լինի բոլորին կալանավորելու, թե դատարանները կլինեն ավելի անկախ և անաչառ` հաշվի առնելով այն, որ դատախազը մեղադրանքի կողմում է հանդես գալիս, իսկ դատարանը՝ ոչ:

«Մենք շատ մեծ հավանականություն էինք տեսնում, որ դատարաններն ավելի օբյեկտիվ կլինեն, ավելի անաչառ կլինեն` կալանավորման վերաբերյալ միջնորդություններ քննարկելիս, և ավելի քիչ անձանց կկալանավորեն, քանի որ, ի վերջո, խոսքը վերաբերում է այնպիսի անձանց, ովքեր դեռ մեղավոր չեն, դեռ իրենց վերաբերյալ գործը քննվում է: Մեր սպասելիքները չարդարացան, մեր դատարանները կալանավորում են ոչ պակաս, քան դատախազներն էին նախկինում կալանավորում: Մեր դատարաններն այսօր նախաքննության ընթացքում շատ ժամանակ ավելի վատ ու ավելի մեղադրական են իրենց դրսևորում, քան դատախազները` Խորհրդային Միության ժամանակ»,- ասաց Հայկ Ալումյանը:

Եվ պատճառն այն չէ, որ օրենսդրությունն այն չէ, հակառակը` համեմատելով երկրի օրենսդրությունը, օրինակ, մարդու իրավունքների տեսանկյունից լավագույն փաստաթղթերից մեկի՝ Մարդու իրավունքների պաշտպանության մասին եվրոպական կոնվենցիայի հետ՝ ճիշտ հակառակ տեսակետն է ձևավորվում՝ ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 135-րդ հոդվածը՝ Խափանման միջոց կիրառելու հիմքերը, ոչնչով չի զիջում, անգամ մարդու իրավունքներն ավելի բարձր մակարդակով է պաշտպանում, քան Եվրոպական կոնվենցիայի հինգերորդ հոդվածը՝ Ազատության կամ անձնական անձեռնմխելիության իրավունք, դրա հետ կապված նաև՝ Եվրոպական դատարանի դատական պրակտիկան:

Հայկ Ալումյանը պարզաբանեց, որ, օրինակ, եթե Կոնվենցիայի հիշյալ հոդվածն ու դրա հետ կապված ՄԻԵԴ որոշումներն ասում են՝ եթե հավանականություն կա, որ անձը կարող է թաքնվել քննությունից կամ քննությանը խոչընդոտել, ապա անձը կարող է կալանավորվել, և կալանավորումն իրավաչափ է, ապա ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 135-րդ հոդվածն այդպես չի ասում՝ եթե հավանականություն կա, որ անձը կարող է թաքնվել կամ խոչընդոտել քննությանը, դա որևէ խափանման միջոց ընտրելու հիմք է:

«Այս դեպքում ի՞նչն է պատճառը, որ մեր դատարաններն այս աստիճան հետամնաց են, այսինքն՝ ԽՍՀՄ դատախազությունից ավելի լավը չեն: Նախևառաջ խնդրի զգալի մասը գալիս է Վճռաբեկ դատարանից. եթե առաջին ատյանի դատարանները, Վերաքննիչ դատարանը ունենային մտավախություն, որ ապօրինի կալանավորումների գործերով Վճռաբեկ դատարանը կդրսևորի փոքր-ինչ սկզբունքայնություն, օրենքի նկատմամբ փոքր-ինչ հարգանք, գոնե մի քիչ, հավատացեք, այս խայտառակ վիճակը չէր լինի»,- ասաց փաստաբանը՝ հավելելով, որ Վճռաբեկ դատարանը ոչ միայն չի հարգում օրենքը, մարդու իրավունքները, այլև չի հարգում սեփական որոշումները:

Ոչ ոք թող չմտածի, որ Վճռաբեկ դատարանի կողմից այդպիսի որոշումներ կայացնելը գալիս է օրենքի նկատմամբ հարգանքից, ես հավատացնում եմ, այդպիսի դրդումներ այդ ատյանը չունի: Հերթական անգամ, երբ որ Եվրոպական դատարանում որևիցե մի գործով Հայաստանն ընկնում է խայտառակ վիճակի մեջ ու սպասվում է, որ մոտակա ամիսներին մի խայտառակ վճիռ է լինելու Հայաստանի դեմ, մեր Վճռաբեկ դատարանը նոր այդ պրոբլեմը հայտնաբերում է և գործերից մեկով կայացնում, այսպես կոչված, «նախադեպային որոշում», որ ցույց տա՝ տեսեք, մենք կայացրեցինք նախադեպային որոշում, այսուհետև, օրինակ, գրավի միջնորդունը չի կարելի մերժել՝ ելնելով զուտ նրանից, որ անձը մեղադրվում է առանձնապես ծանր կամ ծանր հանցագործության կատարման մեջ:

Բայց նույն այդ Վճռաբեկ դատարանը ժամանակին այդ խնդիրը չէր նկատել, վճռաբեկ բողոքն այդ հիմքով վարույթ չէր ընդունել՝ պատճառաբանելով, որ այստեղ իրավունքի հետ կապված ինչ-որ մի լուրջ խնդիր չկա, գործը գնացել, հասել էր ՄԻԵԴ, արդեն Հայաստանն այնտեղ անխուսափելիորեն պարտվելու է, այստեղ ինչ-որ գործով Վճռաբեկ դատարանը, մի փոքր առաջ ընկնելով, որոշում է կայացնում, որ ցույց տա՝ տեսեք, մենք ինչ առաջադեմ ենք, մենք Եվրոպական կոնվենցիան մեր օրենքներից բարձր ենք դասում:

Գլխավոր պրոբլեմներից մեկը մեզ համար մնում է Վճռաբեկ դատարանը. վերջինիս դիրքորոշումը փոքր-ինչ փոխվելու դեպքում մեր կալանավորման հետ կապված խնդիրներն անմիջապես կսկսեն լուծվեն»,- նշեց Հ.Ալումյանը՝ ընդգծելով, որ Վերաքննիչ դատարանն ավելի շատ ոստիկանական մարմին է: Նա հույս հայտնեց, որ Վազգեն Ռշտունու՝ Վերաքննիչ քրեական դատարանի նախագահ նշանակվելուց հետո ինչ-որ մի բան կփոխվի:

Մեղքի առյուծի բաժին ունեն, ըստ Հ.Ալումյանի, փաստաբանները. «Ես չեմ կարողանում ներել ինձ ու իմ կոլեգաներին, որ մենք 2004, 2005, 2006, 2007թթ.-ին, մինչև այսօր, չհեղեղեցինք Եվրոպական դատարանը կալանավորման հետ կապված գանգատներով: Եթե մենք սրանից 10-12 տարի առաջ կալանավորման խայտառակ որոշումների դեմ, որոնք մինչև այժմ էլ կայացվում են, սկսեինք հեղեղել Եվրոպական դատարանը գանգատներով, 7-8 տարի առաջ Հայաստանում կալանավորման հետ կապված իրավախախտումներն արդեն վերջնականապես վերացված կլինեին:

Մենք շատ քիչ դիմեցինք՝ մեկը ես, ես ինձ չեմ առանձնացնում, գուցե և դնում եմ առաջին մեղավորներից մեկի տեղում, որովհետև ես էլ դա կարող էի անել, ու, ցավոք, շատ քիչ եմ արել»:

Հայկ Ալումյանն ընդգծեց նաև, որ առհասարակ դատական համակարգի առողջացման միակ ուղին, հնարավորությունը, լծակը ուժեղ փաստաբանությունն է: Դատական համակարգն իր մեջ ինքնառողջացման շարժիչ ուժ չունի, սեփական սխալները հայտնաբերելու և ուղղելու մեխանիզմ չունի, և դա բնորոշ չէ որևէ իշխանական ճյուղի որևէ տեղ: Պետք է լինի դրական իմաստով ուժեղ սոցիալական ճնշում այդ կառույցի վրա, որպեսզի այդ կառույցը, չցանկանալով, դիմադրելով, այնուամենայնիվ գնա առողջացման:

Դատարանը պետք է վախենա օրենքը խախտել՝ ի վնաս փաստաբանի պաշտպանյալների, որովհետև ինքը պետք է իմանա, որ փաստաբանն այնպիսի ընթացք կտա այդ խախտումներին, որ ինքը կարող է վաղը չաշխատել: Բայց այսօր դատարանը վախենում է, օրինակ, դատախազությունից, Կենտրոն և Նորք-Մարաշ վարչական շրջանների դատարանը վախենում է Ազգային անվտանգության ծառայությունից, ոչ միայն վախենում է, այլ դիտում է նրան որպես անմիջական վերադաս, դրա համար պատրաստ է նրա ցանկացած միջնորդություն բավարարել:

Ես չեմ խոսում Սուրիկ Խաչատրյանի ու նրա ազգականների մասին, ես խոսում եմ հասարակ մարդկանց, բնակչության 99 տոկոսի մասին»,- ասաց Հայկ Ալումյանը՝ նշելով, որ բանտերը լեփ-լեցուն են ընդամենը հանցագործությունների կատարման մեջ մեղադրվող մարդկանցով, որոնց երևի 70-80 տոկոսը այնտեղ պետք է չգտնվեին:

«Իրավիճակը գնալով չի լավանում, այլ գնալով վատանում է, ես դա ասում եմ ամենայն պատասխանատվությամբ: Խայտառակ հիմնավորումները, որոնցով կալանավորվում են անձինք, քարե դարից են, քարե մահակով մարդու գլխին խփում են, հետո են որոշում ինչ անել»,- ասաց փաստաբանը:

Հայկ Ալումյանի գնահատմամբ՝ դրական է Քրեական դատավարության նոր օրենսգրքի նախագծով խափանման միջոցների տեսակների ավելացումը, միաժամանակ մի քանի խափանման միջոց կիրառելու հնարավորությունը, որով լուրջ երաշխիքներ են ստեղծվում, որ անձը նախաքննության ժամանակ չի փախչի կամ քննությանը չի խոչընդոտի:

Սակայն, ըստ փաստաբանի, «ինչպես միշտ, դրականը այնպիսի անհանգստություն ու տագնապ է առաջացնում իրենց մոտ, որ անպայման պետք է առավել վատթար բացասականն էլ անեն, որ հանկարծ մեկը չմտածի՝ ինչո՞ւ այսպիսի լավ բան արեցին»:

Արդյունքում նախատեսվեց՝ միայն այն, որ անձը մեղադրվում է ծանր կամ առանձնապես ծանր հանցագործության կատարման մեջ, արդեն բավարար է, որ նա առաջին մեկ ամիսը կալանքի մեջ անցկացնի: «Այդ դեպքում դատարանի դերը ո՞րն է, ինչո՞ւ է դատարանը կալանավորում, թող քննիչն էլ կալանավորի»:

Հայկ Ալումյանը հակադարձեց բանավեճի ժամանակ Քրեական դատավարության նոր օրենսգրքի նախագծի հեղինակների պնդմանն առ այն, որ հիշյալ դրույթը չի հակասում Եվրոպական կոնվենցիային:

Փաստաբանը հիշեցրեց, որ ՄԻԵԴ-ն ունի հստակ դիրքորոշում բազմաթիվ գործերով, որտեղ ասվում է՝ կանխավարկածը միշտ ազատ արձակման օգտին է, այսինքն՝ սրանից բխում է, որ չի կարող լինել կանխավարկած, որ եթե մարդը մեղադրվում է ծանր հանցագործության կատարման մեջ, պետք է լինի կանխավարկած, որ ինքը մեկ ամիս պետք է լինի կալանքի տակ:

«Դա կոպիտ կերպով հակասում է Եվրոպական դատարանի դիրքորոշմանը»,- ասաց Հ.Ալումյանը: